یک نقطه در بندر رجایی استان هرمزگان معیار محاسبات ارتفاع از سطح دریا در ایران است. در هر کشوری برای محاسبات ارتفاع از سطح دریا یک نقطه صفر اندازه‌گیری در نظر می گیرند که در ایران، این نقطه در بندر رجایی و در نزدیکی خلیج فارس قرار دارد.
در دنیا روش‌های مختلفی برای محاسبه ارتفاع از سطح دریا وجود دارد که به گفته رئیس مرکز اقیانوس شناسی خلیج فارس، یکی از روش‌ها این است که نقطه ای را به عنوان نقطه مرجع انتخاب می‌کنند و ارتفاع بقیه نقاط بر اساس ارتفاع از آن نقطه محاسبه می شود. صمد حمزه‌ای در این باره به همشهری می‌گوید: «این نقطه باید همتراز سطح میانگین دریاهای آزاد باشد.»
او با بیان اینکه محاسبه ارتفاع از سطح دریا با روش‌های مختلفی محاسبه می‌شود، می‌افزاید: «در حال حاضر در دسترس‌ترین روش استفاده از سامانه موقعیت‌یاب جهانی GPS است که از طریق سنجش هر نقطه با چند ماهواره تعیین می‌شود. یعنی استفاده از ارتفاع سنج‌ها که از طریق تبدیل فشار جو به ارتفاع انجام می‌شود.»
از فاو به بندر رجایی
رجایی یکی از بنادر بندرعباس است و جایی در بندررجایی جایگاه کوچکی مشاهده می‌شود که نقطه صفر اندازه‌گیری از سطح دریا را نشان می‌دهد. رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس عنوان می‌کند: «در ایران نقاط زیادی در خلیج‌فارس و دریای عمان وجود دارد که دارای این شرایط است، اما به دلیل دسترسی آسانتر و وجود تجهیزات به‌روزی مانند موج‌نگار و جزر و مد سنج این نقطه از طریق یک شاخص ثابت ( benchmark) مشخص شده است.»
حمزه ای تاکید می‌کند: «پیشتر این شاخص در منطقه‌ای در نزدیکی جزیره فاو مابین ایران و عراق قرار داشت که در زمان جنگ به بندر شهید رجایی بندرعباس منتقل شد.»
ارتفاع بیش از 1500 متری
به گفته رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس، با افزایش ارتفاع از سطح دریا هوا رقیق‌تر شده و به عبارتی از میزان اکسیژن هوا کاسته می‌شود. او ادامه می‌دهد: «همچنین فشار و دمای هوا نیز کاهش می‌یابد که با توجه به میزان سازگاری بدن انسان تا ارتفاع ۱۵۰۰ متری چندان عملکرد بدن انسان را دچار تغییر نمی‌کند اما ارتفاع‌های بیشتر از ۱۵۰۰ متری به مرور عملکرد بدن دچار اختلال می‌شود که ناشی کاهش فشار و اکسیژن در هواست.»
بندرانزلی کم ارتفاع‌ترین شهر
رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس معتقد است که دریای خزر جزئی از محدوده دریاچه های جهان است که ارتفاع پایین‌تری از سطح دریا دارد. حمزه‌ای می‌گوید: «ارتفاع دریای خزر از سطح دریا منفی 26 متر است. بنابراین شهرهای ساحلی کناره آن نیز در ارتفاع منفی از سطح دریا واقع شده‌اند.» او اضافه می‌کند: «در حال حاضر بندرانزلی با ارتفاع منفی 26 متر از سطح دریا کم ارتفاع‌ترین شهر ایران محسوب می‌شود.»