آرمان امروز: امسال نیز مانند چند سال اخیر شاهد افزایش قیمت ها در پایان سال هستیم. افزایشی که در بالارفتن یکباره دلار خود را نشان داده و حالا در بازار شب عید نیز مشاهده می شود. اخیرا در تداوم اقدامات مختلف دولت برای کنترل بازار شب عید و ماه رمضان، معاون اول رئیس جمهور با برخی از صنوف دیدار داشت و با تاکید بر اینکه امروز هم حل مسائل و مشکلات اقتصادی کشور جز با همراهی و مشارکت بازار و بخش خصوصی میسر نیست، تصریح کرد: نظارت بر بازار و کنترل قیمت ها صرفا با اقدامات دولتی و برخورد های تعزیراتی ساماندهی نمی شود بلکه این خود بازاریان و اصناف هستند که با هماهنگی می‌توانند بر بازار به نحو مطلوب نظارت کنند و انتظار دولت از بازاریان این است که به ویژه برای عید نوروز و ماه مبارک رمضان نسبت به نظارت و کنترل قیمت ها توجه جدی داشته باشند.
مراسم به یادماندنی عید نوروز، سنتی چند هزار ساله است که همه ساله در آغاز بهار و با ورود به سال جدید توسط مردم ایران جشن گرفته می‌شود به همین دلیل با نزدیک شدن به روز‌های پایانی اسفند سطح شهر آرام آرام رنگ سال نو را به خود می‌گیرد. به مناسبت نوروز هرساله دورهمی‌های پرشوری میان خانواده‌های ایرانی برگزار می‌شود، اما قیمت اقلامی مانند میوه، آجیل و شیرینی در بازار روند افزایشی در پیش گرفته و گرانی بازار این روزها، آه و حسرت خانواده‌های کم‌درآمد را به دنبال دارد.
جایگزینی اقلام عید
با بالارفتن قیمت کالاها، مردم سعی کرده اند تا بسیاری از آن ها را جایگزین کنند. به علت گرانی کالاها و به خصوص پسته و مغزیجات مشتری‌ها نیز به تبع کمتر شدند و اکثر مردم تخمه آفتاب گردان را به آجیل ترجیح می‌دهند که البته قیمت آن نیز کیلویی ۱۸۰ هزار تومان است. افزایش قیمت شیرینی نیز به همین ترتیب است و بسیاری از مردم دیگر شیرینی ها سنتی را در سب خرید عید خود جای نمی دهند. هرچند به دلیل همزمانی عید امسال با ماه رمضان، بخشی از این خریدها تغییر کرده است.
مشاهده بسیاری از مال های بزرگ در شهرها در این روزها نشان می دهد که مردم بیشتر از خرید تنها نظاره گر هستند. برای مثال، یک فروشنده لباس در یکی از مال های مشهور تهران می گوید از صبح تا عصر تنها ۱۰ مشتری داشته و مردم قدرت خرید لباس شب عید ندارند و این موضوع هرسال بیشتر نمود پیدا می کند.
دید و بازدیدها و مهمانی ها نیز با این وضعیت بسیار کم تر شده است و به نظر می رسد سفره های افطاری نیز تحت تاثیر گرانی قرار گرفته اند. بررسی ها نشان می دهد که یک دورهمی ساده خانوادگی بیش از یک میلیون توامان برای میزبان خرج دارد و در این شرایط شاید مردم ترجیح دهند دید و بازدید عید را کم تر از گذشته کنند.
توزیع دوبرابری کالاهای اساسی
در این میان اما وزارت اقتصاد اعلام کرد که دولت برنامه مهار تورم در شب عید و آستانه ماه مبارک رمضان را در ماه های اخیر آغاز کرده است و به طور ویژه ۱۳ مسئولیت را برای دستگاه‌های مختلف در نظر گرفته است.
به گزارش ایسنا، دولت با ورود به نیمه دوم سال به ویژه ماه‌های پایانی و در پیش رو قرار گرفتن ایام مناسباتی (عید نوروز و ماه مبارک رمضان) و پیش بینی التهابات تورمی ناشی از اثرات فصلی تقاضای کالاها و خدمات (افزایش قیمت محصولات کشاورزی در فصل سرد، افزایش قیمت پوشاک زمستانی، نوسانات احتمالی قیمت کالاهای اساسی، خودرو و خدمات حمل و نقل در آستانه نزدیک شدن به تعطیلات نوروز و ماه مبارک رمضان و…)، اثرات افزایش تقاضای ارز به دلیل تعطیلات عید نوروز و شکل گیری انتظارات تورمی و . برنامه ریزی به منظور مدیریت بازار به ویژه تأمین به موقع و مکفی اقلام پر مصرف در آن ایام و نیز کنترل قیمت آنها هم در سطح استانی و هم سطح ملی را در دستور کار کارگروه رصد و کنترل تورم قرار داد.
یکی از این اقدامات پیگیری برگزاری غرفه ها، نمایشگاه‌های عرضه مایحتاج عمومی مردم، فروشگاه های عرضه مستقیم کالاهای اساسی و مواد غذایی، نمایشگاه های فصلی بازارچه ها، در سطح ملی و استانی است. در این راستا تهیه و عملیاتی کردن طرح عید تا عید در سراسر کشور، نمایشگاه ها و فروش ویژه نوروزی توسط وزارتخانه های صمت و جهاد کشاورزی با همکاری شرکت های نمایشگاهی اتاق‌های اصناف و معاونت های بازرگانی صمت استان انجام شده است. با اجرای این طرح، در سال جاری ظرفیت و تعداد نمایشگاه های توزیع اقلام اساسی و مورد نیاز مردم در شب عید و در ماه مبارک رمضان به بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت.
کاهش قدرت خرید ایرانیان
بر اساس آخرین آمار سایت (Numbeo) قدرت خرید ایران در بین ۸۴ کشوری که در سال ۲۰۲۳ مورد بررسی قرار گرفته اند در جایگاه ۸۱ قرار دارد. تنها کشورهایی چون سریلانکا، ونزوئلا و نیجیریه بعد از ایران قرار دارند. این در حالی است که عربستان سعودی، قطر و عمان در رتبه های بالا قرار دارند و قدرت خرید این کشورها بسیار بیش از مردم ایران است. ایران در سال ۲۰۱۲ در رتبه ۳۴ جهان قرار داشته و هر سال قدرت خرید مردم ایران کاهش داشته است.
طی سال های گذشته، قدرت خرید مردم ایران به طور قابل توجهی کاهش یافته است. به کفته کارشناسان تورم یکی از اصلی‌ترین عوامل کاهش قدرت خرید است. در طی ۱۰ سال گذشته، تورم در ایران به طور مداوم در حال افزایش بوده است.
نرخ تورم در ایران در سال ۱۳۹۲ معادل ۲۳.۶ درصد بود. این نرخ در سال ۱۴۰۲ به ۴۰.۹ درصد افزایش یافته است. این افزایش تورم باعث شده است که قیمت کالاها و خدمات در ایران به طور قابل توجهی افزایش یابد و قدرت خرید مردم کاهش یابد. این امر باعث شده است که قیمت کالاها و خدمات به طور قابل توجهی افزایش یابد و قدرت خرید مردم کاهش یابد.
همجنین درآمد مردم ایران نیز در طی ۱۰ سال گذشته به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
درآمد سرانه واقعی مردم ایران در سال ۱۳۹۲ معادل ۳۰ میلیون تومان بود. این درآمد در سال ۱۴۰۲ به ۲۰ میلیون تومان کاهش یافته است. این کاهش درآمد باعث شده است که مردم ایران نتوانند کالاها و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کنند. کاهش قدرت خرید مردم ایران تأثیرات منفی مختلفی بر اقتصاد کشور داشته است. کاهش قدرت خرید باعث شده است که مردم ایران نتوانند کالاها و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کنند و سطح رفاه آنها کاهش یابد. کاهش قدرت خرید باعث شده است که تقاضا برای کالاها و خدمات در کشور کاهش یابد.