مانند گفت و گوهای پیشین بخش عمده ای از صحبت های رئیسی جمهوری در گفت و گوی تلویزیونی به اقتصاد ارتباط داشت. سید ابراهیم رئیسی سه شنبه شب در دهمین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی رییس جمهور با مردم درباره رویکرد اقتصادی دولت گفت: فقط مذاکره نمی‌تواند مساله را حل کند؛ در جایی که لازم باشد مذاکره و در جایی که لازم باشد موشک هم می‌تواند.
وعده ساخت مسکن محقق نشد
آیت الله رئیسی درباه ساخت مسکن در این دولت گفت: ساخت ۴ میلیون مسکن نیاز کشور است و ثانیا قانون جهش تولید مسکن، ساخت ۴ میلیون واحد در ۴ سال را برای دولت تکلیف کرده است و برمبنای همین نیاز بر تلاش برای رفع مشکل مسکن تأکید کرده‌ام. اگر در سال‌های گذشته شاهد تولید مسکن برای رفع نیاز مردم بودیم، امروز با مردم با این مشکلات مواجه نبودند. وی یادآور شد: ما عملی کردن این وعده را در کشور شروع کرده‌ایم و شاهد تولید ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار مسکن هستیم؛ ساخت مسکن روستایی فعال است و بیش از ۲۶۰ هزار مسکن روستایی تحویل شده است.
این در حالی است که حتی رسانه هایحامی دولت نیز از عدم تحقق وعده ساخت مسکن صحبت می کنند. روزنامه کیهان در همین زمینه نوشته: وعده ساخت چهار میلیون مسکن در دولت سیزدهم، از همان روزهای نخست با چالش تأمین مالی مواجه شد و تا به امروز بر اساس برنامه‌ریزی‌ها پیش نرفته است.
حمید حاج اسماعیلی، کارشناس اقتصادی نیز در گفت و گو با روزنامه آرمان امروز با اشاره به وعده دولت در حوزه مسکن گفت: این آمارها تنها از زبان خود دولت بیان می شود و خیلی از افراد حتی در مجلس نیز این آمارها را رد می کنند. ساخت بیش از ۲ میلیون مسکن با توجه به سرمایه و تمهیداتی که نیاز دارد، محل تردید است.
اسماعیلی افزود: تجمیع آمارها نشان می دهد که ساخت مسکن به یک دوم آمار دولت هم نمی رسد. اگر این تعداد مسکن ساخته شده بود، شاهد افزایش این چنینی قیمت مسکن و اجاره بها نبودیم.
کسری بودجه حل شد؟
رئیسی اولین عامل تورم را کسری بودجه دانست و گفت: باید علل را از بین برد تا تورم کاهش پیدا کند از ابتدای دولت با تورم ۵۹ و ۶۰ درصد مواجه شدیم و دولت تلاش کرد کسری بودجه نداشته باشد. در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ سعی کردیم ۴۸۰ همت کسری بودجه را نه با استقراض از بانک ملی یا چاپ پول بلکه با تولید و ایجاد درآمد پشت سر بگذاریم که اتفاق افتاد.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: در سال ۱۴۰۱ هم منابع و مصارف ما همخوانی داشت در سال ۱۴۰۲ هم به همین ترتیب؛ از مجلس هم خواستیم که در لوایح بودجه سنواتی، هزینه‌های دولت را افزایش ندهند چون موجب کسری بودجه و سپس تورم می شود.
از سوی دیگر، رئیس دولت می‌گوید منابع و مصارف بودجه در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ همخوانی داشته است؛ به عبارت دیگر، رئیسی ادعا کرده دولت در این دو سال کسری بودجه نداشته است.
با وجود این، در اردیبهشت ۱۴۰۲ رحیم ممبینی، معاون سازمان برنامه و بودجه، اعلام کرد کسری بودجه عمومی در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰۴ هزار میلیارد تومان، کسری هدفمندسازی حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان و تعهدات سال ۱۴۰۱ دولت به تامین اجتماعی و بانک‌ها هم حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بوده؛ بنابراین کسری واقعی بودجه در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۹۴ هزار میلیارد تومان بوده است.
اسماعیلی درباره کسری بودجه دولت هم گفت: این آمارها را باید از زبان نمایندگان مجلس بشنویم. به گفته حاج بابایی، از نمایندگان مجلس، کسری بودجه دولت در سال جاری به ۳۰۰ هزارمیلیارد می رسد و این غیر از اوراقی است که دولت منتشر کرده است. اوراقی که خود باعث ایجاد خلق پول و تورم می شود و هیچ سندی از بازپرداخت آن ها منتشر نشده است.
کاهش تورم ملموس است؟
رئیس‌جمهور ادامه داد: روزانه از وضعیت کالاها و سفره و معیشت مردم اطلاع کسب می‌کنم و نسبت به این موضع حساسیت دارم. تورم به کانال ۳۰ درصد رفته وکاهشی شده است و باید اقدامات دولت به کاهش تورم بیانجامد.
رئیسی افزود: هم گزارش‌های صندوق بین المللی پول و بانک جهانی و هم شاخص‌های ما کاهش تورم و کاهشی شدن نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی و افزایش تولید را تأیید می‌کند. ۱۰ سال در کشور رشد اقتصادی ما زیر به طور متوسط زیر یک درصد بود اما در سال اول دولت به ۵ و در پایان سال گذشته به رشد اقتصادی بیش از ۶ درصدی رسیده ایم. دشمن نمی‌خواهد این کشور رشد تولید و اقتصاد داشته باشد.
حاج اسماعیلی با اشاره به اهمیت رشد قیمت ها و قدرت خرید در سنجش تورم نیز گفت: متوسط تعرفه های عمومی و قیمت کالاها در آخرین اعلام آماری ۴۵ درصد بود و طی این سه سال قدرت خرید مردم به یک دوم کاهش پیدا کرده است.
او افزود: حتی نهادهایی چون مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت فقر گسترده گزارش داده اند که باعث واکنش دولت شده است. بنابراین نمی توان از کاهش محسوس تورم صحبت کرد.
دولت برای اشتغال برنامه ندارد!
رئیس‌جمهور درباره اقدامات دولت برای اشتغالزایی گفت: دولت از وعده ایجاد یک میلیون شغل در سال عقب نیست و این کارخانه‌ها و کارگاه‌های احیا شده هم به افزایش اشتغال کمک کرده‌اند.
رئیسی افزود: آمار بیکاری به کانال ۷ درصد کاهش پیدا کرده و در برخی استانهای ما قریب به ۸ درصد است؛ نسبت به این قضیه خود را برای ایجاد زمینه اشتغال خصوصا تحصیلکرده‌ها متعهد می‌دانیم. رهبر انقلاب گفتند باید شرکت‌های دانش بنیان به شکل کمّی و کیفی افزایش پیدا کند روزی که دولت را در دست گرفتیم، ۵ هزار شرکت دانش بنیان فعال بود امروز ۱۰ هزار شرکت دانش بنیان فعال داریم که دو برابر افزایش یافته است.
اسماعیلی، کارشناس اقتصادی با اشاره به آمارها و وعده های دولت در زمینه اشتغال گفت: آنچه مشخص است، دولت برای افزایش اشتغال برنامه ای نداشته است و ایجاد اشتغال بدون برنامه نیز شدنی نیست. افزایش بیمه شدگان نیز که به نام افزایش اشتغال در نظر می گیرند، بیشتر افزایش بیمه خانوارها است. برای کاهش نرخ بیکاری باید به کاهش نرخ آن در بین جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی نگاه کنیم. از سوی دیگر، بخشی از این افزایش اشتغال هم به دلیل رفع کرونا بود.
