شرکت بازرگانی دولتی ایران با تکذیب توزیع 44 هزار تن روغن مسموم در بازار، اعلام کرد: یک قطره روغن خوراکی بدون مجوز سازمان غذا و دارو وارد کشور نمی‌شود.
طی روزهای گذشته شایعه‌ای مبنی بر توزیع بیش از ۴۷ هزار تن روغن آلوده، مسموم و تاریخ گذشته در دولت سیزدهم منتشر شد که رسانه‌های منتقد دولت نیز به بازتاب گسترده آن دامن زدند. در این گزارش ادعایی طرح شده که «بیش از ۹۱ هزار تن روغن مایع در مرداد ۱۴۰۰، توسط شرکت مادر تخصصی بازرگانی ایران از دو کشور ترکیه و آرژانتین وارد ایران شده است، اما با وجود گزارش‌های صریح سازمان غذا و دارو مبنی بر مسمومیت روغن‌ها به سموم کشاورزی و آفت‌کش‌ها و تاریخ مصرف گذشته بودن روغن‌ها، دستور ترخیص بیش از ۴۷ هزار تن از آنها و توزیع در کشور، صادر شده است.»
این گزارش افزوده بود، محموله وارداتی از مرداد ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۲، در گمرک شهید رجایی نگهداری می‌شد و طی چهار مرحله، نمونه‌برداری و آزمایش آن در آزمایشگاه‌های مختلف به دلیل وجود باقی‌مانده سموم کشاورزی، غیر قابل ترخیص و غیر قابل مصرف انسانی شناخته شده بود.
پاسخ بر اساس مستندات قانونی
شرکت بازرگانی دولتی در واکنش به ادعای توزیع روغن‌های مسموم در فضای مجازی و بعضی از رسانه‌ها، تأکید کرده است، یک قطره روغن خوراکی بدون مجوز سازمان غذا و دارو وارد کشور نمی‌شود.
این شرکت در مورد فرایند توزیع روغن خوراکی در بازار اعلام کرده است: صدور گواهی‌های تأیید سلامت مواد غذایی از مراجع مربوطه از جمله سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان غذا و دارو، پیش‌نیاز توزیع اقلام خوراکی در بازار است و روغن خام فقط در صورتی که سلامت و اصالت آن به تأیید سازمان‌های مذکور رسیده باشد، امکان ترخیص از گمرک و عرضه در مجاری توزیع و مبادی مصرف را داراست.
این شرکت درباره نکات مندرج در خبر مذکور، مواردی را به شرح زیر اعلام کرده است:
تاریخ ثبت سفارش و ورود روغن مورد ادعا، مربوط به دولت قبل در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ بوده و به طور مشخص در اسفندماه ۱۳۹۹ خریداری و در تیرماه ۱۴۰۰ وارد کشور شده و یک‌ماه بعد یعنی در مردادماه، وجه آن پرداخت شده است.
در مهرماه ۱۴۰۰ از سوی سازمان غذا و دارو، نمونه‌گیری روغن‌های خریداری شده، انجام شده که بعد از چند نوبت نمونه‌گیری، از مجموع ۹۱ هزار تن روغن وارداتی، سلامت ۴۷ هزار تن در دی‌ماه ۱۴۰۱ تأیید شده و سلامت ۴۴ هزار تن دیگر، مورد تأیید قرار نگرفت که این مقدار در مخازن، باقی مانده و در حال طی مراحل مرجوع کردن به شرکتی است که روغن‌ها در سال ۱۳۹۹ از آن خریداری شده است.
تأکید می‌شود که اساساً هیچ‌گونه کالایی بدون مجوز سازمان غذا و دارو و سازمان ملی استاندارد ایران، امکان ورود به بازار را ندارد و در صورتی که کالایی مورد تأیید سازمان‌های مذکور قرار نگیرد، نه‌تنها به مجاری توزیع و مبادی مصرف وارد نمی‌شود که حتی ترخیص آن از گمرک نیز عملاً امکان‌پذیر نیست.
سازمان ملی استاندارد ایران، مرجع بررسی استاندارد کالا و سازمان غذا و دارو، نهاد تخصصی برای سنجش سلامت و اصالت کالاهاست که در همه ادوار با دقت و بر مبنای شاخص‌های حرفه‌ای و استانداردهای جهانی انواع کالاها را ارزیابی می‌کنند، همانگونه که ۴۴ هزار تن از محموله روغن مورد ادعا را تأیید نکرده‌اند.
برگشت یک محموله روغن خام رسوبی مربوط به ۳ سال قبل
معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی نیز در گفت‌و‌گویی خبر از مرجوع شدن یک محموله روغن خام آفتابگردان داده است که به دلیل عدم انطباق با استانداردهای سازمان غذا و دارو در سال 99 وارد کشور شده بود.
احمد خانی نوذری درباره علت رسوب کالاهای اساسی در گمرکات و چگونگی رسیدگی به پرونده محموله روغن وارداتی در گمرک بندرعباس، اظهار داشته است: ۳ محموله روغن خام آفتابگردان در اسفندماه سال ۱۳۹۹ یعنی در دولت قبلی از یک شرکت خارجی خریداری و وارد کشور شد. وی افزوده است: محموله‌های روغن خام مذکور در تیرماه سال ۱۴۰۰ وارد گمرکات ایران شد و در مردادماه همان سال پرداخت‌های ارزی آن صورت گرفت، لکن بعد در فرایند ترخیص محموله‌ها و انجام آزمایش‌های سازمان غذا و دارو، دو کشتی با استانداردهای ایران انطباق داشت و ترخیص شد؛ اما یک کشتی به دلیل عدم انطباق با استانداردهای سازمان غذا و دارو به منظور تعیین تکلیف در مخازن بندر امام خمینی باقی ماند.
معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه وزن بار کشتی سوم ۴۴ هزار تن روغن خام آفتابگردان بوده، اعلام کرده است: در چنین شرایطی دو گزینه پیش رو داشتیم، یکی اینکه این کالا وارد کشور شده و به مصارف غیرانسانی برسد یا اینکه با تعامل با شرکت فروشنده کالا مرجوع شده و بار جایگزین دریافت شود. به گفته خانی نوذری، در نهایت راه دوم انتخاب و طی چند مرحله با شرکت خارجی مذاکره شد و نهایتاً شرکت فروشنده در مسیر همکاری‌ها پذیرفت این بار را با محصول جدید جایگزین کند.
ضرورت ورود دستگاه قضا
با توجه به تمهیدات دولت مبنی بر ممانعت از ورود روغن‌های بدون مجوز و توزیع آن در کشور، آنچه که واضح و مبرهن است، تلاش دولت حفظ سلامت غذایی مردم و جلوگیری از ایجاد سیاه‌نمایی است.
دولت همواره اعلام کرده است انتقادات منصفانه را می‌شنود، اما طرح موضوعات بدون مبنای صحیح یکی از مصادیق تشویش اذهان عمومی است که ضرورت دارد با ورود دستگاه قضایی و برخورد با افرادی که با بروز چنین شایعاتی سعی در شکل‌گیری شایعاتی مبنی بر به خطر افتادن سلامت افراد دارند، مقابله جدی صورت بگیرد.