مناظره دوم نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری با اظهارات صریح پزشکیان و جلیلی درخصوص مسائل اقتصادی همراه بود. به طور مشخص این دو نامزد دیدگاه های خود درخصوص ناترازی بنزین و چگونگی توزیع یارانه های انرژی، چگونگی مدیریت بورس، چگونگی ادامه مسیر یارانه ها و نیز حل مسئله صنعت و بازار خودرو را بیان کردند. در این گزارش، جمع بندی از مواضع این دو کاندیدا خواهیم داشت.
بنزین
سعید جلیلی در پاسخ به سوالی درباره ناترازی انرژی و طرح «وان» و قیمت بنزین گفت: (این طرح) می گوید چرا کسی که سه ماشین دارد باید سه برابر کسی که یک ماشین دارد از یارانه بنزین استفاده کند و کسی که ماشین ندارد از آن بی بهره باشد؟ باید به همه یارانه انرژی یکسان بدهیم. وی اظهار کرد: بحث اصلی، ناترازی انرژی است و موضوع طرح وان، مسئله اصلی کشور است. اساس آن این است که دولت به مردم اجازه می دهد تا مصرف خود را مدیریت کنند و از قِبل این موضوع منتفع شوند (پول ناشی از صرفه جویی به جیب خودشان برود). این طرح فقط درمورد بنزین و گاز نیست و به معنای افزایش قیمت هم نیست. امروز زیرساخت های این طرح در کشور فراهم است. می توان آن را از برق شروع کرد و به سمت گاز هدایت کرد.
بورس
سعید جلیلی با اشاره به راهکارهای خود برای رفع مشکل بورس گفت: در سال ۹۹ که این مسائل (ریزش بزرگ) در بورس پیش آمد ما به دولت آقای روحانی نامه نوشتیم و ۲۲ موضوع و پیشنهاد را مطرح کردیم اما چرا آقایانی که درآن زمان دولت روحانی را تایید می کردند مانند آقای عبده (تبریزی) طرحی ارائه ندادند و چرا گذاشتند مردم این میزان ضرر کنند؟
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به بیمه سهام گفت: بیمه نباید نسبت به بورس بیتفاوت باشد و مردم ضرر کنند؛ همان طور که برای خودرو بیمه در نظر گرفته میشود، باید برای سهام هم بیمه در نظر گرفته شود و این پیشنهاد ماست که حتماً باید انجام شود تا مردم که این گونه متضرر شدند، تا حدی جبران شود.وی گفت: ما به دنبال شفافیت هستیم تا این گونه نباشد که عدهای در یک روز ۵۰۰ سهم در بورس بخرند و عدهای حتی یک سهم را هم نتوانند بخرند.به گفته جلیلی، جهش تولید با مشارکت مردم است، باید تسهیل تامین مالی اتفاق بیفتد. به طور مشخص میگویم زمانی که بحث پروژه پتروپالایشگاهها را مطرح کردیم، میگفتند که سرمایهگذاری آن از کجاست که بنده گفتم از همین سرمایه مردم باشد.
یارانه
جلیلی درخصوص برنامه هایش برای یارانه ها گفت: زمانی که یارانه های 45 هزار و 500 تومانی شکل گرفت، معادل 45 دلار یارانه به مردم داده می شد اما در هشت سال شرایطی به وجود آوردند و آن قدر ارزش پول ملی را کاهش دادند که ارزش دلار به 30 هزار تومان رسید.آن زمان می گفتند می رویم (با غرب) گفت وگو می کنیم، دلار ۳۰ هزار تومان و تورم ۶۰ درصد شد، اما به روی خودتان نمی آوردید و این هایی که در ستاد شما هستند می گفتند که ما هر شب عزا می گیریم که چگونه همین ۴۵ هزار تومان مردم را بدهیم. وی خطاب به نامزد دیگر ریاست جمهوری گفت: امروز شما می خواهید همان سیاست ها را دنبال کنید، شهید رئیسی یارانه مردم را ۱۰ برابر کرد و به ۴۵۰ هزار تومان رساند.
جلیلی درباره طرح سبد کالایی خانوار گفت: وقتی عده ای گرسنه می خوابند شما نمی توانید بی تفاوت باشید، ما ۱۳ قلم کالای غذایی که ۲۵۰۰ کالری نیاز روزانه هر فرد را تامین می کند در قالب برنامه تهیه کرده ایم که اطمینان حاصل شود که این میزان کالا به مردم می رسد ... این طرح باید تکمیل گردد.وی افزود:... خانواده کرامت دارد و همان قدر که به نان نیاز دارد به تفریح و سفر نیاز دارد. یکی از بحث های تبعیض اجتماعی همین مسائل است .جلیلی در این راستا درباره طرح سفر خانوار گفت: طرح یارانه کالای فرهنگی داریم که کلی امکانات فرهنگی و (از جمله) سینما در آن دیده شده است و هزینه ای هم برای دولت ندارد و می توانیم با یارانه ای که به مردم می دهیم بسترها را فراهم کنیم.
خودرو
جلیلی در پاسخ به سوالی درباره حوزه خودرو گفت: خودرو، مسکن و کشاورزی تک بعدی نیست و نمی توان (صرفاً) با نگاه فنی آن را حل کرد. یکی از اولویت ها این است که باید از وزارت علوم بخواهید تا دانشگاه ها وارد رشته هایی مانند اقتصاد، خودرو و اقتصاد و مسکن شوند.وی افزود: (نتیجه) آن چه ما در سال های گذشته با ده ها استاد مکانیک دانشگاه و مدیران خودروسازی ها از همه طیف ها مطالعه کرده ایم این است که باید تیراژ خودرو را به گونه ای افزایش دهیم تا مشکل در تولید پیش نیاید و تولید ما اقتصادی شود؛ نمی شود که شما دو خودروسازی سایپا و ایران خودرو داشته باشید و هر کدام چند پلتفرم داشته باشند.جلیلی با بیان این که با واردات خودرو مخالف نیستم، گفت: واردات یکی از راهکارهای دولت برای افزایش تیراژ و متناسب سازی بازار است. من زمانی که معاون وزیر خارجه بودم در مسکو مشتری سمند داشتیم و ۶ ماه در انتظار دریافت میماندند؛ در ونزوئلا مشتری خودرو داشتیم اما در آن ۸ سال دولت قبل، متوقف شد.
جلیلی گفت: برخی جاها باید خودرو وارد شود تا تولیدکننده داخلی فکر نکند همه چیز در اختیار اوست؛ و از طرف دیگر باید ایرادات و فرایند تولیدات داخلی اصلاح شود تا همانند خودروسازهای دنیا با یک پلتفرم با تیراژ بالا عمل کنند. خود خودروسازان دنیا می گویند یک پلتفرم باید ۵ میلیون تیراژ داشته باشد باید به کشورهای همسو صادرات داشته باشیم.
بنزین
مسعود پزشکیان درخصوص مسئله بنزین گفت: ... ما پرت انرژی داریم این انرژی را بیشتر پولدارها که خانه بیشتر، منابع بیشتر، ماشین و امکانات بیشتری دارند مصرف میکنند؛ آن وقت هزینهها را افرادی میدهند که برق و بنزین کمتر مصرف میکنند، خانهشان یک لامپ دارد؛ حاکمیت یارانه (انرژی) را به افرادی میدهد که پولدار هستند. اگر قرار است این مسئله عادلانه حل شود این پول باید عادلانه داده شود به من که پولدار هستم هم بدهند به کسی که مصرف نکرده هم بدهند.
نامزد چهاردهمین دوره ریاست جمهوری گفت: این که چگونه باید کاری کرد که (در فرایند عادلانه سازی یارانه ها) آدمها صدمه نبینند نیاز به کار کارشناسی دارد در قانون هم آمده است که باید آن را اجرا کرد.
بورس
پزشکیان درخصوص نظر خود پیرامون مسائل بورس گفت: در رابطه با بورس آقای دکتر عبده (تبریزی) هم مصاحبه کرده هم اعلام کرده نگاه مان در بورس همانی است که آقای عبده گفته، یعنی موضع مان روشن است. اقتصاد یک نفر نیست. این جوری نیست که یک نفر بیاید برای مملکت نقشه اقتصاد بکشدو مجموعهای از اقتصاددانها هستند. بسته به تخصص، نسخه این را که چگونه با این مشکل باید برخورد بکنند،طراحی خواهند کرد. ما اگر بخواهیم کاری بکنیم کارشناسان مربوط به آن رشته را در آن رابطه به کار خواهیم گرفت و از آنها کمک خواهیم خواست که چگونه بورس را کنترل کنند. اصولاً دولت نباید در قیمتها دخالت کند اصولاً دولت نباید زیاد به تولید دستور بدهد. آن چه که ما انجام خواهیم داد در رابطه با بورس ثبات و امنیت را به بورس برخواهیم گرداند و پول کسری دولت را از بورس جبران نخواهیم کرد.
یارانه
پزشکیان دیدگاه خود درخصوص یارانه های معیشتی را این گونه بیان کرد: من اعتقاد دارم در حکومت جمهوری اسلامی هیچ انسانی شب نباید گرسنه سر بر بالین بگذارد؛ قانون است باید برای مردم مسکن درست می کردند. قانون است باید درمان و آموزش آن را تامین میکردند. حاکمیت وظیفه دارد آن هایی که گرفتارند و زندگی خود را تامین کنند به هر شکل ممکن باید مشکلشان حل شود.
پزشکیان خاطرنشان کرد: اگر من قدرت را دست بگیرم روش من این طور است که از کسی که پولدار است خواهم گرفت و به آن کسی که پولدار نیست خواهم داد که برای این کار ده ها راه وجود دارد.
خودرو
پزشکیان در پاسخ به این سوال که آیا با واردات خودرو موافق هستید یا مخالف، اگر موافق هستید ارز مورد نیاز آن را از کجا تامین خواهید کرد، گفت: من آن زمانی هم که وزیر بودم این اعتقاد را داشتم ما بازار را بستهایم.
وی با ذکر مثالی افزود: اگر بازار آزاد است اجازه میدادند واکسن هم آزاد شود و این یکی را هم آزاد میکردند. واکسنی که (تولید آن)مزیت مملکت ما بود دولت قیمتگذاری میکرد و ماشینی که در حقیقت مزیت ما نیست (نیز همین طور) ماشینی که اگر به خارج بفرستیم نصف قیمت که سهل است یک چهارم قیمت هم نمیخرند.
پزشکیان بیان کرد: الان هم قانون (برای واردات خودرو) وجود دارد که نگذاشتهاند، البته آن موقع میگفتند می خواهیم ماشینهای دست دوم وارد کنیم. ما در این مملکت به کجا رسیدهایم که به ماشین دست دوم رضایت دادهایم اما همین هم اجازه نمیدهند که وارد شود.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: در این روند هم خیلی آدمهایی هستند که خودشان دلار دارند و اگر اجازه بدهید همان آدمها با دلاری که دارند میتوانند ماشین وارد مملکت کنند. چرا نمیگذاریم؟ آن هایی هم که وارد میکنند (خودروهای وارداتی) دست یک عده رانت خوار است.وی خاطرنشان کرد: همین بحثهایی که دکتر (جلیلی) میگویند ما جلوی آن را میگیریم و شفاف میکنیم، یک عده افراد رانت خوار خصوصی با پولهایی که از آن جا برمیگردانند همه ماشینها را از چین وارد کردهاند و اگر به قیمت این ماشینها نگاه کنید این جا به چند برابر به مردم ماشین را میفروشیم.
پزشکیان در پاسخ به این سوال که آیا واردات خودرو را آزاد میکنید، گفت: واردات خودرو با ارزهایی که آن ها (مردم) دارند باید آزاد شود و به مملکت بیاید.نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری همچنین در پاسخ به سوال دیگر مجری مبنی بر این که اگر کسی ارز نداشت و میخواست در داخل خودرویی بخرد آیا شما آزاد میکنید، بیان کرد: در داخل اگر کسی بخواهد خودرو بخرد رقابت است، اگر شما رقابت را باز کنید و ماشینها وارد مملکت شوند خود به خود این بازار خود را تنظیم میکند.
وی در پاسخ به این سوال که ارز آن را از کجا تامین میکنید،بیان کرد: اگر بتوانیم ارز کالاهای اساسی، دارو و غذا را تنظیم کنیم بازار آزاد خودش تنظیم میکند و لازم نیست دولت دخالت کند./ خراسان