فساد دبش، واردات بی رویه چای را متوقف کرد

تازه ترین داده های تجارت خارجی کشور نشان می دهد که در 8 ماه امسال، به رغم کاهش حدود 50 درصدی 5 قلم کالای اساسی از جمله چای، وزن واردات 20 قلم کالای اساسی کاهش اندکی داشته و در نتیجه نگرانی بابت کمبود این کالاها در کشور وجود ندارد. هر چند سهم این کالاها از کل واردات به 25 درصد می رسد که نیازمند تدبیر ویژه خودکفایی در این زمینه است.

تازه ترین داده های تجاری کشور نشان می دهد که در 8 ماه امسال، واردات 20 قلم کالای اساسی به کشور بیش از 10 میلیارد دلار و تقریباً معادل 25 درصد ارزش کل واردات گمرکی بوده که لزوم تدبیر برای کاهش وابستگی حوزه غذای کشور به واردات را نشان می دهد. نکته قابل تامل این جاست که در بین این کالاها، واردات چای به همراه 4 قلم کالای دیگر حدود 50 درصد افت داشته که درباره چای می توان به تاثیر کشف فساد دبش بر واردات این محصول اشاره کرد. موضوع دیگر این که در برخی رسانه ها، با استناد به آمار افت واردات 5 قلم کالا از خطر کمبود غذا خبر داده اند. این در حالی است که فارغ از تهدیدات غذایی کشور از جنبه های مختلف، آمارهای کنونی چیز دیگری می گوید.

به گزارش خراسان، اظهارات اخیر رئیس گمرک ایران، حاوی  نکات جالب توجهی درخصوص واردات کالاهای اساسی به کشور است. پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از «رضوانی فر» گزارش داد که در 8 ماه امسال، ۱۵ میلیون و ۶۷۴ هزار تن کالاهای اساسی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۵۷۷ میلیون دلار وارد کشور شده است. به گفته وی، این میزان کالاهای اساسی وارداتی در ۸ ماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزن 1.34 درصد و از حیث ارزش 7.18 درصد کاهش را نشان می دهد.

رضوانی فر در بخش دیگری از سخنان خود، به افت حدود 50 درصدی ارزش واردات 5 قلم کالای اساسی اشاره کرد و افزود: واردات چای خشک، برنج، شکر خام، گوشت مرغ و گندم در این مدت به لحاظ ارزش بیشترین کاهش را در بین کالاهای اساسی به خود اختصاص دادند، به طوری که این پنج قلم به ترتیب نسبت به مدت مشابه سال قبل 57.69 درصد، 53.89 درصد، 51.98 درصد، 48.11 درصد و 46.2 درصد کاهش داشته اند.

ادعای برخی رسانه ها درباره خطر کمبود غذا در ایران!

پس از این اظهارات، برخی رسانه های معاند تلاش کردند تا وانمود کنند که با کاهش 50 درصدی واردات 5 قلم کالا، خطر کمبود غذا در ایران به وجود آمده است. این در حالی است که در نبود سهم هر یک از اقلام اساسی وارداتی در خبر اعلامی، همان طور که در بالا اشاره شد، واردات 20 قلم کالای اساسی به کشور، از نظر وزن تنها یک درصد نسبت به سال قبل کاهش پیدا کرده و حتی درباره کاهش واردات برخی کالاها مانند چای و گندم، دلایل دیگری مطرح می شود.

واردات چای به حالت عادی برگشت

یکی از اقلامی که واردات آن بیش از 50 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته، چای بوده است. کالایی که افشای فساد چای دبش نشان داد لااقل در سال گذشته، واردات این کالا همراه با فساد و بیش از اندازه مورد نیاز به کشور انجام شده بود. گزارش تسنیم در 20 آذر 1401، نشان می دهد در 8 ماه ابتدایی سال گذشته، این محصول به میزان 64 هزار تن (و ارزش 355 میلیون دلار) وارد کشور شده که از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال 1400، 43 درصد افزایش یافته بود. این در حالی است که طبق اظهارات حبیب جهان ساز، رئیس سازمان چای کشور در گفت وگو با «انتخاب»، نیاز کشور به واردات چای سالانه حدود 70 هزار تن و بین 300 تا 400 میلیون دلار است! در نتیجه می توان گفت در 8 ماهه سال گذشته به اندازه کل نیاز سالانه کشور چای وارد کشور شده بود و برای همین، به نظر می رسد در سال جاری و پس از کشف فساد چای دبش، واردات این کالا تقریباً به حالت عادی برگشته است.

خودکفایی در گندم نان

کالای دیگری که واردات آن بیش از 46 درصد کاهش یافته، گندم است. رصد تحولات درخصوص تولید این کالا نیز حاکی از این است که به احتمال زیاد، خودکفایی در تولید گندم نان در کاهش نیاز به واردات این محصول تاثیر قابل توجهی داشته و حتی واردات آن طبق گزارش ایرنا تا 70 درصد نیز کاهش یافته است.

«غذا» تشکیل دهنده یک چهارم کل واردات کشور

با همه این اوصاف، ارقام واردات کالاهای اساسی در کلان موضوع، کماکان مطلوب نیست. واردات بیش از 10 میلیارد دلاری 20 قلم کالای اساسی به کشور در شرایطی در 8 ماهه امسال اتفاق افتاده که در این مدت، کل واردات کشور، بیش از 42 میلیارد دلار بوده است. به عبارت دیگر، این ارقام نشان می دهد که یک چهارم امنیت غذایی کشور به واردات وابستگی دارد. با توجه به تهدیدات مختلف جهانی و اقلیمی، این مسئله تداوم پیگیری راهکارهای خودکفایی در تولید این محصولات را یادآور می شود.

نامتوازن بودن سهم واردات در بین 20 قلم کالای اساسی

نکته قابل توجه تر این که از مجموع واردات کالاهای اساسی به کشور در این مدت، طبق اظهارات رئیس کل گمرک، 7 میلیارد و 567 میلیون دلار، تنها متعلق به 5 قلم از 20 قلم کالاهای اساسی بوده که نامتوازن بوده و وضعیت واردات را در بین اقلام اساسی نشان می دهد. این کالاها شامل ذرت، روغن‌های خوراکی نیمه جامد، مایع و خام، انواع دانه‌های روغنی، برنج و گندم بوده اند.