قطار شهری اصفهان پس از حدود 13 سال همچنان روی ریل وعده حرکت می کند، در بایگانی وعده های بهره برداری از قطار شهری اصفهان هم وعده های قدیمی آرشیو شده و قابل دسترس نیست.از سال 1380 که عملیات اجرایی خط یک قطار شهری اصفهان آغاز شد، مردم نصف جهان انتظار سوار شدن بر اسب آهنی و حرکت در زیر زمین را می کشند.
اما در این مدت در روی زمین، کارگاههای احداث مترو آنقدر برای مردم ترافیک ایجاد کرد که در برخی نظرسنجی ها حتی به نداشتن مترو راضی بودند.شش ماه نخست سال 90، شش ماه دوم سال 90، ابتدای سال 91، نیمه سال 91، نیمه اول سال 93 تاریخ هایی است که پیش تر برای راه اندازی مترو اصفهان اعلام شده بود ، وعده هایی که مقامات شهری و دولتی استان در مناسبت های مختلف و با انگیزه هایی متفاوت به شهروندان داده بودند.این وعده ها در حالی بوده که هنوز زیر ساخت قطار شهری اصفهان کامل نیست و حداقل دو ایستگاه میانی در دست ساخت، قرار است امسال تکمیل شود.
اردیبهشت سال گذشته یک رام قطار شامل پنج واگن از سرزمین چشم بادامی ها به شهر اصفهان رسید و امید مردم برای سوار شدن بر مترو قوت گرفت؛ مسوولان شهری هم وعده دادند با آزمایش این قطار تا آخر پاییز مرحله اول خط یک قطار شهری اصفهان به طول حدود 10 کیلومتر به بهره برداری برسد، وعده ای که با گذشت شش ماه از آن هنوز عملی نشده است.اما آخرین وعده را رییس دوره های قبل و عضو کنونی شورای اسلامی شهر اصفهان در همین اردیبهشت امسال داده و گفته با توجه به خرید دو رام واگن قطار شهری از سوی شهرداری، خط یک قطار شهری اصفهان تا پایان نیمه نخست امسال به بهره برداری می رسد. به گفته عباس حاج رسولی ها با تمام مشکلات اقتصادی، دو رام واگن به صورت آزاد از سوی شهرداری اصفهان خریداری شده که در حال حمل به ایران است. وی با بیان اینکه بر اساس زمان بندی انجام شده ایستگاههای میدان امام حسین(ع) و انقلاب نیز تا آذر ماه باید تکمیل شود،
گفت: خط یک مترو تا پایان سال 95 به طور کامل بهره برداری می رسد و در اختیار شهروندان قرار می گیرد. عملیات احداث خط یک مترو اصفهان به طول 20.2 کیلومتر از شهرک قدس در شمال تا پایانه مسافربری صفه در جنوب این شهر اواسط سال 80 آغاز شد.مسوولان برای تاخیر در راه اندازی مترو اصفهان در سالهای اخیر دلایل متفاوت همچون نبود اعتبار کافی، عدم اختصاص سهم بودجه دولت، تحریم، مشکل تهیه قطار و واگن از خارج، برخورد با میراث فرهنگی .. را بیان کرده اند که در میان آنها عبور مترو از بافت تاریخی و کمبود بودجه اساسی ترین آنهاست.در مورد عبور مترو اصفهان از بافت تاریخی شهر نیز در سالهای گذشته و اکنون مسائل زیادی مطرح و حتی در مقاطعی منجر به توقف عملیات مترو شده است. شاید اگر در طراحی اولیه چنین پروژه بزرگی به این موضوع توجه کامل و همه جوانب کار بررسی می شد این مشکلات تا این حد مانع ایجاد نمی کرد و حداقل سبب توقف کار در میانه راه نمی شد.به هر حال این مشکلات تقریبا به طور کامل پشت سر گذاشته شده و قطار شهری از زیر بافت تاریخی گذشته و امید است که در آینده مشکلی ایجاد نکند. در مورد بودجه گفته می شود در آغاز قرار بوده که 30 درصد هزینه مترو را شهرداری اصفهان و بقیه را دولت تامین کند، اما آمارهای مسوولان دولتی و شهری در باره اختصاص سهم هر یک با هم آنقدر تفاوت دارد که نمی توان به درستی فهمید که مترو تاکنون چقدر هزینه داشته و شهرداری و دولت به چه میزان در تامین آن سهیم بوده اند.
مشکلات مطرح شده از سوی مدیران قطار شهری و مسوولان شهری و استانی برای تاخیر در راه اندازی قطار شهری اصفهان در سالهای اخیر در حالی است که در این مدت هر سال در تهران که درگیر مشکلات کلی کشور است، ولو چند کیلومتری به شبکه قطار شهری افزوده شده است.
دلیل اصلی تاخیر ها تامین واگن بوده است
شهردار اصفهان یکی از دلایلی که هنوز متروی اصفهان راه اندازی نشده این است که اصفهان یک شهر تاریخی است و شهرداری می خواهد بین سنت و تجدد تلفیق ایجاد کند.سید مرتضی سقاییان نژاد در گفت و گو با "جوان" اظهارمی کند: سازمان مادر تخصصی در حال خرید واگن برای متروی اصفهان است و ۵ ماه پیش نیز یک رام قطار شامل ۵ واگن برای اصفهان فرستاده است ، اما علیرغم آماده بودن ۱۲ کیلومتر از مسیر مترو ، با یک رام قطار نمی توان متروی شهر را به حرکت درآورد.وی ادامه می دهد: نزدیک ۳ رام را نیز شهرداری اصفهان خریداری کرده و قرار است باز هم از طرف سازمان مادر تخصصی تعدادی رام قطار به اصفهان وارد شود که امیدواریم در مرداد و شهریور چرخ های متروی اصفهان به حرکت درآید .شهردار اصفهان دلیل اصلی تاخیر در راه اندازی مرحله اول پروژه قطار شهری این کلانشهررا خرید و تامین واگن های مورد نیاز مترو می داند و بیان می کند: تاکنون فقط یک رام واگن برای قطار شهری اصفهان واگذار شده که نمی توان با آن حتی مرحله اول این پروژه را راه اندازی کرد.وی با بیان اینکه برای راه اندازی مرحله اول قطار شهری دست کم به سه رام واگن نیاز است، تصریح می کند: با مذاکرات و قراردادهای صورت گرفته مقرر است چهار رام واگن دیگر در اختیار اصفهان قرار گیرد.وی یادآور می شود: تامین واگن در اختیار مدیریت شهری اصفهان نیست واین موضوع به عهده شرکت مادر تخصصی ریلی در تهران است.سقائیان نژاد اظهارمی کند: پروژه های قطار شهری شیراز و تبریز نیز این مشکل را دارند و همه همت ما این است که امسال بخشی از پروژه قطار شهری اصفهان راه اندازی شود.
شهردار اصفهان گفت: نوید می دهم تا قبل از نیمه دوم امسال مرحله اول خط یک قطار شهری در اصفهان افتتاح شود.وی پروژه قطار شهری اصفهان را یکی از دغدغه های اصلی شهرداری اصفهان خواند و اظهار کرد: تلاش می کنیم این پروژه تا قبل از اتمام مدیریت فعلی شهرداری به نتیجه برسد.
راه اندازی خط نخست مترو در 3 فاز !
فاز نخست خط متروی اصفهان از شهرک قدس تا میدان 25 آبان به طول 9 کیلومتر است که مسیر این فاز 76.3 دهم درصد پیشرفت داشته است؛ فاز دوم این خط نیز از میدان 25 آبان تا چهار‌راه تختی به طول دو کیلومتر ادامه دارد که 64.85 درصد پیشرفت داشته و فاز سوم این خط نیز از چهار‌راه تختی تا پایانه صفه ادامه دارد که طول مسیر آن 9 کیلومتر و 200 متر مربع می باشد که تاکنون 58.52 درصد پیشرفت داشته است.رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت و گو با "جوان" بیان می کند: تاکنون یک‌هزار میلیارد و 57 میلیون تومان برای خط یک متروی اصفهان هزینه شده و یک‌هزار میلیارد و 200 میلیون تومان برای راه‌اندازی این خط نیاز داریم.رضاامینی اضافه می کند: در صورتی که واگن‌های خریداری شده برای این خط برسد، تا سال آتی می‌توانیم فاز نخست این خط را راه‌اندازی کنیم.
وی، راه‌اندازی قطار شهری را پس از رسیدگی به وضعیت زاینده‌رود به عنوان اولویت نخست شورای شهر دانسته و اظهار می کند: تاکنون 670 میلیارد تومان از سوی دولت و 390 میلیارد تومان نیز از سوی شهرداری برای پروژه قطار شهری هزینه شده است.رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه با هزینه‌هایی که شهرداری برای احداث ایستگاه‌ها و صدور پروانه‌های ساختمانی انجام داده، سهم شهرداری در راستای این پروژه بیشتر از سهم دولت می‌شود، ادامه داد: مطالعات خط دوم و سوم متروی اصفهان در حال انجام است.امینی با تأکید بر اینکه خط دوم متروی اصفهان به طول 23 کیلومتر است که این خط از زینبیه آغاز می‌شود و تا خمینی‌شهر ادامه دارد، تصریح می کند: راه‌اندازی خط دوم متروی اصفهان به 3 هزار میلیارد تومان نیاز دارد.وی ادامه می دهد:خط سوم متروی اصفهان نیز به طول 8.8 کیلومتر است و این خط از میدان آزادی تا اسلام‌آباد ادامه دارد واعتبارات پیش‌بینی شده برای راه‌اندازی این خط یک‌هزار میلیارد تومان می باشد.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه 20 ایستگاه برای خط یک متروی اصفهان در نظر گرفته شده که 10 مورد از ایستگاههای این خط آماده بهره‌برداری است ، می گوید: 10 ایستگاه دیگر نیز در حال اجرا است که ایستگاه های چهار‌راه تختی 53 درصد، میدان امام حسین (ع) چهار درصد، انقلاب صفر درصد، سی و سه‌پل 51 درصد، شریعتی 47 درصد، میدان آزادی 51 درصد، دانشگاه 62 درصد، کارگر 61 درصد، کوی امام 59 درصد و ایستگاه صفه 67 درصد پیشرفته داشته است.وی با تأکید بر اینکه کل خط یک متروی اصفهان با ایستگاههای آن 52.6 دهم درصد پیشرفت داشته است، یادآور می شود: در سال گذشته 325 میلیارد تومان و در بودجه امسال شهرداری نیز 400 میلیارد تومان بودجه نقدی و غیر‌نقدی برای خط یک متروی اصفهان پیش‌بینی شده است.اما مردم اصفهان که از وعده ها خسته شده اند و انتظارشان این است که مسوولان پس از سالها از آغاز ساخت مترو حداقل یک وعده عملی به آنها بدهند، باید حداقل چند ماه دیگر برای افتتاح فاز اول خط یک مترو این شهر و نزدیک به دو سال برای بهره برداری کامل این خط منتظر باشند.
در این حال اگر وعده جدید مسوولان شهری اصفهان محقق شود و آخر تابستان امسال خط یک مترو به بهره برداری برسد به این معنی است که مردم اصفهان برای تقریبا هر 1340متر مترو این شهر یک سال انتظار کشیده اند، انتظاری که به نظر می رسد خیلی طولانی شده و اهداف اولیه مترو اصفهان را مورد تردید قرار داده است.این انتظار طولانی در حالی است که مسوولان شهری پیگیر خط دوم مترو اصفهان هستند که آن هم از بافت تاریخی می گذرد. به هر حال باید منتظر بود و دید که این وعده جدید بر اساس بررسی همه جوانب کار و شرایط داخلی و خارجی کشور و بودجه شهرداری و دولت بوده یا پس از آن وعده دیگری داده خواهد شد.