وام مسکن دیگر کمکی به خانه‌دار شدن متقاضیان نمی‌کند و در بهترین حالت می‌تواند آنها را در جبران هزینه‌های جانبی خرید خانه نو یاری کند. قدرت خرید وام مسکن انفرادی در شهر تهران بعد از کسر هزینه اوراق، بیشتر از ۳.۵ متر نیست و زوجین هم نمی‌توانند بیشتر از ۷ متر آپارتمان خریداری کنند.
در شرایط فعلی، وام مسکن با اوراق ممتاز (تسه) کلان‌ترین تسهیلاتی است که به متقاضیان خرید مسکن پرداخت می‌شود و اغلب افرادی که قادر به بازپرداخت اقساط آن باشند، می‌توانند نسبت به دریافت آن اقدام کنند.
اقتصاد آنلاین نوشت: مبلغ این وام به‌صورت انفرادی در شهر تهران ۴۰۰ میلیون تومان، مراکز استان‌ها و شهرداری با جمعیت بالای ۲۰۰ هزار نفر ۳۲۰ میلیون تومان در سایر شهرها ۲۴۰ میلیون تومان تعیین شده و زوجین می‌توانند تا دو برابر این رقم را به‌عنوان تسهیلات خرید مسکن دریافت کنند.
نکته قابل توجه اینکه دریافت هر ۵۰۰ هزار تومان از این تسهیلات نیازمند خرید یک برگه از اوراق امتیاز تسهیلات مسکن (تسه) است که اکنون قیمت هر برگه آن به ۱۱۰ هزار تومان رسیده است. با این حساب، بابت هر ۵۰۰ هزار تومان وام مسکن باید ۱۱۰ هزار تومان از آن صرف خرید اوراق شود و عملاً خالص تسهیلات دریافتی در تهران به ۳۱۲ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها و … به ۲۵۰ میلیون تومان و در سایر مناطق شهری به ۱۸۷ میلیون تومان می‌رسد.
البته چند ماه پیش شورای عالی مسکن مصوب شد که مبلغ وام مسکن ۳۷.۵ درصدی افزایش پیدا کند و مثلاً در شهر تهران از ۴۰۰ میلیون و ۵۵۰ میلیون تومان برسد؛ اما این مصوبه هنوز ابلاغ و اجرا نشده و از سرنوشت آن‌هم اطلاعی در دست نیست.
حساب‌وکتاب اقساط وام مسکن
یک متقاضی وام مسکن در شهر تهران برای دریافت وام ۴۰۰ میلیون تومانی باید ۸۰۰ برگه اوراق امتیاز تسهیلات مسکن خریداری کنند که مجموع هزینه آن به قیمت روز، حدود ۸۸ میلیون است. با این حساب، خالص وام دریافتی این متقاضی تهرانی ۳۱۲ تومان خواهد بود که باید در یک دوره ۱۲ ساله (۱۴۴ قسط) با اقساط ماهیانه ۸ میلیون و ۵۵ هزار تومان بازپرداخت شود.
همچنین زوج‌های ساکن تهران برای دریافت وام ۸۰۰ میلیون تومانی باید ۱۶۰۰ برگه اوراق امتیاز تسهیلات مسکن به ارزش به ۱۷۶ میلیون تومان خریداری کنند و خالص وام دریافتی آنها ۶۲۴ میلیون تومان خواهد بود که باید در ۱۴۴ قسط ماهیانه ۱۶ میلیون و ۱۱۰ هزار تومانی بازپرداخت شود.
نرخ سود وام مسکن
طبق مصوبه شورای پول و اعتبار، وام خرید مسکن با استفاده از اوراق با نرخ سود ۲۲.۵ درصد به متقاضیان اعطا می‌شود؛ اما این نرخ سود اسمی تسهیلات است و ازآنجایی‌که متقاضی باید مبلغ قابل‌توجهی از مبلغ وام را صرف خرید اوراق کند، نرخ سود مؤثر این تسهیلات به ۳۰.۱ درصد می‌رسد.
البته با توجه به ذات تورمی اقتصاد ایران و رشد بیش از تورم مسکن در بلندمدت، دریافت این تسهیلات حتی با نرخ سود ۳۰.۱ درصد صرفه اقتصادی دارد و یکی از دلایل همراهی نکردن بانک‌ها در اعطای این تسهیلات بلندمدت نیز همین نکته است که اقساط وام بعد از چند سال عملاً مستهلک می‌شود و قدرت خرید آن به‌شدت کاهش می‌یابد.
مزایا و مصائب وام جعاله
در کنار وام خرید مسکن، وام جعاله نیز وجود دارد که مبلغ آن ۱۶۰ میلیون تومان است و دریافت آن مانند وام مسکن، نیازمند خرید اوراق است. این وام برای هر واحد مسکونی اعم از اینکه وام مسکن آن انفرادی یا زوجین باشد، فقط یک فقره، با نرخ سود ۲۲.۵ درصد و بازپرداخت ۵ ساله اعطا می‌شود و متقاضیان باید ماهانه ۴ میلیون و ۴۶۴ هزار تومان قسط بپردازند.
۵ ساله بودن این وام می‌تواند فشار اقساط ماهانه را برای متقاضیان افزایش دهد؛ اما برای کسانی که مشکلی برای پرداخت اقساط ندارند، دریافت وام جعاله می‌تواند پوششی برای جبران هزینه خرید اوراق باشد و قدرت خرید متقاضی را اندکی افزایش دهد.