در روزی که مراسم تشییع الکسی ناوالنی از رهبران مخالفان روسیه در مسکو برگزار میشد، رسانههای دولتی وابسته به کرملین فایلی صوتی را منتشر کردند که در آن شماری از افسران بلندپایه ارتش آلمان در حال بحث در مورد استفاده فرضی از موشکهای دوربرد «تاروس» در اوکراین بودند.
مکالمه در مورد این موضوع حساس هرگز قرار نبود علنی شود و این افشاگری باعث شرمساری وزارت دفاع آلمان و ایجاد نگرانیهایی در مورد امنیت ارتباطات در این کشور شد.
در واکنش ماریا زاخارووا، سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه، روز دوشنبه گفت: «اگر کاری انجام نشود و مردم آلمان جلوی این کار را نگیرند، این قضیه پیش از هر چیز عواقب ناگواری برای خود آلمان به همراه خواهد داشت.»
در مقابل «آنالِنا بِربوک»، وزیر امور خارجه آلمان، در پاسخ گفت: «اگر روسیه وحشیانه به این کشور حمله نمیکرد، اوکراین مجبور نبود از خود دفاع کند.»
در فایل صوتی درز کرده افسران آلمانی بحث ارسال موشکهای تاروس به اوکراین را تنها به لحاظ تئوری مطرح کردند. این در حالی است که آلمان با وجود ماهها فشار از سوی اوکراین، ارسال این سلاحها را تایید نکرده است.
این موشکها چیستند و چه قابلیتهایی دارند؟
موشکهای تاروس (Taurus) مجهز به فناوری رادارگریز، بردی تا ۵۰۰ کیلومتر دارند و به اوکراین کمک میکنند تا روسیه را در دریای سیاه و مناطق دیگر تحت فشار قرار دهد.
این موشک (که نامش در لاتین معنای «گاو نر» میدهد) ساخت آلمان و سوئد است و میتواند از خاک اوکراین به اهدافی در عمق روسیه برسد. اوکراین مدتهاست از آلمان خواسته تا با ارسال این موشکها، گامی مشابه بریتانیا و فرانسه در ارسال موشکهای کروز بردارد.
بریتانیا در بهار گذشته اعلام کرد که در حال فرستادن موشکهای «سایه توفان» است که بردی برابر با ۲۵۰ کیلومتر دارند و به اوکراین توان حمله به پشت خطوط مقدم، از جمله در کریمه تحت اشغال روسیه، را می دهند. اوکراین متعهد شده است که از این موشکها برای حمله به روسیه استفاده نکند.
فرانسه نیز با ارسال موشکهای «اسکالپ» خود از بریتانیا پیروی کرد و البته اطمینان داد که این موشکها برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده نخواهند شد. پاریس اخیراً از تحویل ۴۰ موشک اضافی اسکالپ به اوکراین خبر داده است.
موضع آلمان در مورد ارسال موشکهای تاروس به اوکراین چیست؟
آلمان بعد از ایالات متحده دومین تامینکننده بزرگ کمکهای نظامی به اوکراین بوده و در سال جاری نیز حمایتهای خود را افزایش داده است. با این حال اولاف شولتس صدراعظم آلمان از ارسال موشکهای تاروس خودداری کرده و گفته ارسال این موشکها خطر درگیری مستقیم کشورش در جنگ را به همراه خواهد داشت.
با این وجود برخی از سیاسیون مخالف او خواهان ارسال موشکها به اوکراین هستند. این در حالی است که مطابق نظرسنجیها بخش قابل توجهی از مردم آلمان چندان موافق این ایده نیستند، چرا که میترسند با این کار جنگ گسترش یابد.
برای استراتژیستهای نظامی اما نگرانیهای دیگری نیز وجود دارد.
گوستاو گرسل، یکی از اعضای ارشد شورای اروپا در امور روابط خارجی، پیشتر نوشته بود آلمانیها میترسند ذخایر موشکهای تاروسشان تمام شود و همچنین «روسها این موشک را در حال عملیات در اوکراین ببینند و در مورد اقدامات متقابل و ویژگیهای پنهانکار این موشک اطلاعاتی کسب کنند.»
در فایل صوتی لو رفته به چه نکتهای درباره موشکها اشاره میشود؟
در این فایل صوتی ۳۸ دقیقهای صدای اینگو گرهارتز فرمانده نیروی هوایی آلمان شنیده میشود که پیش از دیدار با بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع درباره سناریوهای استقرار موشکهای تاروس در اوکراین با سه همکار خود صحبت میکند.
به گفته منبع انتشار این فایل، گفتگو در حدود دو هفته پیش یعنی ۱۹ فوریه انجام شده و در آن چهار افسر نظامی به دنبال هماهنگ کردن نقطهنظرات خود هستند و توافق میکنند که اسلایدهایی برای تجسم بهتر وضعیت آماده کنند.
یکی از آنها میگوید اگر زمانی تصمیم بگیریم از نظر سیاسی از اوکراین با آن [موشکهای تاروس] حمایت کنیم، چگونه خواهد شد؟
این چهار نفر سپس درباره موضوعات مختلفی از جمله تحویل، آموزش و زمانبندی ارسال موشکها بحث میکنند. آنها حتی به جزئیات آنچه اوکراین میتواند با این موشکها انجام دهد، مانند هدف قرار دادن «پلی در شرق که به اندازه یک فرودگاه است»، نیز میپردازند. بعدتر مشخص میشود مقصود پل «کرچ» است که روسیه را به کریمه اشغالی وصل میکند.
آنها همچنین در مورد خطوط قرمز بالقوه برای سیاستمداران آلمانی، از جمله تمایل به اجتناب از دیده شدن ارتش به عنوان نیرویی «مستقیماً درگیر» در جنگ اوکراین صحبت میکنند. آنها میگویند استقرار سریع موشکهای تاروس تنها با مشارکت سربازان آلمانی امکانپذیر است و آموزش سربازان اوکراینی برای استقرار تاروس هرچند به تنهایی ممکن است اما ماهها طول میکشد.
آلمان چگونه واکنش نشان داده است؟
مقامات آلمانی ادعا نکردهاند که صدا ساختگی است، امری که به طور گسترده به این معنی است که فایل صوتی ضبط شده معتبر است.
ساعاتی پس از انتشار این فایل وزارت دفاع آلمان گفت که در حال تحقیق است و اولاف شولتس صدراعظم آلمان آن را «مسئلهای بسیار جدی» خواند که نیاز به توضیح سریع دارد.
وزیر دفاع آلمان نیز با محکوم کردن این افشاگری به عنوان یک «جنگ اطلاعاتی» علیه غرب، گفت که هدف از این کار «ایجاد اختلاف» در آلمان است. به گفته او، این تصادفی نبوده که این فایل در روز تشییع جنازه ناوالنی منتشر شده است.