خراسان نوشت: دعوای تعرفه های پزشکی و اصلاح و مدیریت نکردن آن توسط دولت و بیمه ها، باعث تداوم و افزایش دریافت «زیرمیزی» در بخشی از پزشکان شده است. یک نماینده مجلس از انجام عمل های سکه ای در بیمارستان ها می گوید. ما نیز با 2 بیمار زیرمیزی دهنده و رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی کشور هم‌کلام شدیم.
«70 میلیون تومان به این شماره شبا واریز کن تا وقت عمل رو برات تنظیم کنم. من برای این عمل سه تا سکه می گیرم، اما حالا چون می‌گی نداری، 20 تومان تخفیف می‌دم، 60 تومان واریز کن...» این جملات، الطاف آقای دکتر قبل از انجام عمل بود. بالاخره برایش 58 میلیون تومان واریز کردم و عملم که مربوط به تومور بود انجام شد...» این ماجرای این روزها و ماه ها و شاید همه این سال هاست؛ ماجرایی که در دوره اول دولت یازدهم، با بالابردن دستمزد و کارانه پزشکان توسط وزیر وقت بهداشت، تا حدودی برطرف شد اما حالا مدت هاست دوباره سر و کله اش از «زیر میز» برخی پزشکان پیدا شده است.
تجربه ای تقریبا همگانی
موضوع «زیرمیزی» از آن دست تجربیاتی است که شاید همه ما با آن یا مواجه شده ایم یا آن را تجربه کردیم. آن چه در ابتدای گزارش آمد، مربوط به همین روزهای قبل است. از این بیمار پرسیدم، اگر بیمار این پول را نداشته باشد، تکلیف چیست؟ پاسخ می شنوم: «اتفاقا پزشک به من هم گفت، اگر می خواهی پول ندهی، یا نداری، بیا در بیمارستان... این عمل انجام می شود اما من آن جا دست به تو نمی زنم، آن جا دانشجویان(انترن) عمل را انجام می دهند و من نگاه می کنم. چون عمل من مربوط به تومور مغزی و حساس است، ریسک نکردم و پول را تهیه کردم تا دکتر خودش در بیمارستان خصوصی عملم را انجام دهد، چاره‌ای نداشتم.»
زیر میزی سکه ای به روایت نماینده مجلس
درباره زیرمیزی که حالا برخی آن را با نقل و انتقال از طریق سکه و دلار دریافت می کنند که رد و نشانی برجای نماند، فریاد یک نماینده مجلس را سه روز قبل در صحن عکلنی مجلس درآورد. بنابر گزارش ایسنا، حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمسیون حقوقی مجلس گفت: «در بحث درمان، منکر معروف شده است یعنی در برخی از بیمارستان‌ها که به نهادهای خوبی هم وابسته هستند، تا سکه یا دلار از بیمار نگیرند او را عمل و درمان نمی‌کنند. باید وزارت بهداشت فکری کند اگر تعرفه اشکال دارد آن را اصلاح کند اما این‌که تا سکه و دلار نگیرند بیمار را درمان نمی‌کنند یک مشکل اساسی برای کشور است.»
برخی فقط به زیرمیزی قانع نیستند
اما پزشکان زیرمیزی بگیر که حرفشان هم ناعدالتی در حق الزحمه و دستمزد است، تنها به اخذ زیرمیزی از بیمار بسنده نمی کنند. با یکی از بیماران که 6 ماه قبل برای انجام یک عمل تقریبا ساده، 15 میلیون تومان زیرمیزی پرداخت کرده گفت وگو می کنم که روایت جالبی دارد: «این پزشکان برای یک عمل خاص روی پا، از 3 ناحیه پول می خورند. اول همان زیرمیزی که از من 15 میلیون تومان تقاضا کرد. دوم حق الزحمه انجام عمل از بیمارستان محل عمل را دریافت می کنند و مورد سوم، از محل پورسانتی که شرکت تجهیزات پزشکی دریافت می کند. یعنی پزشک به من تاکید کرد که تجهیزات لازم را حتما از فلان شرکت خاص تهیه کنم و بیمار را هم می ترساند که اگر تجهیزات از این شرکت تهیه نشود، ضمانتی نمی شود. این بیمار که جوانی حدودا 28 ساله است و از شغلش، درآمدی کاملا معمولی دارد، می گوید: اگر این پزشک ها بخواهند در بیمارستان های دولتی همین عمل ها را انجام دهند، رقم خیلی کمی نصیبشان می شود اما با این روش در بیمارستان های غیردولتی، دست کم برای هر عمل بین 20 تا 30 میلیون نصیبشان می شود و روزانه هم معلولا 4 تا 5 عمل انجام می دهند.
پیشنهاد افزایش 45 درصدی تعرفه ها
پای صحبت هر کدام از نمایندگان انجمن ها و سازمان نظام پزشکی که بنشینیم، همه از ناعدالتی در تعرفه های پزشکی می گویند، آن ها معتقدند اگر تعرفه ها واقعی نشود، روند زیرمیزی ها ادامه می یابد و در سال 1403 بیشتر هم خواهد شد. رئیس سازمان نظام پزشکی درباره تخلف برخی پزشکان و تعرفه ها می‌گوید: «تعرفه‌ها باید منطقی شود تا بتوانیم با حوزه غیرمنطقی برخورد کنیم. این موضوع را در دو سال اخیر بارها گفته‌ام.وقتی از این طرف به درستی تعرفه‌ها دیده نشده است، نمی‌توان انتظار تخلف را نداشت.»
در همین راستا، سازمان نظام پزشکی 3 دی در نامه ای به رئیس جمهور خواستار واقعی شدن تعرفه ها شده است. وزارت بهداشت هم روزهای قبل پیشنهاد افزایش 45 درصدی تعرفه های پزشکی را به دولت ارائه کرده است. کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت 6 دی در این باره با تاکید بر لزوم تقویت بیمه‌ها جهت پوشش تعرفه‌ها و هزینه‌های درمانی گفته است: سال قبل ۴۰ درصد افزایش تعرفه در نظر گرفته شده بود که تنها ۲۵ درصد آن در سازمان برنامه بودجه و در نهایت هیئت وزیران تصویب شد. با توجه به تورم امسال و آن ۱۵ درصد حذف شده سال قبل، به نظر می‌رسد افزایش تعرفه اعلامی سال بعد نباید کمتر از ۴۰ درصد تعرفه سال قبل باشد. ما حدود ۴۵ یا ۴۶ درصد افزایش تعرفه پزشکی را برای سال آتی مدنظر داریم اما باید منتظر برگزاری جلسات مرتبط باشیم تا عدد نهایی اعلام شود.
وزارت بهداشت: تعرفه ها اصلاح نشود معضل می شود
او این را هم گفته که تعرفه‌های پزشکی به پاشنه آشیلی بدل شده است که اگر اصلاح نشود می‌تواند معضل ایجاد کند.
از جیب مردم نه، از جیب بیمه ها
اما آیا این که تعرفه ها افزایش یابد، مردم از افزایش نرخ آن در امان می مانند یا نه، خود یک ابهام بزرگی است که تجربه می گوید، مردم معمولا در این مناسبات متضرر می شوند و مبالغ افزایشی از جیب آن ها می رود و سفره‌شان کوچک و کوچک تر می شود. همان طور که نمونه این اتفاق را در ماجرای دارو دیدیم و با وجود طرح نجات دهنده ای همچون دارویار اما به دلیل بد اجرا شدن و بدعمل کردن وزارت بهداشت و بیمه ها، عملا گران شدن و کمبود دارو، مردم را نقره داغ کرد و می کند به شکلی که دو روز قبل نیز صدای رئیس مجلس را هم درآورد.
همین موضوع و این که بیمه ها در این چالش که باید بار افزایش قیمت ها را به دوش بکشند، موضوع صحبت های دکتر ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در گفت وگو با خراسان است.
او به ما می گوید: ما نمی گوییم این افزایش قیمت از جیب مردم پرداخت شود، چون بخشی از بیماران واقعا توان پرداخت ندارند اما همچون سایر کشورها که بیمه ها از مردم حق بیمه دریافت می کنند، باید در چنین مواقعی نیز بار افزایش هزینه ها و تورم را به دوش بکشند. از او درباره تعرفه های سال 1403 و پیشنهاد افزایش 45 درصدی می پرسم که می‌گوید: چشم ما آب نمی خورد که سازمان برنامه و بودجه با این رقم موافقت کند چون معمولا در سال های اخیر، تقریبا هیچ گاه به پیشنهادهای سازمان نظام پزشکی و مجامع و انجمن های پزشکی توجه نمی کنند. پیش بینی دکتر خسرونیا این است که سازمان نظام پزشکی احتمالا با رقم هایی حدود سال قبل (25 درصد) موافقت خواهد کرد در حالی که بر اساس آمار خودشان، تورم حداقل 40 درصد بوده است.
او درباره ماجرای زیرمیزی ها هم می‌گوید: با این روند، زیرمیزی ها ادامه پیدا خواهد کرد البته می دانید که زیرمیزی ها در حدود 10 درصد پزشکان است چرا که 90 درصد پزشکان با توجه به نوع تخصص و طبابتشان نمی توانند زیرمیزی بگیرند؛ مثلا متخصصان داخلی یا اطفال بابت چه کاری از بیمار زیرمیزی بگیرند، پس این آسیب متوجه بخشی از جامعه پزشکان است که اگر تعرفه‌ها اصلاح نشود، احتمال تداوم و افزایش آن هم خواهد بود.