درحالی که از عرضه بیتکوین در سال 2009 زمان زیادی میگذرد، بیتکوین همچنان محبوبترین ارز دیجیتال بهشمار میرود و با فاصله زیاد بیشترین ارزش بازار را به خود اختصاص دادهاست. با توجه به اینکه بازار ارزهای دیجیتال نسبت به برخی بازارهای مالی دیگر مانند فارکس هنوز بسیار کوچک است، بیتکوین این قدرت را پیدا کرده است تا بر روند کلی بازار تاثیرگذار باشد و روندهای قیمتی آن برای تمام فعالان و سرمایهگذاران اهمیت دارد. بههمین دلیل اکثر سرمایهگذاران و معاملهگران بهطور مداوم شرایط پیرامون بیتکوین و آینده آن را بررسی میکنند تا بتوانند تصمیمات معاملاتی و سرمایهگذاری بهتری در بازار داشته باشند. میزان ورود و خروج سرمایه بیتکوین و همچنین نرخ تسلط آن بر بازار ارزهای دیجیتال از جمله مواردی است که موردتوجه معاملهگران قرارگرفتهاست زیرا تغییرات تسلط بیتکوین بر بازار میتواند بهعنوان فاکتوری برای بررسی احساسات سرمایهگذاران عمل کند.
بنابراین برای سرمایهگذاران مهم است که با چرایی اهمیت افزایش یا کاهش دامیننس یا نرخ تسلط بیتکوین بر بازار ارزهای دیجیتال آشنا باشند و با بررسی آخرین تغییرات دامیننس محبوبترین ارز دیجیتال بازار، فرصتهای بازار را بهموقع شناسایی کنند. بررسی تغییرات دامیننس بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال مانند تتر همچنین میتواند تغییرات و خطرات مهم پیشروی بازار را نشان دهد و به تعیین استراتژی معاملاتی و کاهش ریسک فعالیت در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال کمک کند.
دامیننس بیتکوین
بهعنوان اولین و محبوبترین ارز دیجیتال، بیتکوین تا به امروز همواره بخش بزرگی از سرمایه بازار را در اختیار داشتهاست. البته این میزان همواره تغییر میکند و براساس احساسات سرمایهگذاران و در نتیجه نوسانات قیمتی، سهم بیتکوین از کل بازار ارزهای دیجیتال در سالیان گذشته متغیر بودهاست. سهم ارزش بازار بیتکوین از کل بازار ارزهای دیجیتال؛ در واقع همان نرخ تسلط بیتکوین است. دامیننس بیتکوین، ارزش بازار این ارز دیجیتال را نسبت به ارزش بازار سایر ارزها میسنجد و نشان میدهد که چنددرصد از کل سرمایه بازار در اختیار بیتکوین قرار دارد.
برای محاسبه میزان تسلط بیتکوین، کافی است که ارزش بازار سایر ارزهای دیجیتال بر ارزش بازار بیتکوین تقسیم شود. بهعنوان مثال اگر ارزش بازار بیتکوین ۱۰۰میلیارد دلار و ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال ۲۰۰میلیارد دلار باشد، نرخ تسلط بیتکوین ۵۰درصد خواهد بود. زمانیکه بیتکوین بهعنوان اولین ارز دیجیتال بازار ایجاد و عرضه شد، تمامی ارزش بازار را به خود اختصاصداده بود زیرا ارز دیجیتال دیگری در بازار وجود نداشت، اما طی سالیان بعد و با عرضه آلتکوینها، به مرور زمان سهم بیتکوین از بازار کاهش پیدا کرد. این موضوع بهویژه در سال۲۰۱۷ موردتوجه قرارگرفت زیرا با محبوبیت عرضههای اولیه و ساخت پروژههای جدید بلاکچینی، سرمایهگذاران به خرید و معامله دیگر ارزهای بازار علاقه نشاندادند و نرخ تسلط بیتکوین کاهش شدیدی پیدا کرد.
در نتیجه این شرایط، با آغاز سال ۲۰۱۸ نرخ تسلط بیتکوین در بازار ارزهای دیجیتال به ۳۷درصد کاهش یافت و آلتکوینها در مرکز توجه سرمایهگذاران قرارگرفتند، با این حال به مرور زمان بیتکوین بار دیگر جایگاه خود را در بازار پیدا کرد و با افزایش نرخ تسلط بیتکوین به بیش از ۵۰درصد، بسیاری از سرمایهگذاران نشاندادند که همچنان بیتکوین را به دیگر ارزهای دیجیتال بازار ترجیح میدهند و در زمانهای بحرانی، بیتکوین انتخاب ایمن و قابلاطمینان آنها است. طی سالیان گذشته دامیننس بیتکوین در بازار با نوسانات زیادی همراه بوده و درحالیکه برخی زمانها به نزدیکی ۷۰درصد رسیدهاست، اما کاهشهای شدید به ۴۰درصد را نیز ثبت کردهاست. این افزایش و کاهشها در سالیان گذشته وضعیت کلی بازار را به معاملهگران نشانداده و به آنها برای تصمیمگیریهای بهتر کمک کردهاند.
نقش تسلط بیتکوین در بازار ارزهای دیجیتال
هنگامی که نرخ تسلط بیتکوین افزایش پیدا میکند، نشان میدهد که مردم در حال خرید بیتکوین و فروش آلتکوینها هستند. بیتکوین بهعنوان یک سرمایهگذاری مطمئن نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال بازار شناخته میشود و سابقه فعالیت بیعیب و ایراد آن اعتبار ارز دیجیتال بیتکوین را درمیان معاملهگران افزایش دادهاست.
علاوه بر آن، آلتکوینها به دلیل ارزش بازار پایین خود معمولا نوسانات قیمتی شدیدتری را تجربه میکنند که ریسک معاملات را افزایش میدهد، بههمیندلیل در زمانهایی که نسبت به روندهای قیمتی آینده شک و گمان وجود دارد، اکثر فعالان بازار ترجیح میدهند تا سرمایه خود را به بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال شناختهشده بازار تبدیل کنند تا با ضررهای هنگفت و غیرقابل جبران مواجه نشوند. در نتیجه افزایش دامیننس بیتکوین معمولا نشانهای از ترس درمیان سرمایهگذاران است و میتواند فراهمشدن مقدمات شکلگیری یک بازار نزولی را نشان دهد. در شرایط برعکس، کاهش نرخ تسلط بیتکوین و افزایش خرید آلتکوینها میتواند ریسکپذیری سرمایهگذاران بازار را نشان دهد که برای دریافت سود بیشتر، ریسک بیشتر را در معاملات خود قبول میکنند.
معمولا در این زمانها سرمایه ورودی به بازار افزایش پیدا میکند و با تنوع بیشتر سبد سرمایهگذاری معاملهگران، فرصتی برای ایجاد پروژههای جدید بلاکچینی و نوآوری بیشتر در بازار فراهم میشود. در نتیجه، نرخ تسلط بیتکوین میتواند بهعنوان یک سیگنال خرید و فروش عمل کند و با بررسی افزایش یا کاهش این نرخ، سرمایهگذاران میتوانند تصمیم بگیرند که سرمایه خود را به کدام بخش از بازار اختصاص دهند. البته اهمیت تغییرات نرخ تسلط محدود به بیتکوین نیست و امروزه بررسی این موضوع برای برخی ارزهای دیجیتال بازار مانند تتر نیز ضرورت پیدا کردهاست.
نگرانی از افزایش نرخ تسلط تتر
وجود چندین استیبلکوین در لیست ارزهای برتر بازار بهخوبی اهمیت و محبوبیت این نوع از ارزهای دیجیتال را نشان میدهد و برترین استیبلکوینهای بازار میتوانند همانند بیتکوین اثرگذاریهای خود را بر روندهای قیمتی داشته باشند. تتر هماکنون محبوبترین استیبلکوین بازار است که با ارزش بازار ۹۶میلیارد دلاری، پس از بیتکوین و اتریوم در جایگاه برترین ارز دیجیتال بازار قرارگرفتهاست. نرخ تسلط تتر بر بازار ارزهای دیجیتال از زمان عرضه با رشد قابلتوجهی همراه بودهاست و درحالیکه در آغاز سال۲۰۱۷ تنها ۰.۰۹درصد از سرمایه بازار را به خود اختصاصداده بود، این عدد در آغاز سال۲۰۲۳ به بیش از ۸.۷۸درصد رسید. دامیننس روبهرشد تتر اخیرا نگرانیهایی را نسبت به آینده اکوسیستم استیبلکوینها و ارزهای دیجیتال ایجادکرده است و برخی تحلیلگران نسبت به تاثیر منفی این روند هشدار دادهاند.
تتر یک ارز دیجیتال متمرکز است و بهطور کامل توسط یک شرکت هدایت میشود. هرچه این استیبلکوین در بازار سهم بزرگتری داشتهباشد، ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال نیز کمرنگتر میشود و خطراتی را برای فعالیت در این بازار مالی ایجاد میکند. بزرگترین چالش نرخ تسلط روبهرشد تتر در بازار ارزهای دیجیتال، چالشهای نظارتی است. تتر توسط یک شرکت آمریکایی مدیریت میشود و با توجه به روند سختگیری نظارتی اخیر این کشور در فضای ارزهای دیجیتال، برخی نگرانیها نسبت به آینده این استیبلکوین محبوب ایجاد شدهاست. پس از افزایش نظارت و توقف فعالیت خدمات برخی صرافیها در کشور آمریکا، پیشبینی میشود که استیبلکوینها و بهویژه تتر هدف بعدی سختگیری قانونگذاران آمریکایی باشند.
سرکوب قانونی و افزایش نظارت بر شرکت تتر میتواند منجر به ایجاد مشکلاتی برای سرمایهگذاران بازار ارزهای دیجیتال شود و با توجه به تسلط قابلتوجه آن بر بازار، مشکلات تتر میتواند کل بازار را تحتتاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه نرخ تسلط تتر بر بازار ارزهای دیجیتال همچنان در حال افزایش است، جامعه ارزهای دیجیتال باید به شرایط پیرامون فعالیت آن توجه بیشتری داشته باشند و هرچه این استیبلکوین متمرکز در بازار رشد بیشتری داشتهباشد، تصمیمگیریهای نظارتی آمریکا در ماهها و سالهای آینده اهمیت بیشتری پیدا میکند. این مورد تنها یک نمونه از اهمیت بررسی نرخ تسلط برای دیگر ارزهای دیجیتال بازار بهشمار میرود و هماکنون معاملهگران حرفهای از معیار دامیننس برای بررسی موارد مختلفی در این بازار مالی استفاده میکنند.
بنابراین نرخ تسلط یکی از معیارهای کلیدی برای بررسی وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال بهشمار میرود، درحالیکه تغییرات نرخ تسلط بیتکوین بر بازار میتواند نشاندهنده جایگاه بیتکوین و نحوه فکر و احساسات سرمایهگذاران باشد، تغییر دامیننس برخی آلتکوینهای مهم دیگر بازار مانند تتر میتواند برخی خطرات و نشانههای مهم دیگر را به سرمایهگذاران نشاندهد. دامیننس بیتکوین از سال۲۰۱۷ به یکی از معیارها و فاکتورهای مهم مورد بررسی معاملهگران و سرمایهگذاران بازار تبدیل شدهاست و کاربران با بررسی این فاکتور میتوانند به اطلاعات مهمی برای ثبت معاملات بهتر در بازار دست پیدا کنند، بههمیندلیل تحلیلگران پیشنهاد میکنند که تازهواردان و حتی تریدرهای حرفهای بازار از اهمیت بررسی و تحلیل مداوم تغییرات آن غافل نشوند./ دنیای اقتصاد