قصه غرق شدن ما در دنيا و تجملات آن اما انگار پاياني ندارد. با سر زدن به آرامستان بهشت زهرا(س) و نگاهي به مزارهاي درگذشتگان هم مي‌توانيد حدس بزنيد كدام يك از اين اموات پولدار و كدام‌يك فقيرند. اينجا هم با وجود آنكه آخر راه است اما مناطق مرفه‌نشين و فقير‌نشين دارد.
طبقه‌بندي ساكنان شهر خاموش
حالا چند سالي مي‌شود با سر زدن به آرامستان‌ها، مي‌توان در اين مكان يعني درست در آخرين ايستگاه دنيا هم تفاوت ميان فقير و غني را به روشني ملاحظه كرد. با نگاهي به آدرس خانه آخرت اموات مي‌توان حدس زد متوفي ثروتمند بوده يا فقير. بعضي‌ها فقط حاضرند در مقبره‌هاي خانوادگي دفن شوند؛ جايي كه به نوعي منطقه ثروتمند‌نشين بهشت زهرا(س) و شهر اموات محسوب مي‌شود. همه مي‌دانند اين مقبره‌ها اغلب براي از ما بهتران است. بعضي‌ها هم به دنبال خاكسپاري امواتشان در قطعات قديمي و گران بهشت زهرا (س) هستند و براي اين منظور ميليون‌ها تومان پول خرج مي‌كنند. افرادي هم هستند كه حاضرند براي دفن عزيزانشان در اماكن مقدس بالاي 100 ميليون تومان پول بپردازند. گروهي ديگر اما با مرگشان در يكي از همان قبرهاي معمولي و در قطعات جديد به خاك سپرده مي‌شوند. اين گروه آخري يا پول كمتري دارند و يا بازماندگانشان ترجيح مي‌دهند پول كمتري براي امواتشان خرج كنند و يا بازماندگانشان به اين باور رسيده‌اند كه هزينه‌هاي ميليوني براي خريد قبر در مناطق مربوط به اموات مرفه مي‌تواند گره كار خيلي از افراد را باز كند و نقش بيشتري در آزادي روح و آمرزش امواتشان دارد!
تفاوت اموات و نمايش ثروت بازماندگانشان اما به همين جا ختم نمي‌شود. فرقي ندارد به قطعات جديد برويد يا قطعات قديمي بهشت زهرا؛ ديگر به سختي مي‌توان سنگ مزارهاي ساده‌اي را كه سازمان بهشت زهرا روي مزار كار مي‌گذارد مشاهده كرد. حتي گاهي همين نشانه‌هاي ظاهري مانند سنگ قبر و قطعه دفن اموات مي‌شود معياري براي قضاوت كردن بازماندگانشان. خلاصه اينكه در آخرين ايستگاه زندگي هم انگار قرار نيست خيلي از ما متوجه شويم اينجا آخر خط است.
نماي خانه‌هاي آخرت از نگاه اهل دنيا
نماهاي ساختمان‌ها يكي از راه‌هايي است كه مي‌توان به كيفيت و امكانات آنها پي برد. اگر در كار ساخت‌و‌ساز و املاك باشيد حتي از روي همين نماي روكار ساختمان، سن و سال آن هم دستتان مي‌آيد. هر دوراني يك مدل نما مد مي‌شود و ساختمان‌ها به تناسب دارايي مالكان و سازندگانشان از يكي از اين نماسازي‌ها استفاده مي‌كنند. يك دوراني نماي سنگ سفيد نشانه‌اي از مدرن بودن يك ساختمان داشت و در دوراني ديگر آجرهاي سه‌سانتي بر نماي ساختمان‌هاي جديد و پر‌طرفدار خودنمايي مي‌كرد. قديم‌ترها اما نماي تمام خانه‌ها كاه‌گلي و بعدها سيماني يا آجر بهمني بود؛ چه خانه ثروتمندان و چه خانه فقرا.
حالا اين ماجرا به نماي بيروني خانه‌هاي آخرت هم سرايت كرده است. ديگر مثل گذشته نيست كه وقتي به آرامستان‌ها مي‌رويد بتوانيد در ايستگاه آخر زندگي يكرنگي را مشاهده كنيد. حالا چند سالي مي‌شود كمتر مزاري سنگ‌هاي ساده و كوچك بهشت زهرا رويش ديده مي‌شود و اغلب افراد ترجيح مي‌دهند سنگ مزار عزيزانشان متفاوت باشد و از اوضاع و احوال بازماندگان هم خبرهايي به بيننده‌هاي اين سنگ‌ها بدهد.
بازاريابي سنگ قبر، شغلي تازه در آرامستان‌ها
يكي ديگر از نمادهاي نمايش ثروت سنگ‌هايي است كه روي مزار اموات قرار داده مي‌شود. بازار سنگ‌هاي مزار آنچنان داغ شده است كه وقتي براي قرائت فاتحه بر سر مزار اموات تازه در‌گذشته برويد با ده‌ها بازارياب مواجه مي‌شويد كه مي‌خواهند شما را براي عوض كردن سنگ مزار عزيزانتان ترغيب كنند و ضلع جنوبي بهشت زهرا ده‌ها باب مغازه در كار سنگ مزار فعاليت مي‌كنند كه اگر به سراغشان برويد متوجه مي‌شويد كار و بارشان براي تزئين روكار خانه آخرت حسابي سكه است.
عكس‌هاي آتليه‌اي روي سنگ نشان خانه آخرت
انگار به نمايشگاه حجاري روي سنگ آمده‌ايد. برخي ترجيح داده‌اند عكس‌هاي آتليه‌اي را براي انداختن روي سنگ قبر عزيزانشان استفاده كنند؛ عكس‌هايي كه اگر صاحبانشان مي‌توانستند اظهار نظر كنند بي‌ترديد راضي به استفاده از آنها روي سنگ قبر نبودند. به سراغ سنگ‌فروش‌ها مي‌روم تا از چند و چون قيمت و شرايط سنگ‌ها بپرسم. اولين فروشنده سنگ مي‌پرسد؟ «سنگي مي‌خواي كه 20 سال برات عمر كنه يا سنگي كه دو سه ساله خراب بشه؟» با خودم فكر مي‌كنم آيا من تا 20 سال ديگر زنده‌ام؟ اصلاً تا 20 ثانيه ديگر! به سراغ سنگ‌هايي مي‌رود كه تكيه به ديوار مغازه زده و به رديف ايستاده‌اند. گرانيت نطنز اصفهان، گرانيت سيمين اصفهان، گرانيت برزيلي، مرمر سفيد هرات، مرمر سفيد مالزي و... انواع و اقسام سنگ‌هايي هستند كه قرار است نشان مزار ما باشند. ارزان‌ترين مدل سنگ مزار گرانيت نطنز اصفهان است كه حدود 500،600 هزار تومان قيمت دارد و گران‌ترين نوع سنگ قبر سنگ شبق است كه قيمت آن از 4 ميليون تومان شروع مي‌شود. در اين ميان هستند افرادي كه حاضرند 18 ميليون تومان فقط براي سنگ مزار هزينه كنند.
راستي با 18 ميليون تومان پول به جز خريد سنگ قبر چه كارهاي ديگري مي‌توان انجام داد؟
* زهرا چيذری