این روزها اخباری مبنی بر دامپ روغننباتی (فروش کالا با نرخی کمتر از قیمت تمامشده) از سوی فعالان این حوزه مطرح میشود که میتواند از یک سو نشانگر وضعیت بد تولیدکنندگان بزرگ روغننباتی در ایران و از سوی دیگر نشانهای از نبود نظارت بر عملکرد تولیدکنندگان و عرضهکنندگان در بازار باشد
که ادامه این روند میتواند آسیبهای جدی به واحدهای تولیدی کوچک وارد کند.
خبری از دامپینگ نیست
احمد ترکنژاد، عضو انجمن صنفی صنایع روغنکشی در گفتوگو با صمت ضمن تکذیب خبر دامپینگ روغننباتی در بازار ایران گفت: دامپینگ به معنای اقدام هماهنگ واحدهای تولیدی بزرگ برای کاهش قیمت محصول نهایی است که تا این لحظه، تولیدکنندگان بزرگ روغننباتی در ایران با یکدیگر برای کاهش هماهنگ نرخ روغننباتی توافق و تبانی نکردهاند. بنابراین کسی نمیتواند مدعی دامپینگ در بازار روغننباتی شود.وی ادامه داد: درحالحاضر، بسیاری از واحدهای تولیدی برای تامین نقدینگی دچار مشکلات جدی هستند بنابراین امکان کاهش قیمت از سوی یک کارخانه برای رفع مشکل کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش وجود دارد، اما این امر را نمیتوان به حساب دامپینگ گذاشت.این تولیدکننده روغننباتی تصریح کرد: برای دامپ هر محصولی لازم است تا تمام تولیدکنندگان بزرگ فعال در یک زمینه خاص با یکدیگر تعامل کرده و قیمت محصول خود را به صورت هماهنگ کاهش دهند که به طورقطع چنین اتفاقی در زمینه تولید و عرضه روغننباتی در ایران رخ نداده است.این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: هرچند وضعیت تولیدکنندگان روغننباتی با توجه به افزایش نیافتن قیمت و همچنین کاهش میزان فروش چندان مساعد نیست، اما تاکنون دامپی در بخش عرضه خرد و کلان روغننباتی در ایران به وجود نیامده است.
عضو انجمن صنفی صنایع روغنکشی درباره وضعیت واحدهای تولیدی کوچک و بزرگ روغننباتی یادآور شد: درحالحاضر تمام واحدهای تولیدی روغننباتی با ۳۰ تا ۴۰ درصد از ظرفیت خود فعالیت میکنند زیرا کمبود نقدینگی، کاهش قدرت خرید مردم و پایین آمدن سرانه مصرف روغننباتی باعث شده تا تولیدکنندگان به کاهش ظرفیت تولید روی بیاورند.
روغننباتی یکماه است که دامپ میشود
محمد قبله، دبیر انجمن تولیدکنندگان روغننباتی در گفتوگو با صمت درباره ایجاد دامپ در بازار روغننباتی اظهار کرد: پدیده دامپ یا ایجاد انحصار در بازار، پدیدهای است که در زمان رکود بازار شکل میگیرد اما در شرایط عادی چنین مسئلهای رخ نمیدهد. وی افزود: تولیدکنندگانی که اقدام به ایجاد انحصار در بازار میکنند، از شرایط رکود بازار استفاده میکنند؛ در این شرایط شرکتهای بزرگ وارد بازار شده و چنین انحصاری را در بازار ایجاد میکنند البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که تولیدکنندگان بزرگ امکان تحمل ضرر و زیانهای کوتاهمدت را دارند بنابراین در شرایط رکود بازار اقدام به فروش محصولات خود به زیر قیمت بازار و یا حتی تولید میکنند. دبیر انجمن تولیدکنندگان روغننباتی ادامه داد: ایجاد انحصار از سوی تولیدکنندگان بزرگ هر اندازه برای آنها زیانهای مقطعی را به دنبال داشته باشد، اما آنها را قادر میسازد که باز هم در چرخه اقتصادی باقی بمانند اما اتخاذ این رویه منجر به خارج کردن تولیدکنندگان کوچک از عرصه رقابت میشود.
قبله تصریح کرد: مدتی است تولیدکنندگان روغننباتی در ایران اقدام به دامپینگ کالا در بازار کردهاند اما زمان اجرای دقیق این امر و همچنین میزان کاهش قیمتی که دادهاند، مشخص نیست البته میتوان تخمین زد که حدود یکماه است روغننباتی در بازار دامپ میشود. وی با بیان اینکه ایجاد انحصار در بازار روغننباتی با هدف افزایش سهم بازار انجام میشود، خاطرنشان کرد: برای حمایت از واحدهای تولیدی کوچک روغننباتی یا باید به این موضوع ورود کرده و از طریق ایجاد تعامل میان تولیدکنندگان کوچک و بزرگ نسبت به رفع مشکل تولیدکنندگان اقدام کنیم و یا اینکه سازمانهای نظارتی دولتی وارد میدان شوند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان روغننباتی در پاسخ به این پرسش که تاکنون چه اقدامی در راستای حمایت از واحدهای کوچک تولیدی روغننباتی انجام شده؟ گفت: درحالحاضر تلاش داریم تا در انجمن و با ایجاد تعامل میان تولیدکنندگان در قبال انحصار در بازار از واحدهای تولیدی کوچک حمایت کنیم. قبله ادامه داد: اگر دامپ مشمول مصرفکننده شده و قیمت نهایی و فروش روغننباتی کاهش یابد به طورقطع مصرفکنندگان در این میان سود میبرند بنابراین نباید نسبت به کاهش قیمتها حساس بود اما اگر کاهش قیمتها در بخش عرضه کلان و بنکداری باشد و زیانها متوجه بنکدار و خردهفروش شود، زیانهای بسیار زیادی به بخش تولید وارد میشود. به گفته وی، درحالحاضر کاهش قیمت روغننباتی در مراحل مصرف و عرضه به صورت بنکداری و کلان بوده که این روند برای تولیدکننده و مصرفکننده زیانبار است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در شرایط فعلی که قیمت روغن توسط برخی از نشان(برند)ها درحال دامپینگ است، چه لزومی برای افزایش قیمت این محصول وجود دارد؟ اظهار کرد: فروش با تخفیف تنها مربوط به روغن نیست؛ جرم تولیدکنندگان روغننباتی این است که برای رسیدن کالا با قیمت مناسب بهدست مصرف کننده، تخفیفها را به داخل فروشگاهها بردهاند. قبله با بیان اینکه دامپینگ و تقاضای افزایش قیمت صنایع روغن ۲ مقوله متفاوت است، ادامه داد: به طور معمول دامپینگ توسط شرکتهایی که توان مالی مناسبی دارند، انجام میشود یا در مواردی که صنایع نیاز به نقدینگی دارند این عمل در بازار مصرف انجام میشود و اعمال دامپینگ همیشه به معنی شرایط مطلوب تولید نیست.
گفتنی است؛ دبیر انجمن تولیدکنندگان روغننباتی در حالی از دامپ این کالا خبر میدهد که تولیدکنندگان نسبت به این امر بیاطلاع هستند، اما از سوی دیگر شاهد تقاضای متناقض انجمن تولیدکنندگان روغننباتی از سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان مبنی بر افزایش قیمت روغننباتی هستیم و این درحالی است که براساس گفتههای قبله، تولیدکنندگان برای تامین نقدینگی و خروج از رکود بازار دست به دامپینگ زده و نرخ محصولات خود را کاهش دادهاند.