ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه دیروز جمعه هفتم ژوئن برای نخستین بار تاکید کرد که کشورش برای پیروزی در جنگ اوکراین نیازی به استفاده از سلاح هستهای ندارد.
این اظهارات در واقع قویترین نشانه و روشترین پیامی است که تاکنون از سوی کرملین در خصوص امتناع از انجام حمله هستهای به سوی غرب فرستاده شده است.
رئیسجمهوری روسیه که نیروهای تحت امرش طی ماههای اخیر در شرق اوکراین به پیشرویهای قابل توجهی دست یافتهاند در ادامه تصریح کرد که در حال حاضر شرایط مهیای استفاده از چنین سلاحهایی نیست.
ولادیمیر پوتین همچنین در همین راستا خواستار آن شد که بحث و اظهارنظرها در باره چنین موضوعی (حمله با سلاح هستهای) پایان یابد.
با این حال، وی که رهبری بزرگترین قدرت هستهای جهان را بر عهده دارد، خاطرنشان کرد که تغییر دکترین هستهای روسیه را که شرایط تازه استفاده از چنین سلاحهایی در آن تبیین شده باشد، رد نمیکند.
آقای پوتین تصریح کرد که روسیه ممکن است در صورت لزوم دست به آزمایش یک سلاح هستهای بزند، اگرچه در حال حاضر نیازی به این کار نمیبیند.
این اظهارات در واقع بخشی از پاسخ ولادیمیر پوتین به سوال سرگئی کاراگانف، تحلیلگر بانفوذ روس بود که پرسیده بود آیا رئیس جمهور پوتین باید «تپانچه اتمی به سوی معبد غرب» را بر سر اوکراین در دست بگیرد؟
رهبر روسیه که در مجمع بینالمللی اقتصادی سن پترزبورگ سخن میگفت در این خصوص تاکید کرد: «چنین نیازی وجود ندارد.»
وی در عین حال یادآور شد: «استفاده (از سلاح هستهای) تنها در یک مورد استثنایی که حاکمیت و تمامیت ارضی کشور تهدید شود، امکان پذیر است؛ من فکر نمی کنم که چنین موردی پیش بیاید.»
آقای پوتین در همین راستا افزود: «اما این دکترین یک ابزار زنده است و ما با دقت اتفاقاتی را که در دنیای اطرافمان رخ میدهد زیر نظر داریم و ایجاد برخی تغییرات در این دکترین را رد نمیکنیم. این موضوع همچنین شامل آزمایش سلاحهای هستهای نیز میشود.»
دکترین هستهای روسیه
در دکترین هستهای روسیه که جزئیات آن سال ۲۰۲۰ منتشر شد شرایطی تعیین شده که بر اساس آن رئیس جمهوری این کشور میتواند استفاده از سلاح هستهای را مد نظر قرار دهد.
در کل مهمترین شرط مطرح در این دکترین برای استفاده از سلاح هستهای، واقع هدف واقع شدن این کشور توسط سلاحهای هستهای یا سایر سلاحهای کشتار جمعی است.
بر اساس این دکترین، در صورت به خطر افتادن موجودیت کشور بواسطه حملهای با سلاحهای متعارف نیز میتوان استفاده از سلاح هستهای را مد نظر قرار داد.
سرگئی کاراگانف، تحلیلگر سرشناس روس سال گذشته پیشنهاد حمله هستهای محدود به یکی از اعضای ناتو در اروپا برای مجبور کردن غرب به عقبنشینی بر سر مناقشه اوکراین را مطرح کرده بود.
این تحلیلگر روس در واقع معتقد بود که در صورت اجرا شدن چنین طرحی از وقوع جنگ سوم جهانی جلوگیری خواهد شد.
جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده هفته گذشته برخی از محدودیتهای استفاده اوکراین از تسلیحات آمریکایی برای حمله به خاک روسیه را کاهش داد و این امر سبب شد تا مسکو به غرب در خصوص تشدید بالقوه درگیریها هشدار دهد.
ولادیمیر پوتین روز چهارشنبه ۵ ژوئن گفته بود که اگر اوکراین مجاز به استفاده از سلاحهای دوربرد غربی برای حمله به خاک روسیه شود، کشورش موشکهای متعارف را در نقاطی که امکان حمله به ایالات متحده و متحدان اروپاییاش از آنجا امکانپذیر باشد، مستقر خواهد کرد؛ با این توضیح که اغلب متحدان اروپایی آمریکا را اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو تشکیل میدهند.
وی همچنین گفته بود که غرب اشتباه میکند اگر تصور کند روسیه هرگز از سلاح هستهای استفاده نخواهد کرد.