رزا اوتنبایوا، رئیس هیئت نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان، در نشست شورای امنیت این سازمان که روز چهارشنبه 6 مارس (۱۶ اسفند) برگزار شد اعلام کرد که از زمان فروپاشی دولت جمهوری در افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، دولت‌های جهان و دیگر کمک‌کنندگان تا کنون هشت میلیارد دلار به افغانستان کمک کرده‌اند. رئیس یوناما افزود که این کمک‌ها برای حدود ۳۲ میلیون شهروند نیازمند «غذا، آب، سرپناه، و فرصت‌های کسب درآمد» فراهم کرده است.
نشست شورای امنیت در مورد افغانستان، که گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در آن خوانده شد، بیشتر به نگرانی‌های امنیتی ناشی از ادامه حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان پرداخت، اما رئیس یوناما و دیپلمات‌های تعدادی از کشورها بر ضرورت ادامه کمک‌های اقتصادی به افغانستان نیز تاکید کردند. رئیس یوناما در حالی از دادن کمک هشت میلیارد دلاری به افغانستان در دو سال و شش ماه سلطه طالبان خبر داد که آمار نشان می‌دهد که وضع افراد نیازمند به کمک از اوت ۲۰۲۱ تا کنون نه‌تنها بهبود نیافته، بلکه رو به وخامت نهاده است.
بر اساس تازه‌ترین گزارش اداره هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد، هم‌اکنون ۳۲ میلیون نفر در افغانستان به کمک نیاز دارند. از این میان دست‌کم ۲۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در وضع اضطراری قرار دارند. اوچا در گزارشی که اوایل سال جاری میلادی منتشر کرد از کمک‌کنندگان خواست که امسال ۳.۶ میلیارد دلار برای رسیدگی به وضع نیازمندان در افغانستان فراهم کنند.
با این حال، کارشناسان معتقدند که دسترسی طالبان به کمک‌های جهانی باعث شده است که این کمک‌ها تاثیری بر بهبود اوضاع اقتصادی و کاهش میزان فقر و بیکاری در افغانستان نداشته باشد. اداره بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان نیز در گزارش‌هایی که از اوضاع افغانستان منتشر کرد دسترسی طالبان به کمک‌های بشردوستانه و بهره‌مند شدن رهبران این گروه از این کمک‌ها را تایید کرد.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۱ و پس از فروپاشی دولت جمهوری افغانستان اعلام کرد که ۱۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در افغانستان به کمک فوری نیاز دارند. پس از آن بود که کمک‌کنندگان مبلغ ۱.۳ میلیارد دلار برای رسیدگی به وضع این افراد در اختیار سازمان ملل قرار دادند. اما آمار جمعیت نیازمند در سال ۲۰۲۲ به ۲۴ میلیون نفر، در سال ۲۰۲۳ به ۲۸ میلیون نفر، و در سال ۲۰۲۴ به ۳۲ میلیون نفر افزایش یافت. هرچند سرشماری دقیقی از جمعیت افغانستان نشده است، سازمان ملل متحد جمعیت آن کشور را در اوایل امسال ۴۴ میلیون نفر اعلام کرد. در گزارش‌های سال گذشته این سازمان، جمعیت افغانستان بین ۴۰ تا ۴۲ میلیون نفر برآورد شده بود.
حشمت رادفر، فعال سیاسی، به ایندیپندنت فارسی گفت که رژیم طالبان نه‌تنها توانایی و ظرفیت لازم را برای ارائه خدمات و تسهیل کمکرسانی به مردم ندارد، بلکه مانع رسیدن کمک‌های جهانی به افراد نیازمند می‌شود. رادفر افزود: «در چارچوب ذهنی طالبان چیزی به نام ارائه خدمات و کمک به مردم وجود ندارد، چون این گروه سلطه و حکومت بر مردم را حق اساسی خودش می‌داند و مبارزه با فقر و کمک به نیازمندان در دستور کارش نیست.»
در گزارش‌هایی که سی‌گار (بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان) منتشر کرده نیز اشاره شده است که طالبان بخشی از کمک‌های بشردوستانه را به گروه‌های مشخص قومی و به‌ویژه به افراد و نزدیکان خودشان در شهرهای افغانستان داده‌اند.
رمضان بشردوست، نماینده پیشین مجلس که در کابل زندگی می‌کند و سرگرم فعالیت‌های کمکرسانی است، چندی پیش به ایندیپندنت فارسی گفت که شبکه‌های توزیع کمک‌های بشردوستانه در افغانستان در رده‌های مختلف به فساد آلوده است. بشردوست افزود که با وجود کمک‌های میلیاردی کمک‌کنندگان به نیازمندان افغانستان، وضع فقر و بیکاری وخیم‌تر شده و شمار نیازمندان رو به افزایش است.
آمریکا در میان کمک‌کنندگان به افغانستان در صدر قرار دارد. در دو سال و شش ماه گذشته، آمریکا بیش از ۲.۶ میلیارد دلار به افغانستان کمک کرده است. این کمک‌ها بیشتر نقدی و در بسته‌های چهار میلیون دلاری از طریق سازمان ملل متحد به افغانستان منتقل شده است. بخشی از این پول را بانک مرکزی افغانستان وارد بازار می‌کند که زیر نظارت طالبان است. بخشی دیگر از این پول را سازمان ملل متحد مستقیما در ارائه خدمات بشردوستانه هزینه کرده است.
با این حال، هم سازمان ملل متحد و هم مقام‌های آمریکا بدون اشاره به دلایل افزایش میزان فقر و شمار افراد نیازمند، به‌رغم کمک‌های هشت میلیارد دلاری، همچنان بر ادامه این کمک‌ها تاکید دارند. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اوایل این هفته در نشستی خبری گفت که آمریکا همچنان بزرگ‌ترین کمک‌کننده به افغانستان خواهد بود.