جایگاه ایران در میان ثروتمندترین‌ کشورهای جهان

نشریه اکونومیست به‌تازگی جدیدترین رده‌‌‌‌بندی ثروتمندترین کشورهای جهان در سال ۲۰۲۴ را منتشر کرد.

این رده بندی تولید ناخالص داخلی سرانه را بر اساس سه شاخص متفاوت مقایسه می‌کند.

براساس هر یک از این شاخص‌‌‌‌ها، ‌‌‌‌ کشورهای مختلف رتبه‌‌‌‌های متفاوتی می‌‌‌‌یابند؛ اما آنچه جلب توجه می‌کند، جاماندگی ایران از همسایگان و کشورهای هم‌سطح خود است.

اکونومیست در گزارشی قابل‌توجه، با استفاده از سه‌شاخص مختلف به رده‌‌‌‌بندی تولید ناخالص داخلی در کشورهای مختلف جهان پرداخت.

بر این اساس، با استفاده از شاخص «تولید ناخالص داخلی سرانه به دلار بازار آزاد»، لوکزامبورگ، سوئیس و قطر در صدر قرار می‌‌‌‌گیرند.

از سوی دیگر با استفاده از شاخص «تولید ناخالص داخلی سرانه براساس برابری قدرت خرید»، صدر این رده‌بندی به صورت لوکزامبورگ، سنگاپور و قطر تغییر می‌کند.

در نهایت با استفاده از شاخص «تولید ناخالص داخلی سرانه تعدیل‌شده با هزینه‌‌‌‌ها و ساعت‌‌‌‌های کاری» این رده‌بندی در صدر جدول به صورت نروژ، لوکزامبورگ و قطر درخواهد آمد.

ایران کجاست؟

طبق آمارهای منتشرشده از سوی اکونومیست، براساس شاخص دلار بازار آزاد، هر ایرانی از سرانه تولید ناخالص داخلی ۴هزار و ۵۰۰دلاری برخوردار است.

از سوی دیگر، براساس شاخص برابری قدرت خرید، هر ایرانی از سرانه تولید ۱۷هزار و ۹۰۰دلاری برخوردار است.

در نهایت اگر سراغ شاخص سوم برویم و سرانه تولید ایرانی‌‌‌‌ها را با سطح قیمت و ساعات کار تعدیل کنیم، خواهیم دید که این عدد به ۱۷‌هزار و ۸۰۰دلار کاهش خواهد یافت.

جاماندگی از رقبا

برای پیداکردن درک بهتر نسبت به اعداد گفته‌شده، سراغ آمار همسایگان و رقبای ایران رفته ایم و با مقایسه سرانه درآمد کشور با چین، ترکیه و امارات متحده عربی در تلاش است تا تصویر روشن‌‌‌‌تری از وضعیت ایران ارائه دهد.

بر این اساس، سرانه تولید ناخالص داخلی یک شهروند چینی براساس دلار بازار آزاد معادل ۱۲‌هزار و ۶۰۰دلار است که تقریبا سه‌برابر شهروند ایرانی به شمار می‌رود.

این عدد در شاخص برابری قدرت خرید به ۲۴‌هزار و ۶۰۰دلار می‌رسد که تقریبا ۵۰‌درصد از آمار ایران جلوتر است.

در نهایت، شاخص تولید سرانه تعدیل‌شده با سطح قیمت‌ها و ساعات کار نشان می‌دهد که رفاه ایرانی‌‌‌‌ها بیش از چینی‌‌‌‌هاست.

بر این اساس در حالی که عدد این شاخص برای ایران ۱۷‌هزار و ۸۰۰دلار ثبت شده، این عدد برای چین ۱۷‌هزار و ۶۰۰دلار به ثبت رسیده است.

دومین کشوری که مورد توجه قرار می‌گیرد، همسایه غربی ایران یعنی ترکیه است.

بر این اساس، تولید سرانه ترکیه بر مبنای دلار بازار آزاد ۱۳هزار دلار به ثبت رسیده است که تقریبا سه‌برابر این عدد در ایران است.

از سوی دیگر، در شاخص برابری قدرت خرید این عدد در ترکیه به ۴۴هزار و ۲۰۰دلار می‌رسد که تقریبا ۲.۵برابر تولید سرانه ایران به این شاخص است.

در نهایت، با در نظر گرفتن سطح قیمت‌ها و ساعات کاری، مشخص می‌شود که سرانه تولید در ترکیه به ۶۱‌هزار و ۴۰۰دلار می‌رسد که در مقایسه با آمار ۱۷هزار و ۸۰۰دلاری ایران، ۳.۵برابر بالاتر است.

در نهایت همسایه جنوبی ایران، یعنی امارات متحده عربی مورد بررسی قرار گرفته است.

بر این اساس، در شاخص تولید سرانه برمبنای دلار بازار آزاد، سرانه درآمد در امارات به ۵۳هزار دلار می‌رسد که اختلاف معناداری با عدد این شاخص برای کشورمان دارد.

با درنظر گرفتن شاخص برابری قدرت خرید اختلاف تا حدودی کم می‌شود و سرانه تولید اماراتی‌‌‌‌ها به ۸۳‌هزار و ۹۰۰دلار می‌‌‌‌رسد.

در نهایت با در نظر گرفتن ساعات کار و سطح قیمت‌ها، سرانه تولید اماراتی‌‌‌‌ها به ۶۹هزار و ۲۰۰دلار می‌رسد و کمترین فاصله را با همسایه شمالی خود پیدا می‌کند.