انفجار گوشی های سامسونگ که نخستین جرقه های آن از 29 آگوست (دوشنبه گذشته) شروع شد، مقامات این شرکت کره ای را به صدور بیانیه رسمی و عذرخواهی از کاربران واداشت. به نظر می رسد یکی از بحرانی ترین شکست های دنیای تکنولوژیک طی یک دهه اخیر، مانند آواری بر سر مسئولان شرکت سامسونگ خراب شده است. سامسونگ که همواره به عنوان یکی از مدعیان اصلی رقابت با اپل و از موفق ترین شرکت های تولید کننده گوشی های هوشمند شناخته می شود، روزهای بدی را تجربه می کند.
آریل گونزالس، یکی از کاربران گلکسی نخستین کاربری بود که دوشنبه هفته گذشته با انتشار ویدئو و تصاویری از گوشی منفجر شده خود در فضای مجازی موجی از نگرانی و اعتراض را علیه گلکسی به راه انداخت. این تصاویر نشان می داد پوشش لاستیکی تلفن به طور کامل تخریب شده و از دست رفته و صفحه نمایش گوشی نیز متلاشی شده است.
واکنش اولیه مقامات شرکت سامسونگ نسبت به این اتفاق، صدور بیانیه ای درخصوص احتمال وجود مشکلاتی اندک در باتری تلفن های همراه این شرکت بود. با این وجود با گذشت کمتر از یک هفته و افزایش تعداد معترضان از ده ها کشور مختلف، ادعای اولیه سامسونگ چندان قابل اطمینان به نظر نمی رسید. شرکت سامسونگ با انتشار بیانیه ای مجدد و بی سابقه اعلام کرد که تاکنون بالغ بر 35 مورد انفجار رسمی باتری ثبت کرده است. بنابراین با توجه به اینکه احتمال افزایش این آمار وجود دارد، تمامی کاربرانی که تلفن های همراه Galaxy note7 دارند، با مراجعه به دفاتر رسمی این شرکت می توانند گوشی های خود را با نمونه های دیگر جایگزین کنند.
گزارش های منتشر شده از کاربران ایالات متحده و کره جنوبی نشان می دهد که عمده انفجارها در هنگام شارژ رخ داده است. خبرهای منتشره از شرکت سامسونگ حاکی از تشکیل تیم فنی ویژه ای برای حل مشکل باتری های تلفن همراه این شرکت است. اما تا آن زمان سرنوشت رونمایی از جدیدترین عضو خانواده گلکسی در ابهام است. از سوی دیگر، برخی کارشناسان اقتصادی احتمال می دهند این سلسله انفجارها، به لحاظ روانی تاثیری بسیار منفی بر نبض بازار خواهند داشت و از این حیث تفاوتی با حملات انفجاری انتحاری ندارد.
از سوی دیگر، سهام شرکت سامسونگ از دوشنبه گذشته تاکنون نوساناتی را تجربه کرده است. همزمانی این نوسانات با خبر به تعویق افتادن رونمایی از تلفن همراه جدید شرکت سامسونگ، کاهش احتمالی ارزش سهام این شرکت را رقم خواهد زد. اگرچه هم اکنون ارزش سهام این شرکت در بازارهای سئول با 3.5 درصد افت مواجه شده است. این اخبار برای مدیران شرکت سامسونگ بسیار ناراحت کننده ارزیابی می شود، چراکه براساس پیش بینی های آنان، رونمایی از محصول جدید این شرکت رکورد سه ماهه پایانی سال گذشته را به شدت تحت تاثیر قرار داده و وارد روند صعودی می کرد.
به عبارت دیگر، سامسونگ پیش بینی کرده بود که در یک دوم پایانی سال جاری، با بازاری مبتنی بر افزایش عرضه و تقاضا روبه رو خواهد شد. با این وجود، انفجار باتری گوشی های این شرکت، تمامی خوش بینی های گذشته را به حالت تعلیق درآورده است.
ایراد از باتری‌های لیتیومی است؟
باتری های لیتیوم یونی یکی از کوچک ترین اعضای خانواده بزرگ باتری های قابل شارژ هستند. سیستم کار این باتری ها، بسیار ساده و جالب است. در هنگام خالی شدن شارژ، یون های لیتیوم از الکترود منفی به سمت الکترود مثبت حرکت می کنند و در هنگام پر شدن شارژ یون ها به شکل وارونه حرکت می کنند. این روند حرکت باعث می شود یون ها چندین برابر باتری های معمولی انرژی تولید کرده و بالاترین چگالی انرژی را در مقایسه با سایر باتری ها ایجاد کنند.
یکی از مشکلات رایج در خصوص باتری های لیتیومی عدم ارائه اطلاعات مناسب به مشتریان دستگاه هایی است که از این باتری ها استفاده می کنند. از جمله مهم ترین موارد در خصوص این باتری ها رعایت این نکته است: «بهتر است پیش از آنکه شارژ باتری به زیر 5درصد برسد، به شارژ مجدد آن اقدام کرد». همچنین به روز رسانی سیستم نرم افزاری تلفن همراه به طور مداوم روشی مناسب برای افزایش عمر باتری های لیتیومی است.
هاوارد گری، استاد دانشگاه کمبریج معتقد است اتفاقات اخیر در گوشی های هوشمند سامسونگ، به طور مشخص به باتری های لیتیومی مرتبط نیست. درواقع اگرچه باتری های لیتیومی با درصدی از خطرات جانبی همراه هستند، اما لزوما، اجناسی خطرآفرین نیستند. بخش مهمی از فرآیند تولید هر یک از کالاهای فناوری محور، آزمایش و بررسی میزان کیفیت و صحت کالاهایی است که در چرخه تولید قرار دارند. بر این اساس می توان حدس زد خط تولید گلکسی در این حوزه در تیررس اتهام قرار دارد.
اما یک سوال مهم در این میان مطرح می شود، شرکت سامسونگ تنها شرکتی نیست که از باتری های لیتیومی استفاده می کند و گلکسی هم تنها محصول سامسونگ نیست که به این باتری مجهز است. پس ایراد کار از کجاست؟
خرده اتهامات لیتیومی
شاید بتوان متهم ردیف دوم را لیتیوم دانست. لیتیوم برای حرکت بین ذرات انرژی، سفری پر ماجرا با مواد آلی الکترولیت، مواد کاتد، لیتیوم و آند طی می کند. این سفر در حالت عادی چندان مخاطره آمیز به نظر نمی رسد. مشکل از وقتی آغاز می شود که حرکت لیتیوم به هر دلیلی با اختلال مواجه شود. گرما، تکان ها و ضربات شدید و. . . می تواند چرخه سفر انرژی از طریق باتری های لیتیومی را تحت تأثیر منفی خود قرار دهد.
وجود هرگونه حفره و آسیب دیدگی در غشای فلزی و پوسته باتری نیز می تواند به بروز مشکل و حتی اشتعال و انفجار باتری لیتیومی منجر شود. طی 10 تا 15 سال گذشته نسخه های باتری های لیتیومی چندان جهش چشمگیری نداشته اند و نسخه 12 سلولی این باتری ها جزو محبوب ترین نوع باتری ها محسوب می شوند؛ باتری هایی که در انواع لپ تاپ ها و تلفن های همراه استفاده می شوند و محبوب هستند.
علائم هشدار دهنده را دریابید
گاهی اوقات برخی علائم هشدار دهنده و به ظاهر ساده، قادر به کنترل یک فاجعه هستند. بد نیست با در نظر گرفتن تعدادی از نکات ایمنی در خصوص استفاده از انواع تلفن همراه از هرگونه مشکل پیشگیری کنید.
مهم نیست گوشی شما گلکسی هست یا نه، این نکات را به ذهن خود بسپارید:
- گهگاهی تلفن همراه خود را به نمایندگی های معتبر برده و از کیفیت قطعات آن اطمینان حاصل کنید.
- متورم شدن، آسیب دیدگی پوسته و جداره خارجی باتری خطرناک است.
- گرم شدن بیش از حد بدنه و صفحه نمایشگر باتری به طور مداوم خطر آسیب دیدگی را افزایش می دهد.
سرنوشت گلکسی در ایران
اخبار منتشر شده توسط شرکت سامسونگ نشان می دهد مسئولین این شرکت برای جبران خسارات متحمل شده به مشتری های خود تصمیم گرفته اند در سراسر جهان اقدام به تعویض گوشی های گلکسی نوت 7 با دیگر مدل های این شرکت کنند. 10 کشور به عنوان اولین مقاصد تعویض گلکسی در نظر گرفته شده اند که کره جنوبی، ایالات متحده و چین را شامل می شود.
با توجه به این که قیمت انواع گوشی های سامسونگ در ایران نیز اندکی افت داشته می توان انتظار داشت خریداران ایرانی این محصول نیز از طرح تعویض گوشی گلکسی استقبال کنند. البته هنوز زمان دقیق اجرای این طرح در کشور ما اعلام نشده است.
- گزارشگر رویا پاک سرشت