اتاق بازرگانی ایران در هفته ای که گذشت میزبان وزیر تجارت انگلیس و 12 شرکت بینالمللی انگلیسی در حوزههای نفت، انرژی و زیرساخت بود.
این دومین سفر هیات تجاری انگلیس پس از اعلام توافق ایران و ۱+۵ است که سفر نخست با حضور فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس در مرداد ۹۴ و همزمان با بازگشایی سفارت این کشور در تهران از سوی وی و بدون حضور مقامات وزارت امور خارجه ایران همراه بود. این بار ۱۲ شرکت بزرگ انگلیسی در حوزههای انرژی، زیرساختها و نفت و گاز، «لردفرانسیس ماد» وزیر تجارت انگلیس را همراهی میکنند، تا قبل از برداشته شدن قطعی تحریمها بازار ایران را برای سرمایهگذاری بلندمدت امکانسنجی کنند.
رییس اتاق بازرگانی ایران در لابهلای سخنانش به این نکته اشاره کرد که هیاتهای ایتالیایی و فرانسوی برای ورود به بازار ایران سنگ تمام گذاشتهاند و اکنون هزار شرکت ایتالیایی در فهرست انتظار برای ورود و مذاکره تجاری با طرف ایرانی هستند و ۴ سفر در چند ماه آینده به ایران انجام میشود، اما انگلیس در این میان چندان فعال نبوده است. نکتهای که به مذاق وزیر تجارت انگلیسی چندان خوش نیامد و چهرهها در هم کشیده شد.
محسن جلالپور به وزیر تجارت انگلیسی ۳ پیشنهاد ارائه کرد. نخست آنکه آییننامههای تجاری انگلیس بهویژه درباره کالاهای دوگانه باید ترمیم شود. پیشنهاد دوم درباره حضور بانکهای سرمایهگذاری انگلیسی برای فراهم کردن زمینه سرمایهگذاری در ایران بود و سومین پیشنهاد به حضور هیاتهای تخصصی در حوزههای دانشبنیان، نفت و گاز و آب و پساب اشاره داشت. رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه ایران، سختگیریهای انگلیس در دوران تحریم علیه تاجران ایرانی را از یاد نبرده، گفت: اکنون کار با انگلیس دشوارتر از قبل شده است. وی در دیدار با وزیر تجارت انگلیس در تهران با یادآوری سختگیریهای این کشور در دوران تحریم علیه ایران، گفت: در دوران جدید اقتصاد ایران، اگرچه توجه به بخش خصوصی و همکاری با کشورهای توانمند در اولویت قرار گرفته اما کار با کشورهایی همچون انگلیس که سختگیریهای بیش از حدی در دوران تحریم علیه ایران داشتهاند، بسیار دشوار است.
برای همکاری به زمان نیاز است
رییس اتاق بازرگانی ایران افزود: در شرایط کنونی، بخشهای اقتصادی کشور آنطور که انگلیسیها تصور میکنند، آماده همکاری با طرفهای انگلیسی نیستند و زمان نیاز دارد تا آنچه در ذهن ما از انگلیسیها و رفتار ناعادلانه آنها شکل گرفته، ترمیم شود. وی با بیان اینکه همکاری کشورها با ایران باید به صورت بلندمدت و همراه با سرمایهگذاریها باشد، تصریح کرد: تمامی کشورهای علاقهمند به همکاری با ایران به ویژه انگلیس، باید به ایران نه به عنوان یک بازار مصرف بلکه به عنوان پایگاه منطقهای برای توسعه همکاریها نگاه کنند، ضمن اینکه با موافقت دولت، در این همکاریها از ظرفیت بخش خصوصی ایران اجرای طرحهای مشترک در منطقه استفاده خواهد شد.
به گفته جلالپور، کشورهایی که پیش از اجرایی شدن برجام، مقدمات توسعه همکاریها را فراهم کنند، بهتر میتوانند در بازار ایران و منطقه حضور داشته باشند و در اینباره پیشنهاد مشخص ما به انگلیس این است که برای شروع کار، بانکهای این کشور از هماکنون به حضور شرکتهای انگلیسی در ایران توجه بیشتری نشان دهند، چراکه شرکتهای انگلیسی با پیشبینیهای بانکها، فعالیتی را آغاز میکنند. وی افزود: همه فعالان اقتصادی انگلیسی و کسانی که میخواهند با ایران کار کنند، باید آییننامههای خروج از تحریم را با آسانترین شرایط، تدوین کنند، در این صورت شاید بخشی از گرفتاریها و مشکلاتی که با انگلیس داریم، تسهیل شود.
پیش از اجرای برجام اقدام کنید
رییس اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: هیاتهای تخصصی انگلیس و ایران باید کار خود را پیش از اجرای برجام آغاز کنند تا به این ترتیب با اجرای برجام، کار عملیاتی برای توسعه روابط آغاز شود و اگر انگلیسیها این اقدامات را به بعد از اجرای برجام موکول کنند فرصت زیادی برای حضور در بازار ایران نخواهند داشت، ضمن اینکه هماکنون نیز انگلیسیها از دیگر رقبای اروپایی مانند آلمان، ایتالیا، اسپانیا و فرانسه گامهای زیادی عقب هستند. جلالپور افزود: علاوه بر نفت، گاز، انرژی، صنعت، کشاورزی حوزههایی مانند محیطزیست، طرحهای آب شیرین کن و موضوعات مربوط به آب و پساب میتواند زمینه همکاریهای مشترک باشد، ضمن اینکه در بخشهای پزشکی و تجهیزات پزشکی، خدمات فنی و مهندسی و حوزه دانشبنیان با پیشرفتهایی که در سالهای اخیر داشتیم، آماده اجرای طرحهای مشترک در منطقه هستیم.
وی با بیان اینکه پیشرو بودن و فراهم کردن مقدمات توسعه همکاریها قبل از اجرای برجام از اولویتهای ایران در همکاری با کشورهاست، به سفر اخیر خود به فرانسه و ایتالیا اشاره کرد و گفت: بیش از هزار شرکت ایتالیایی برای حضور پیشدستانه در ایران و همکاری با شرکتهای ایرانی و همچنین سرمایهگذاری در ایران اعلام آمادگی کردند و فرانسویها نیز برای دیدار با فعالان اقتصادی ایران در حاشیه سفر رییسجمهورمان به این کشور برنامهریزی خوبی کردند در حالی که از سوی انگلیسیها اقدام قابل توجهی مشاهده نمیکنیم. رییس اتاق بازرگانی ایران افزود: انگلیسیها زمان زیادی برای انجام کار در ایران و همکاریهای مشترک ندارند اما اگر فرصت را جدی بگیرند و برای آغاز همکاریها پیش از اجرای برجام برنامهریزی کنند، فضای موجود مناسب است.
آزادسازی پولهای بلوکه شده
«لرد فرانسیس ماد» وزیر تجارت انگلیس نیز در این دیدار گفت: با توجه به شرایطی که پس از توافق هستهای ایجاد شده و اقداماتی که در دستور کار داریم، به محض لغو تحریمها پولهای بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد. وی درباره فعالیت شرکتهای نفتی شل و بیپی در ایران گفت: این دو شرکت سابقه طولانی فعالیت در ایران دارند و این به نظر دولت انگلیس بستگی دارد که چقدر به همکاری با ایران مایل باشد و چقدر تجهیزات در اختیار این شرکتها برای فعالیت در بازار انرژی ایران قرار دهد. لرد فرانسیس ماد در پاسخ به این نکته که برخی کشورها قبل از اجرایی شدن برجام اقدام به برقراری خطوط فاینانس برای کار با ایران کردهاند، اظهار کرد: شرکتهای انگلیسی که هماکنون در ایران حضور یافتهاند، از شرکتهای در کلاس جهانی و در حوزه انرژی، نفت، گاز، حملونقل و خدمات فنی مهندسی هستند که برای سرمایهگذاری طولانی مدت در ایران برنامه دارند از اینرو، این اطمینان باید حاصل شود که سازوکارهای مطمئنی برای تضمین سرمایهگذاریها در ایران وجود دارد.