گلابی صادراتی ارزان‌تر از بازار داخلی است!

طی نیمه نخست امسال بیش از ۴۷ تن گلابی به ارزش ۳۳ هزار و ۵۴۲ دلار به سه کشور افغانستان، ترکمنستان وروسیه  صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۴.۲۹ درصد از نظر وزنی و ۳۵.۴۳ درصد از نظر ارزشی کاهش داشته و قیمت آن به صورت نسبی ارزان تر از سال گذشته بوده است.

اما نکته مهم اینجاست که قیمت این میوه در بازار داخلی بر اساس آمار رسمی بانک مرکزی و گزارش‌های هفتگی از متوسط قیمت خرده فروشی برخی مواد خوراکی در تهران نشان می‌دهد هر کیلوگرم گلابی حدود ۱۰ هزار تومان در سطح شهر عرضه می شود در حالی که متوسط قیمت صادراتی این محصول به سه مشتری خارجی‌اش طی نیمه نخست امسال کیلویی ۲۰۰۰ تومان بوده است و این تفاوت حدود ۸۰۰۰ تومان و پنج برابری به نظر منطقی نمی‌رسد.

البته این قیمت صادراتی برای هر یک از کشورهای خریدار این میوه متفاوت بوده است، چرا که هر کیلوگرم گلابی در این بازار برای مشتریان خارجی از حدود ۱۸۰۰ تومان تا حدود ۲۲۰۰ تومان متفاوت بوده است و به نظر می‌رسد کیفیت این محصول در بازارهای مختلف متفاوت باشد یا اینکه قیمت ثابتی برای این محصول در بازار صادراتی نیز وجود ندارد اما نوسان قیمت گلابی در بازار صادراتی بسیار کمتر از بازار داخلی بوده است؛ به گونه‌ای که در گزارش هفتگی بانک مرکزی که پیش‌تر به آن اشاره شد، قیمت این محصول را در هفته قبل از آن کیلویی بیش از ۱۱ هزار تومان اعلام کرد.

اما مسئله‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که در این تفاوت قیمت و اجحاف در حق مصرف‌ کنندگان، باغداران و تولید کنندگان این محصولات نقشی ندارند و همین آمار خود بیانگر این است که آن‌ها کمترین سهم را از نظر قیمتی در بازار میوه دارند و میوه‌ها پس از خرید از آن‌ها و رسیدن به بازار داخلی دست به دست می‌شود و این دلالان و واسطه‌ها هستند که بیشترین نقش را در گرانی این محصول دارند.

یکی دیگر از مسائلی که در اقتصاد پایدار باید به آن توجه کرد صادرات آب مجازی یا همان ارزش صادراتی یک محصول نسبت به هزینه‌های تولید آن از نظر میزان مصرف آب است که بسیاری از کارشناسان مانند عیسی کلانتری، وزیر اسبق کشاورزی و دبیر کل خانه کشاورز معتقدند که زمانی صادرات یک محصول کشاورزی از نظر اقتصاد آبی ارزشمند است که حداقل یک تا دو دلار به ازای هرکیلوگرم صادرات محصول نصیب کشور شود و در غیر این صورت صادرات آن از نظر اقتصادی به صرفه نیست و باید به حال آن فکری کرد و از آن‌جا که هر کیلوگرم گلابی نهایتا حدود ۷۰ سنت صادر می‌شود نباید به آن افتخار کرد.