قیمت زعفران در بازار داخلی ایران نسبت به اردیبهشت سال گذشته بیش از دو برابر شده و هر کیلو زعفران بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد. این در حالی است که در اردیبهشت سال گذشته میانگین قیمت حدود ۵۰ میلیون تومان بوده است.
افزایش قیمت زعفران با کاهش احتمالی عرضه زعفران و قیمت ارز در بازار داخلی ارتباط دارد و از آنجا که بیشتر از ۲۰ درصد تولید زعفران ایران در بازار داخلی مصرف می‌شود، پیش‌بینی می‌شود که با افزایش شدید قیمت، مصرف زعفران در ایران کاهش پیدا کند.
میانگین مصرف داخلی زعفران حدود ۸۰ تن (۸۰ هزار کیلو) برآورد می‌شود و از آنجا که قیمت داخلی زعفران نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده پیش‌بینی می‌شود مصرف داخلی بین ۲۰ تا ۳۰ تن کاهش پیدا کند.
زعفران که به طلای سرخ مشهور است علاوه بر مصارف غذايی، در صنايع دارويی و آرايشی مصرف دارد و رنگ و طعم منحصر به فرد آن شاخص‌ترين ويژگی زعفران است و برای همین زعفران را گرانترین ادویه جهان می‌دانند.
نزدیک به ۹۰ درصد زعفران جهان در ایران تولید می‌شود اما این محصول عمدتا به صورت فله صادر می‌شود و کشورهای خریدار نظیر اسپانیا، امارات و افغانستان زعفران ایران را می‌خرند و به نام خودشان صادر می‌کنند. در زعفران صادراتی این کشورها نشانی از نام ایران نیست.
تولیدکننده انحصاری
ایران در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۲۱ تن زعفران به ارزش بیش از ۲۱۰ میلیون دلار صادر کرده است که نسبت به سال ۱۴۰۱ اندکی افزایش نشان می‌دهد. در این سال میزان صادرات زعفران بیشتر از ۲۱۷ تن بوده است.
باکیفیت‌ترین زعفران تولیدی ایران در استانهای خراسان جنوبی و رضوی در نزدیکی مرز افغانستان تولید می‌شود. اما کشت زعفران در استانهای اصفهان، فارس، کرمان و مرکزی نیز رواج دارد.
مهمترین خریداران زعفران ایران در سال گذشته خورشیدی به ترتیب، امارات متحده عربی، چین، اسپانیا و افغانستان بودند که بیش از۱۸۰ تن از زعفران ایران را خریداری کرده‌اند.
امارات متحده عربی با خرید بیش از ۶۷ هزار کیلو در صدر فهرست خریداران زعفران ایران قرار دارد. چین با بیش از ۴۹ هزار کیلو، اسپانیا با ۴۳ هزار و ۸۲۰ کیلو و افغانستان با بیش از ۲۱ هزار کیلو دیگر مشتریان زعفران ایران هستند. ایتالیا، قطر، عمان، بحرین، آلمان، هنگ کنگ، بریتانیا و کانادا از دیگران خریداران عمده زعفران ایران هستند.
در سه دهه گذشته ترکیب خریداران زعفران ایران عوض شده اما دو خریدار بزرگ همچنان در فهرست خریداران عمده زعفران ایران جای دارند. امارات متحده عربی و اسپانیا با وجود محدودیت‌هایی که در سالهای اخیر به دلیل تحریم‌های اقتصادی با ایران وجود داشت، همچنان مشتری زعفران ایران باقی مانده‌اند.
گزارش اتاق بازرگانی ایران از وضعیت تولید و صادرات زعفران در اسپانیا در سال ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که کل تجارت زعفران این کشور کمی‌بیش از ۹۳ میلیون دلار بوده است که ۵۱ میلیون دلار آن درآمد صادراتی زعفران و۴۱ میلیون دلار آن نیز صرف واردات زعفران شده است.
بنابر همین گزارش در سال ۲۰۲۳ ایران ۴۵ تن زعفران به اسپانیا صادر کرده است که نشان می‌دهد زعفران صادراتی ایران نزدیک به ۹۰ درصد واردات زعفران اسپانیا را تشکیل می‌دهد. زعفران وارداتی ایران در اسپانیا بسته‌بندی شده و به نام زعفران اسپانیا به کشورهای آمریکا، ایتالیا، سوئد، فرانسه و امارات متحده عربی صادر شده است.
علاوه بر این، در یک دهه گذشته چین به جمع مشتریان بزرگ زعفران ایران اضافه شده و سالانه تقریبا یک چهارم زعفران تولیدی ایران را می‌خرد. علاوه بر چین، طی چند سال گذشته افغانستان نیز به جمع خریداران عمده زعفران ایران پیوسته است.