زندگي در كلان‌شهر تهران در كنار تمام گراني‌ها، آلودگي‌هاي زيست‌محيطي و ترافيك پر از بحث‌هاي روزمره درباره كرايه ميان مسافران با رانندگان تاكسي است كه نه‌تنها به صورت زيرپوستي موجب تضعيف اقتصاد شهر مي‌شود بلكه در نهايت ماجراي فقدان نظارت‌هاي دستگاه‌هاي مسوول را پيش مي‌كشد آن هم در شرايطي كه رانندگان تاكسي نيز در پاسخ به تمام گلايه‌هاي شهروندان از كرايه‌هاي بي‌ضابطه از هزينه‌هاي سر به فلك كشيده‌يي مي‌گويند كه سازمان تاكسيراني در دامن آنها گذاشته است. با اين وجود مسوولان تاكسيراني اين موضوع را تاييد نمي‌كنند. رضا قاضي، معاون برنامه‌ريزي و توسعه شهري تاكسيراني كل هزينه‌يي كه بايد يك راننده تاكسي در طول ماه به شركت‌ها پرداخت كند را كمتر از 20 هزار تومان عنوان مي‌كند. او همچنين درباره معضل تاكسي‌هايي كه براي رسيدن به مسافر دربستي خيابان‌هاي شهر را مي‌گردند و مسافر نمي‌برند با اعلام تخلف 4 درصدي در اين حوزه مي‌افزايد: رانندگان تاكسي در صورت تخلف، توسط واحدهاي كنترل و نظارت متوقف مي‌شوند و براساس ميزان تخلف نمره منفي دريافت مي‌كنند تا در نهايت با كسب بيشتر از 40 نمره منفي پروانه فعاليت آنها باطل شود.
او در گفت‌وگوي مشروحي كه با روزنامه تعادل داشت جزئياتي را درباره ميزان شكايات، بازرسي، جريمه‌ها و راهكارهاي رفع مشكلات كرايه تاكسي‌ها ارائه كرد.
بيشترين شكاياتي كه از تاكسي‌ها به سازمان ارجاع مي‌شود به كدام تخلفات مربوط است؟
معمولا بيشترين تخلفات كه به سازمان از طريق سامانه 1888 منعكس مي‌شود راجع به نرخ كرايه تاكسي است كه آمار آن در سال 93 بين 30 تا 35درصد بوده است. البته شكايت‌هاي نرخ كرايه تاكسي در ارديبهشت امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته كاهش يافت و به يك‌چهارم عدد ارديبهشت سال گذشته رسيد چون امسال نرخ كرايه تاكسي‌ها از سوي سازمان تاكسيراني به‌موقع اعلام شد.
اما مشاهدات ميداني نشان مي‌دهد كه با وجود جدول نرخي كه تاكسيراني اعلام كرده است، هيچ تابلويي براي خط وجود ندارد و رانندگان به صورت خودسرانه از مسافران كرايه دريافت مي‌كنند.
البته همچنان بعضي از خطوطي كه تاكسي‌ها در آن فعاليت مي‌كنند به دليل مخالفت‌هاي پليس راهور مصوبه ترافيك در نصب تابلوي نرخ شورا را ندارند و تاكسي‌ها به صورت غيرقانوني در اين خطوط فعاليت مي‌كنند چون تقاضا در اين مسيرها وجود دارد. هم‌اكنون نيز در حال رايزني با راهنمايي و رانندگي هستيم تا بتوانيم مصوبه نصب تابلو در اين مناطق را بگيريم.
بسياري از تاكسي‌ها فقط منتظر مسافر دربست هستند و گاهي با وجود مسافر ديده مي‌شود كه اين تاكسي‌ها مسافر سوار نمي‌كنند آيا ضابطه‌يي براي اين تاكسي‌ها وجود دارد؟
درصد پاييني از شكايات شهروندان راجع به عملكرد دربستي تاكسيرانان است و اين هم به خاطر اين است كه اكثر تاكسي‌هاي شهر تهران تاكسي خطي هستند و مكانيزه شدن و هوشمند شدن نظارت بر پايانه‌ها و نظارت بر ورود و خروج تاكسي‌ها از پايانه موجب مي‌شود كه تعداد كمتري از اين تاكسي‌ها اقدام به سوار كردن مسافر دربستي كنند و ساير تاكسي‌ها هم مثل تاكسي‌هاي فرودگاه، تلفني و راه‌آهن نيز بنابر نوع كاربريشان مي‌توانند به صورت دربستي فعاليت كنند.
شكايات مربوط به اينگونه تخلفات چند درصد است؟
تعداد شكايات از اينگونه تخلفات تاكسي‌ها تقريبا يك‌بيست‌وپنجم يا 4درصد كل شكايات را در برمي‌گيرد كه البته همين تعداد هم از ميان 80هزار تاكسي حدود 3هزار تاكسي را شامل مي‌شود.
تخلفات مربوط به كرايه تاكسي‌ها چطور؟
نرخ كرايه تاكسي خطوط به دليل اينكه براساس درصد افزايش نرخ كرايه سالانه كه توسط شوراي محترم اسلامي شهر تهران و همچنين پارامترهاي مسافت، زمان سفر، شيب، تعداد تقاطع و... تعيين مي‌شود، ناگزير در بعضي از خطوط به طور كامل رند نمي‌شود و همين مساله موجب مي‌شود كه بعضا براي عدم وجود 500ريال پول خرد بين مسافر و تاكسيران تنش‌هايي به وجود مي‌آيد. در مساله پول خرد هم بايد شهروندان رعايت كنند و هم تاكسيرانان، البته برنامه‌هايي در اين زمينه داريم كه ان‌شاءالله به زودي اجرايي خواهد شد.
چند راننده متخلف تاكنون حكم گرفتند و اعمال قانون شدند؟
در سال 93 حدود 5046 پرونده در هيات انضباطي مورد بررسي قرار گرفته كه از اين تعداد 3045پرونده برايشان راي صادر شده است.
چند نفر ناظر براي تخلفات تاكسي‌ها وجود دارد؟
در سطح شهر تهران حدود 150خودروي نظارت و بازرسي از شركت‌هاي خصوصي تاكسيراني و اين سازمان وظيفه نظارت بر عملكرد تاكسيرانان را به صورت ميداني برعهده دارند.
طريقه بازرسي‌ها از رانندگان تاكسي چگونه است؟
در سطح شهر در صورت وجود تخلف، تاكسي توسط واحدهاي كنترل و نظارت متوقف مي‌شود و مدارك راننده اخذ مي‌شود و راننده بايد در يك بازه زماني خاص در شركت خصوصي يا منطقه تاكسيراني براي رسيدگي به تخلف حضور يابد، البته نوع تخلف و عنوان آن از طريق هند هلد (رايانه‌هاي دستي) كه در اختيار بازرسان آموزش‌ديده سازمان قرار گرفته است ثبت مي‌شود و اطلاعات مربوط به محل تخلف، نوع تخلف و امتياز منفي مربوط به آن از طريق سيستم‌هاي مخابراتي به مركز كنترل و نظارت سازمان به صورت آنلاين ارسال مي‌شود و در فايل‌هاي اطلاعاتي سازمان ذخيره مي‌شود، براساس آيين‌نامه انضباطي جديد تاكسيرانان كه مصوب شوراي محترم اسلامي شهر است، براي هر امتياز منفي كسب شده توسط تاكسيران مبلغ يكصد هزار ريال خسارت تخلف در نظر گرفته مي‌شود و اگر امتياز منفي تاكسيران از 15 بيشتر شود، تاكسيران براي رسيدگي به تخلفات خود بايد به هيات انضباطي سازمان مراجعه كند و همچنين اگر امتياز منفي تاكسيران بيش از 40 باشد، براساس تشخيص هيات انضباطي امكان ابطال پروانه تاكسيراني و خلع‌يد راننده وجود دارد. به هر حال تاكسيرانان محترم بايد بعد از اين در عملكرد خود دقت بيشتري داشته باشند و قوانين و مقررات ترافيكي و اصول و مباني حرفه‌يي تاكسيراني را كه در كلاس‌هاي آموزشي به آنها آموزش داده شده است به طور كامل رعايت كند، در آيين‌نامه انضباطي جديد براي تاكسيراناني كه عملكرد مناسب داشته باشند نيز موارد تشويقي خوبي در نظر گرفته شده است، به طور مثال اگر تاكسيران در بازه زماني 6ماهه تخلفي نداشته باشد، سازمان مي‌تواند نسبت به كاهش امتيازت منفي تاكسيران اقدام كند.
بيشتر مواقع رانندگان به بهانه نداشتن پول خرد كرايه بيشتري از مردم مي‌گيرند سازمان تاكسيراني براي حل اين مشكل چه راهكاري ارائه كرده است؟
استفاده از دستگاه‌هاي كارتخوان در برنامه كاري سازمان قرار دارد و ان‌شاءالله به زودي با همكاري يك بانك عامل نسبت به رفع اين مشكل اقدام خواهد شد، هدف ما در به‌كارگيري اين سامانه راحتي رد و بدل شدن كرايه بين مسافر و تاكسيران و رفع مشكل و تنش‌هاي كمبود پول خرد در سطح ناوگان تاكسيراني شهر تهران است، سيستم مورد استفاده آفلاين خواهد بود و در كمترين زمان كرايه تاكسي، بدون ثبت رمز كارت توسط شهروندان پرداخت خواهد شد. البته تا زمان نصب اين دستگاه‌ها روي تاكسي‌ها، شهروندان نيز بايد همكاري لازم با رانندگان تاكسي را داشته و سعي كنند در پرداخت كرايه حتي‌الامكان پول خرد را همراه داشته باشند تا كل سختي تهيه پول برعهده تاكسيران نباشد.
پروژه نصب كارتخوان‌ها چه زماني عملياتي مي‌شود؟
نصب كارتخوان براي تاكسي‌ها نياز به هماهنگي با پيمانكاراني دارد كه اغلب شامل بانك‌ها مي‌شوند.
رانندگان تاكسي از هزينه‌هاي زيادي كه بابت مرخصي دريافت برچسب و ساير موارد گرفته مي‌شود، گلايه دارند ضوابط اين كار در اداره تاكسيراني چيست؟
تاكسيرانان تا قبل از مصوبه اخير شوراي محترم اسلامي شهر تهران، مبلغ ثابتي را به صورت شارژ ماهيانه ثابت به شركت‌هاي خصوصي پرداخت مي‌كردند، حتي اگر تاكسيران 6ماه به شركت مراجعه نمي‌كرد و كاري هم با شركت نداشت، بعد از 6ماه مجبور بود كه مبلغ 120هزار تومان را (معادل 20هزار تومان ماهيانه) به شركت خصوصي تاكسيراني پرداخت كند ولي مصوبه جديد باعث شده است كه تاكسيرانان در هنگام دريافت خدمات از شركت نسبت به پرداخت بهاي آن اقدام كنند، به طور مثال اگر تاكسيران براي تمديد پروانه تاكسيراني به شركت مراجعه كند فقط همان بهاي تمديد پروانه را براساس مصوبه پرداخت خواهد كرد و مبلغ ديگري به شركت نمي‌پردازد و شركت هم نمي‌تواند مبلغ اضافه‌تري را از تاكسيران درخواست كند.
در بخش ارائه خدمات ما در سامانه سيما تاكسي (سامانه يكپارچه مديريت اطلاعات تاكسي) كليه خدماتي را كه تاكسيران مي‌تواند از شركت دريافت كند، دقيقا براساس مصوبه شوراي شهر تعريف كرده‌ايم، تاكسيران وقتي در خواست يك خدمت را از شركت مي‌كند، قبل از هر گونه اقدام توسط شركت، فاكتور هزينه مربوط به اين خدمت از سامانه دريافت مي‌شود و به تاكسيران جهت ملاحظه و پرداخت هزينه در امور مالي شركت تسليم مي‌شود، تاكسيران پس از پرداخت هزينه، خدمت رادريافت كرده و پيامك مربوط به هزينه دريافت‌شده از تاكسيران به صورت كاملا مكانيزه براي او ارسال مي‌شود، يعني از طريق اين سيستم نظارت كاملي توسط سازمان بر عملكرد شركت‌هاي خصوصي ايجاد شده است و تاكسيرانان محترم در جريان باشند كه مبلغ اضافه‌يي به غير از فاكتور تحويل از سامانه به شركت پرداخت نكنند.
سيستم فعلي پرداخت بهاي خدمات از نظر هزينه به نفع رانندگان تاكسي است و با يك محاسبه ساده مي‌توان ثابت كرد كه سيستم فعلي از سيستم قبلي بهتر است. البته بعضي از رانندگان تاكسي هزينه كليه خدمات را با يكديگر جمع و اظهار مي‌كنند كه هزينه‌شان بيشتر شده است، در حالي كه بعضي از آيتم‌هاي جدول بهاي خدمات مربوط به متقاضيان جديد براي عضويت در ناوگان است و آيتم‌هاي تشكيل پرونده و تشخيص صلاحيت مربوط به تاكسيرانان قديمي نيست يا اينكه برخي موارد مربوط به تاكسيرانان كمكي است و هزينه آنها ربطي به تاكسيرانان فعال فعلي ندارد.
در كل هزينه‌هاي كه يك تاكسي بايد پرداخت كند چقدر است؟
رانندگان تاكسي در حال حاضر براي محل فعاليت جهت يك‌سال 60 هزار تومان و 50 هزار تومان براي كارنامه پرداخت مي‌كنند. اگر فرض بگيريم يك راننده تاكسي 10معرفي‌نامه هم كه داشته باشد رقم 50 هزار تومان را شامل مي‌شود كه جمع اين مبالغ براي يك سال حدود 135هزار تومان است كه به صورت ماهانه كمتر از 20 هزار تومان خواهد بود.
اگر يك راننده تاكسي بخواهد وارد ناوگان تاكسيراني شود چه رقمي را بايد براي تشكيل پرونده به سازمان پرداخت كند؟
براي تشكيل پرونده، گواهي سوءپيشينه و پروانه فعاليت جمعا بايد مبلغ 300 هزار تومان را به سازمان تاكسيراني را پرداخت كند.