ریش بلندی دارد و پیراهن مشکی بر تن کرده است. صورتش سرخ شده، دهانش نیمه باز است و تمام اجزای چهره‌اش در هم کشیده شده است. چشم‌های مرد میانسال، ملتهب است و از اشکی که داخل آنها حلقه زده، استیصال می‌بارد. میان دست‌های بزرگش، بدن زرد و برهنه خردسالی نیمه جان قرار گرفته است. گل سری قرمز که موهایی سیاه را بالای سر جمع کرده‌اند و گوشواره‌ای میخی در گوش، از دختربچه‌ای سوری حکایت می‌کند که حمله شیمیایی، او را تا دم مرگ برده و در آغوش پدرش آرام گرفته است.
کنار همین عکس‌ها روی روزنامه‌ها و سایت‌های بزرگترین رسانه‌های خارجی و بین‌المللی، نمودارهایی قرار گرفته که خطوط روی آنها، از بالا و پایین شدن قیمت‌ها بعد از حمله‌های متعدد به شهرهای سوریه در روزهای گذشته روایت می‌کند. با هر حمله جنگی که در جهان اتفاق می‌افتد، بازارها از طلا و دلار گرفته تا نفت، بالا و پایین می‌شوند و بعضی سرمایه‌گذاران سود می‌برند و بعضی‌ها ضرر می‌کنند. تحلیل‌ها و نمودارها نیز در کنار عکس‌های مردم غیرنظامی و کودکانی قرار می‌گیرد که در میان این بازی اعداد، سهمی بجز تعداد تلفات ندارند. حالا نیز قیمت نفت 2 درصد افزایش یافته و دلار امریکا در برابر سایر ارزها با کاهش ارزش روبه‌رو شده است. «ایران» به دنبال بمباران مواضع مختلف سوری و بخصوص حمله امریکا به پایگاه هوایی سوریه، گزارشی از تبعات اقتصادی این بازی سیاسی، بر بازارهای جهانی تهیه کرده است.
بازار نفت چه تغییری داشته است؟
«سوریه تنها 0.04 درصد از کل نفت جهان را عرضه می‌کند؛ یعنی حتی کمتر از کوبا، نیوزلند و پاکستان. اما آن را به خاطر همسایگانش، یکی از بزرگترین مناطق تولید نفت جهان می‌نامند. عراق، دومین عضو بزرگ سازمان کشورهای صادرکننده نفت و دیگر غول‌های تولید نفت جهان مانند ایران و عربستان، در کنار این کشور قرار گرفته‌اند.» بلومبرگ روز گذشته گزارشش را چنین آغاز کرده و از افزایش 2 درصدی قیمت نفت خبر داده است. بر اساس این گزارش، سوریه در سال 2016، روزانه 35 هزار بشکه نفت و سایر محصولات نفتی تولید کرده و شصت و ششمین تولیدکننده بزرگ جهان به حساب می‌آید.در حالی که این کشور طی سال‌های 2008 تا 2010، پیش از درگیری‌های نظامی و تحریم‌های اقتصادی، روزانه 400 هزار بشکه نفت تولید می‌کرده است.
تارون بانسال، مدیر صنعت مشاوره LVY در حوزه انرژی جهانی این تحولات را چنین تحلیل می‌کند: «با توجه به اینکه دو تولیدکننده بزرگ، روسیه و امریکا با هم درگیر شده‌اند، خطرات جغرافیای سیاسی حتماً بیشتر می‌شود و همین مسأله، قیمت‌ها را بالا برده است. اگر بعد از این حملات اولیه اتفاقات دیگری نیفتد، قیمت‌ها به جای قبلی خود برمی‌گردند.»
روز جمعه قیمت نفت خام برنت با 2.2 درصد رشد به 56.08 دلار به ازای هر بشکه رسید و وست‌تگزاس نیز با 2.4 درصد افزایش، به 52.94 دلار رسید که به معنی رسیدن به بالاترین قیمت چهل روز گذشته است.
بر اساس تحلیل کارشناسان بین‌المللی، مهمترین عامل افزایش قیمت ناگهانی نفت، نگرانی بازار از واکنش احتمالی ایران و روسیه، دو متحد دولت بشار اسد، است. ناامنی‌های خاورمیانه و شمال آفریقا پیش از این نیز موجب افزایش‌هایی در قیمت نفت خام شده بود اما این نخستین پرش ناگهانی در قیمت نفت در سال 2017 است. جرج مک کنا، تحلیلگر ارشد بازار نفت به سی‌ان‌ان مانی می‌گوید: «تنش‌های ژئوپلیتیکی، جغرافیای سیاسی، محرک بزرگی برای بازار نفت هستند. ضربه زدن امریکا به کشوری که روسیه پشتوانه آن است و از طرف دیگر، ایرانی‌ها نیز از آن حمایت می‌کنند، واکنش‌هایی را به همراه خواهد داشت.» او ادامه می‌دهد: «روسیه و ایران هر دو از تولیدکنندگان بزرگ نفت هستند و واکنش‌های احتمالی آنها، تاجران نفت را سردرگم و نگران می‌کند. این نااطمینانی از قیمت نفت، در کوتاه مدت اثرات خود را نشان خواهد داد.»
سرمایه‌گذاران در بازارهای ارز، طلا و سهام چه اوضاعی دارند؟
اگرچه قیمت نفت به بالاترین حد خود طی یک ماه گذشته رسیده است، اما بازار بورس و دلار، دربرابر این افزایش قیمت، بازی متفاوتی داشته‌اند. خبرگزاری رویترز با این تحلیل، از کاهش ارزش دلار در برابر سایر ارزهای اصلی و ریزش شاخص S&P امریکا، به اندازه 0.1 درصد خبر داده است. بازارسهام اروپا نیز 0.3 درصد افت داشته است. یک مقام دفاعی امریکا برای کمک به آرام کردن بازارها، به رویترز گفته این حمله موشکی، فقط برای یک بار بوده است.
به هر حال شاخص ارزش دلار در برابر شش سبد اصلی ارز جهان با ۳دهم درصد کاهش روبه‌رو شده است. همچنین ارزش دلار در برابر ین ژاپن هم روند نزولی هفتگی ۸ دهم درصد را تجربه کرد.
گزارش سی ان بی‌سی از سایر بازارهای جهانی هم نشان می‌دهد، شاخص بورس کشورهای آسیایی نیز ناخواسته، مورد هدف حمله امریکا به سوریه قرار گرفته است. شاخص بورس نیکی ژاپن میانگین با رسیدن به ۱۸,۵۱۷.۴۳ واحد، کمترین میانگین رشد خود را در 4 ماه اخیر شاهد بوده است. کاسپیکره جنوبی هم با ۱.۲ درصد روند نزولی به ۲,۱۵۱.۷۳ واحد رسید. شاخص بورس ASX ۲۰۰ استرالیا، 6 هزار و 215 واحد کاهش و بورس هنگ کنگ نیز 62 دهم درصد افت داشته‌اند. البته در چین برخلاف این روند، دو شاخص بورس شانگهای و شنزن هر کدام با ۲۲دهم درصد و ۴۳ دهم درصد با روند صعودی روبه‌رو شدند.
واکنش بازار طلا که یک پناهگاه سرمایه‌گذاری امن به شمار می‌رود، به این حمله‌ها 1.5 درصد رشد بوده است. قیمت منطقه‌ای طلا به یک هزار و ۲۶۴ دلار و ۴۰ سنت در هر اونس رسید که بیشترین رقم در ۵ ماه اخیر محسوب می‌شود. بر اساس گزارش رویترز، ارزش اوراق قرضه 10 ساله دولت آلمان نیز کاهش یافته و به پایین‌ترین حد یک ماه اخیر خود رسیده است. همچنین بازده اوراق وزارت خزانه‌داری امریکا نیز با 2.29 درصد به پایین‌ترین سطح خود در 4 ماه گذشته رسیده است.
دنیل لنز، تحلیلگر بانک DZ به رویترز می‌گوید: «جریان‌های مطمئن و امن بازارها همیشه با اتفاق‌های سیاسی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. زمانی که امریکا و روسیه با هم دچار تنش باشند، سرمایه‌گذاران بیشتر از همیشه عصبانی و نگران خواهند بود. در حال حاضر مذاکرات بین امریکا، چین و کره شمالی نیز به این نااطمینانی و بی‌ثباتی بازارها دامن زده است.»