از یک سال پیش بحث حضور چینی ها در تولید مسکن در ایران داغ شده است و حالا مهدی هدایت مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران معتقد است دو شرط اساسی در توافق با چینی ها مورد تاکید است. اولین شرط تامین منابع مالی و دومین شرط انتقال تکنولوژی. او با تاکید بر اینکه این روزها جلسات هفتگی منظم با شرکت چینی سازنده مسکن در تهران برگزار می شود می گوید: در حال حاضر یک شرکت چینی در تهران مستقر است و مهمترین دلیلی که باعث شده اقبال بیشتری برای ورود چینی ها به بافت فرسوده تهران ایجاد شود سرعت در اتمام پروژه است. چرا که تطویل و طولانی شدن ساخت مسکن در بافت فرسوده باعث کاهش علاقمندی مردم و ساکنان بافت فرسوده می شود.
او می گوید: در حال حاضر هنوز به مرحله قرارداد با چینی ها نرسیده ایم اما آنچه که مشخص است این است که قرار است چینی ها در تهران و در ۲۲ منطقه تهران در فاز نخست ۲۰۰ هزار واحد مسکونی احداث کنند. هدایت در خصوص تامین پول چینی ها برای ساخت مسکن در تهران گفت: تامین پول چینی ها از مسیر یوزانس خواهد بود و پول انها ۵ سال بعد به نرخ بهره ای که در قرارداد یوزانس مشخص خواهد شد از محل فروش واحدهای مسکونی که توسط چینی ها احداث شده است پس داده می شود.
طرح های چین در کشورهای دیگر
صنعت مسکن در چین توسط شرکت‌های دولتی، خصوصی و گروه دولتی تراشه قرمز توسعه و مدیریت می‌شود. مصرف‌کنندگان چینی به یکی از بزرگترین گروه‌های سرمایه‌گذار در املاک فرامرزی تبدیل شده‌اند. در ایالات متحده، خریداران چینی در سال ۲۰۱۵، بیش از هر کشور دیگری، ۲۸.۶ میلیارد دلار در املاک مسکونی سرمایه‌گذاری کردند. در استرالیا، خریداران چینی برای سرمایه‌گذاری ۳۲ میلیارد دلاری در املاک تجاری و مسکونی در سال ۲۰۱۵-۲۰۱۶ پذیرفته شدند که بیش از هر کشور دیگری بود.
برآوردهای دیگر نشان می‌دهد که ۳۳ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاری بین‌المللی چین در املاک و مستغلات، در بخش املاک تجاری و مسکونی در سال ۲۰۱۶ بوده که ۵۳ درصد نسبت به سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است. موفقیت پروژه‌های املاک و مستغلات چین در کشورهای دیگر بسته به عوامل مختلفی از جمله پروژه خاص، موقعیت مکانی، شرایط بازار محلی و محیط کلی اقتصادی و سیاسی متفاوت است. در حالی که برخی از پروژه‌ها موفقیت‌آمیز بوده‌اند؛ برخی دیگر با چالش‌ها یا مشکلاتی مواجه شده‌اند.
پروژه‌های موفق : پروژه‌های موفق املاک و مستغلات چین در آفریقا و آسیای جنوب شرقی باعث تحریک اقتصادهای محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی شده و به توسعه شهری و زیرساخت‌ها کمک کرده است. چالش‌ها و ریسک‌ها : پروژه‌های صنعت مسکن چین با چالش‌هایی مانند تأخیر، افزایش هزینه‌ها، مقررات محلی، حقوق زمین، مخالفت‌های اجتماعی، نوسانات اقتصادی، بی‌ثباتی سیاسی و تغییر سیاست‌های دولت مواجه هستند که بر موفقیت آنها تأثیر می‌گذارد.
نگرانی‌های بدهی : پروژه‌های املاک و مستغلات با بودجه چینی به دلیل سطوح بالای بدهی با نگرانی‌های پایداری مالی روبه‌رو هستند که منجر به بحث‌هایی در مورد دوام بلندمدت و تأثیر اقتصادی بالقوه آنها بر کشورهای میزبان می‌شود. واکنش‌های مختلف : استقبال از پروژه‌های صنعت مسکن چین در جوامع محلی و دولت‌ها متفاوت است، برخی از آنها سرمایه‌گذاری، ایجاد شغل و توسعه زیرساخت‌ها را پذیرفته‌اند، در حالی که برخی دیگر نگرانی‌های خود را در مورد جابه‌جایی، اثرات زیست‌محیطی و شفافیت ابراز می‌کنند.
پروژه‌های ناموفق چین
به طور کلی ارائه لیستی از پروژه‌های ناموفق صنعت مسکن چین در سایر کشورها بحث‌برانگیز است اما در ادامه گزارش به چند نمونه از آن پرداخته‌ایم.
بندر هامبانتوتا، سریلانکا : پروژه بندر هامبانتوتا سریلانکا که توسط یک شرکت دولتی چینی تامین مالی می‌شد، با مشکلات مالی مواجه شد که در نهایت ۷۰ درصد سهام برای کاهش بار بدهی انتقال یافت.
استراحتگاه دارا ساکور، کامبوج : در پروژه ریزورت دارا ساکور توسعه‌دهنده چینی در کامبوج با نگرانی‌های زیست‌محیطی و روابط نظامی مواجه است که باعث تأخیر و فقدان اطمینان در مجموعه عظیم گردشگری آن شده است.
فارست سیتی، مالزی : پروژه فارست سیتی در مالزی، شهری با فناوری پیشرفته که برای خریداران بین‌المللی طراحی شده است، با نگرانی‌های زیست‌محیطی، نگرانی‌های مالکیت املاک خارجی و مشاوره ناکافی جامعه مواجه بود. پروژه رویال ضرابخانه، بریتانیا : در سال ۲۰۱۸، یک توسعه‌دهنده چینی، گرینلند گروپ، با مشکلات مالی در پروژه رویال ضرابخانه خود در لندن مواجه شد. این پروژه با هدف تبدیل سایت تاریخی رویال ضرابخانه به آپارتمان‌های لوکس انجام شد، اما با مسائل مربوط به تامین مالی و تاخیر در ساخت و ساز مواجه شد.
مجتمع گردشگری یکپارچه النخیل، عمان : پروژه مجتمع گردشگری یکپارچه النخیل در عمان که توسط یک توسعه‌دهنده چینی حمایت می‌شود، به دلیل مسائل مالی و اختلافات قراردادی با تاخیر، چالش‌ها و تغییرات در حوزه مواجه شد./ آرمان امروز