متوسط نسبت قيمت بر درآمد بورس تهران در شرايطي به 5.2 مرتبه رسيده كه نسبت قيمت بر درآمد اين بازار پر هياهو طي يك دهه گذشته به‌طور متوسط از ۵ مرتبه فراتر بوده است. نسبت قيمت بر درآمد از تقسيم قيمت روز سهم بر سود شركت به دست مي‌آيد و بيانگر آن است كه سرمايه‌گذار حاضر است بابت هر يك ريال سود شركت، چقدر بپردازد.
به گزارش تعادل، اين نسبت داراي ايرادهايي است، ازجمله اينكه به جاي سود واقعي شركت‌ها، پيش‌بيني آنها معمولا مدنظر قرار مي‌گيرد، از اين رو به تنهايي ملاك تصميم‌گيري نيست و بايد در كنار عوامل ديگري مانند رشد اقتصادي كشور و شركت‌ها سنجيده شود، اما به‌عنوان يك نسبت مهم بورسي همواره ازسوي معامله‌گران اين بازار مورداستفاده قرار مي‌گيرد، چراكه اعتقاد دارند اين نسبت نشان‌دهنده شرايط شركت‌ها بين هم‌گروهي‌هاي خود و در بازار است. اين اعتقاد در ميان سرمايه‌گذاران به‌طور كلي وجود دارد كه شركت‌هايي كه نسبت قيمت بر درآمد كمتري دارند، پتانسيل بيشتري براي رشد دارند، به‌شرطي كه شرايط بنيادي خوبي داشته باشند.
از طرفي سرمايه‌گذاران در اين حوزه باتوجه به نسبت E/Pو فرض ثبات روند شركت‌ها در سودسازي سالانه مي‌توانند تخمين بزنند كه تقريبا با سرمايه‌گذاري چند ساله مي‌توانند از طريق كسب سودهاي مجامع به اصل سرمايه خود دسترسي پيدا كنند.
به‌طور مثال اگر سهمي كه داراي سود 50توماني است در بازار 200تومان قيمت بخورد، نسبت E/P سهم چهار مي‌شود و سهامدار با سرمايه‌گذاري چهار ساله و با فرض تقسيم كل سود سالانه از طريق سود نقدي مجامع مي‌تواند به اصل پول خود برسد و اين درحالي است كه سهم‌هاي خريداري شده در ابتداي كار نيز براي وي باقي مانده‌اند.
البته اين توضيحات فقط جنبه آشنايي بيشتر براي استفاده از اين مفهوم بوده و در واقعيت محدوديت‌هايي نظير نسبت تقسيم سود سالانه شركت‌ها و عدم ثبات شركت‌ها در زمينه سودآوري را به‌همراه خود دارد.
گروه اقتصادي فارس، در صنايع مختلف بازار به بررسي سهامي پرداخته كه هم‌اكنون نسبت P/E كمتري از متوسط بازار دارند. ازجمله شركت‌هايي كه E/Pكمتر از متوسط E/Pبازار دارند، به شرح زير است:
در صنعت چند رشته‌يي؛ سرمايه‌گذاري اميد، سرمايه‌گذاري صندوق بازنشستگي، سرمايه‌گذاري غدير و سرمايه‌گذاري گروه توسعه ملي.
در گروه دارو؛ شامل دالبر داروسازي البرز بالك، ايران دارو، توليد مواد اوليه دارو پخش، سرمايه‌گذاري البرز، سبحان دارو و پارس دارو.
در صنعت سرمايه‌گذاري؛ سرمايه‌گذاري توسعه صنعتي ايران، سرمايه‌گذاري صنعت‌ومعدن، سرمايه‌گذاري بيمه، سرمايه‌گذاري خوارزمي، سرمايه‌گذاري پرديس و سرمايه‌گذاري پارس توشه
در گروه مخابرات هر دو نماد مخابرات ايران و همراه اول نسبت قيمت بر درآمدي كمتر از متوسط بازار دارند.
در گروه فلزي؛ شركت آلومينيوم ايران، زرين معدن آسيا، صنايع فولاد آلياژي يزد، صنايع فولاد آلياژي ايران، مس شهيد باهنر، فولاد مباركه و فولاد خوزستان
در گروه پتروشيمي؛ نمادهاي پتروشيمي كرمانشاه، صنايع شيميايي ايران، پتروشيمي پرديس، تاپيكو، پتروشيمي فناوران، پتروشيمي خراسان، هلدينگ گسترش نفت و گاز پارسيان، پتروشيمي زاگرس، گلتاش و پاكسان اشاره كرد.
گروه سيمان؛ نيز در نمادهاي معاملاتي سيمان غرب، سيمان سپاهان، سيمان هرمز، سيمان تهران، سيمان كارون، سيمان خوزستان، سيمان هگمتان، سيمان فارس، سيمان بهبهان، سيمان فارس و خوزستان، سيمان كرمان، سيمان داراب، سيمان فارس‌نو، سيمان دورود، سيمان اروميه، سيمان خاش، سيمان شمال و درنهايت سيدكو با نسبت قيمت به درآمدي پايين‌تري نسبت به متوسط پي بر يي بازار مواجه هستند.
در گروه كاشي و سراميك؛ كاشي پارس و كاشي ساوه و در گروه لاستيك و پلاستيك، شركت‌هاي لاستيك كوير، لاستيك بارز و صنايع لاستيكي سهند با پي بر يي پايين‌تري نسبت به كل بازار مواجه هستند.
گروه صنايع غذايي اما شامل شركت‌هاي مارگارين، صنايع بهشهر، توسعه صنعتي بهشهر و شير پاستوريزه پگاه خراسان قرار دارد.
در گروه پالايشي‌ها؛ نمادهاي معاملاتي پالايش نفت تبريز، نفت ايرانول، نفت پاسارگاد و نفت سپاهان حضور دارند و در گروه خودرويي شركت‌هاي ايركا پارت صنعت، گسترش سرمايه‌گذاري ايران خودرو و گروه بهمن با نسبت P/E پايين‌تر از نسبت كل بازار روبه‌رو شده‌اند.
در گروه قند؛ نيز قند پيرانشهر و در محصولات كاغذي شركت كارتن ايران؛ در گروه ليزينگي‌ها ليزينگ غدير و در گروه برق هم شركت پارس شهاب با اين نسبت مناسب روبه‌رو شده‌اند.
در گروه انبوه‌سازي اما سرمايه‌گذاري شاهد، سرمايه‌گذاري باغميشه، سرمايه‌گذاري مسكن شمال شرق، سرمايه‌گذاري بين‌المللي توسعه ساختمان ايران، سرمايه‌گذاري مسكن تهران، سرمايه‌گذاري مسكن زاينده‌رود و سرمايه‌گذاري مسكن شمال‌غرب را بايد اشاره كرد.
در گروه بانك‌ها هم‌اكنون بانك اقتصاد نوين در گروه كاني‌هاي فلزي؛ نمادهاي معاملاتي چادرملو و سرمايه‌گذاران توسعه معادن و فلزات و در كاني‌هاي غيرفلزي؛ شيشه همدان و فرآورده‌هاي نسوز ايران و در گروه استخراج نفت و گاز؛ شركت حفاري شمال از نسبت قيمت بر درآمدي پايين‌تري نسبت به P/E كل بازار برخوردار است.
لازم به تذكر مجدد است كه تحليل بر مبناي نسبت P/E نمي‌تواند تحليلي جامع و مانع باشد و بررسي شرايط كلي بازار سرمايه و وضعيت صنعت مربوطه در كنار بررسي شرايط اختصاصي هر شركت ازجمله ضروريات براي خريدوفروش هر سهم است.