رئیس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی سازمان امور مالیاتی گفت: طبق قانون مودیانی که تا اول دی به سامانه امور مالیاتی متصل نشده و صورتحساب های الکترونیک را ارسال نکرده باشند، به اندازه ۱۰ درصد کل فروش خارج از سامانه جریمه می‌شوند.
در برنامه میز اقتصاد، آخرین وضعیت اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان با حضور موحدی رئیس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی سازمان امور مالیاتی بررسی شد.
مجری: در خبرها داشتیم که 200 شرکت بورسی 200 شرکت دولتی که متصل به سامانه مودیان پایانه‌های فروشگاهی نشدند در انتظار صدور برگه تخلف شان از طرف سازمان امور مالیاتی هستند اتفاقی که قرار است از اول دی ماه حدود 9 روز دیگر برای همه کاسبان، اصناف و همه کسانی که فعالیت اقتصادی دارند اگر به سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی متصل نشوند اتفاق بیفتد، در میز اقتصاد امروز به این می‌پردازیم که اساسا فرآیند اتصال به چه صورت است تا الان چند نفر، چند تا شرکت حقیقی و حقوقی آمدند و وصل شدند و کارشان انجام شده چقدر باقی مانده اند اگر وصل نشوند چه اتفاقی برایشان می‌افتد.
خانم معززی خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری صدا و سیما (استودی دیگر): از سال 1398 شاهد قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیانیم، اما متاسفانه تا سال 1400 عملکردی از این قانون و اجرای آن دیده نشده سال 1400 نیمه دوم دولت جدید شروع کرده به ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های پرداخت، خب مرحله اول تمام شد 19 میلیون درگاه پرداخت و کارتخوان را شناسایی کردیم برخی هایشان غیرفعال شدند و برخی‌ها دارند فعالیت شان را به صورت شفاف ادامه می‌دهد تفکیک حساب انجام شده و حساب‌های شخصی و تجاری جدا شدند و به مرحله‌ای رسیدیم که شرکت‌ها و دستگاه‌هایی که باید صورتحساب صادر کنند به سامانه مودیان باید متصل شوند. شما اشاره کردند 200 شرکت بورسی و فرابورسی و 200 شرکت دولتی هنوز اقدام به این کار نکردند. طبق قانونی که مجلس جدیدا تصویب کرده از لایحه‌ای که تکالیف مودیان مالیاتی باز هم به این شرکت‌ها و به این افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی فرصت داده تا اول دی ماه خودشان را به این سامانه متصل کنند و حداقل یک صورتحساب الکترونیکی در این سامانه صادر کنند در غیر این صورت از یک دی ماه امسال به بعد همه شرکت‌هایی که پیشتر فراخوان شده بودند که به این سامانه متصل شوند مشمول جریمه می‌شوند اگر به این قانون عمل نکنند جریمه‌ها را خب هم آقای موحدی اشاره کردند در گزارش و بار‌ها تکرار شده این که از برخی از معافیت‌ها منع می‌شوند و مشوق‌ها از آن‌ها برداشته می‌شود نرخ صفر برای برخی از مشاغل اعمال می‌شده که اگر این کار را انجام ندهند اعمال نمی‌شود و 10 درصد از درآمد‌های صورتحساب‌های غیرالکترونیکی از آن‌ها کسر خواهد شد.
سوال: تا الان چه تعداد آمدند متصل شدند اساسا به سامانه مودیان سامانه فروشگاهی؟
آقای موحدی رئیس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی سازمان امور مالیاتی: بعد از پیاده سازی یا شروع پیاده سازی قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان که از آبان ماه سال 1401 این اتفاق رقم خورد و با فراخوان‌هایی که سازمان امور مالیاتی برای لازم الاجراشدن قانون برای برخی از اقشار و یا مودیان خاص این فراخوان‌ها را انجام داد سامانه مودیان به مسیر طبیعی خودش ادامه می‌داد و این اتفاق در قالب پیاده سازی این قانون داشت شکل می‌گرفت که تا همین الان حدود بیش از 70 هزار شرکت بورسی و فرابورسی، شرکت دولتی و سایر اشخاص حقوقی به سامانه متصل شدند و ارسال صورتحساب داشتند.
مجری: از چه تعداد و به تفکیک می‌گویید چقدر دولتی بودند؟
آقای موحدی: از این تعداد حدود 59 هزار و 250 شرکت به طور مستقیم به سامانه مودیان ارسال صورتحساب الکترونیک دارند و حدود 10 میلیون و 599 هزار شرکت از طریق شرکت‌های معتمدمان دارند ارسال صورتحساب می‌کنند حدود 21 مودی هم از طریق سامانه‌های دولتی مثل سامانه ثامن، مثل سامانه جامع تجارت و ... دارند فعلا به سامانه مودیان صورتحساب‌های الکترونیکی خودشان را ارسال می‌کنند از این تعداد تقریبا حدود 490 مودی از طریق جزو شرکت‌های بورسی و فرابورسیند که به سامانه مودیان اتصال پیدا کردند.
مجری: از کدام تعداد 490 تا از 59 هزار؟
آقای موحدی: تقریبا می‌شود گفت از 70 هزار تا مودی که البته شرکت‌های بورسی و فرابورسی معدودند قریب به 600 شرکت بورسی و فرابورسی داریم که از این تعداد حدود 100 تا شرکت در واقع شاید 100، 100 و خرده‌ای شرکت اتصال پیدا نکردند.
مجری: دولتی‌ها چقدر نیامدند؟
آقای موحدی: شرکت‌های دولتی تقریبا بیش از 330 شرکت دولتی داریم که از این تعداد حدود تقریبا 100 تا شرکت دولتی اتصال پیدا کردند ارسال صورتحساب به سامانه دارند و تقریبا 200 تا شرکت دولتی را داریم که هنوز اتصال پیدا نکردند.
مجری: چرا؟
آقای موحدی: این طبق قانون حالا به جهت این که شاید قانون را جدی نگرفتند یا به دلایل و مشکلات دیگه‌ای که در اتصال سامانه ممکن است آن شرکت‌ها داشته باشند این اتفاق رقم نخورد.
مجری:، چون طرح، طرح خود دولت است جای سوال بوجود می‌آید که مثلا چطور خود شرکت‌های دولتی که دولت بالای سرشان نمی‌آیند به سامانه مودیان بپیوندند بعد چطور انتظار است مردم بیایند کسبه بیایند و شرکت بخش خصوصی بیایند قبول دارید؟
آقای موحدی: ما اقداماتی که در چند ماهه اخیر انجام دادیم تلاش بسیار زیادی کردیم برای این که حداقل شرکت‌های دولتی را بتوانیم مقدمات اتصال شان به سامانه مودیان را فراهم کنیم برخی از این شرکت‌های دولتی مقدمات قانونی هنوز برایشان فراهم نشده مثال‌های مختلفی وجود دارد که نمی‌خواهم فعلا ورود پیدا کنم، برای مثال ما مترصد تصویب فرض کنید آیین نامه تبصره 5 ماده 17 هستیم که بخشی از شرکت‌های دولتی به واسطه این آیین نامه و روشن شدن تکلیف شان به واسطه تصویب این آیین نامه است که می‌توانند به سامانه مودیان اتصال بکنند.
مجری: بخش اقلیت شان این طور می‌شود مثلا دویست و خرده‌ای شرکتند.
آقای موحدی: شرکت‌هایی که در حوزه نفت، در حوزه آب و در حوزه برق و مثال این‌ها از این طریق باید بیایند و باید اتصال پیدا کنند.
مجری: بخش خصوصی 490 تا الان بورسی آمدند کلا چند تا شرکت حقوقی می‌توانیم بگوییم داریم که بگوییم چند تای آن‌ها آمده باشند.
آقای موحدی: فرض کنیم اشخاص حقوقی فعال مان را قریب به 300 در واقع شرکت حقوقی فعالی درنظر بگیریم که تا الان حدود 70 هزار تا مجموعا از این اشخاص حقوقی فعال مان به جرگه مودیان پیوستند که به ارسال صورتحساب اقدام می‌کنند.
مجری: بورسی‌ها را هم در دل این 300 هزار تا گفتید؟
آقای موحدی: بله، همه شرکت‌های بورسی و فرابورسی، دولتی و سایر.
مجری: اوضاع حقیقی‌ها چطور است؟
آقای موحدی: حقیقی‌ها توسط سازمان فراخوان نشده بودند یعنی علی رغم این که ترتیباتی را سازمان می‌توانست مقرر بکند برای این که این افراد بیایند و ملحق بشوند به سامانه مودیان این فراخوان توسط سازمان صورت نگرفته بود، اما
مجری: داوطلبانه کسی آمده؟
آقای موحدی: بله، داوطلبانه تقریبا حدود شاید بگویم 5 تا 10 درصد از مودیانی که الان پیوستند مثلا فرض کنید قریب به 5 هزار مودی را داریم که شخص حقیقیند و پیوستند به سامانه و ارسال صورتحساب، اما خب تکلیفی نداشتند تقریبا می‌شود گفت از تقریبا حدود 8 میلیون و 500 هزار شخص حقیقی.
مجری: تعداد صورتحساب‌هایی که تا الان صادر شده چقدر است الکترونیکی ها؟
آقای موحدی: تعداد صورتحساب‌ها در چند ماهه اخیر یک رشد قابل توجهی را داشته به طور کل تا به الان بیش از یک میلیارد صورتحساب الکترونیک سامانه مان دریافت کرده که، اما باتوجه به مکانیزم‌های اعتبارسنجی که داریم و صورتحساب‌های استانداردی را می‌پذیریم که داخل سامانه قرار بگیرد بیش از 520 میلیون از این صورتحساب‌ها اصطلاحا صورتحساب‌های موردقبول مان است که در سامانه اصطلاحا نشسته.
مجری: این فرض را بگذارید که الان اول دی ماه است اول دی که جمعه است مثلا فرض کنید شنبه شده و اول دی ماه را رد کردیم و برای این شرکت‌های حقوقی که نپیوسته اند چه اتفاقی می‌افتد بعد بگویید که حقیقی‌ها این 8 و نیم میلیون شخصی حقوقی که مودیتان هستند چکار باید بکنند؟
آقای موحدی: درحال پیاده سازی قانون بودیم، اما به جهاتی که مودیان دچار مشکل شدند یعنی مشکلاتی که به عنوان سازمان امور مالیاتی شنونده مشکلاتی بودیم که مودیان مطرح می‌کردند در حوزه اجرای این قانون باعث شد لایحه‌ای را تحت عنوان لایحه تسهیل تکالیف مودیان در اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تقدیم مجلس کنیم و خوشبختانه با همراهی که کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و نمایندگان محترم داشتند در تاریخ 26 تیرماه 1402 این لایحه تسهیل مورد تایید و تصویب نمایندگان محترم قرار گرفت.
مجری: تایید شورای نگهبان یک هفته پیش بود؟
آقای موحدی: در این هفته مورد تایید شورای نگهبان هم قرار گرفت بنابراین با ابلاغ قانون تسهیل تکالیف مودیان در اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی موید زمانی که لازم الاجرا می‌شود و همه مودیان ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی خودشان خواهند بود می‌شود اول دی ماه 1402 یعنی اگر مودیانی بودند که تا به الان متصل نشدند به سامانه یا مشکلاتی داشتند یا آنچنان که باید توجهی به اجرای قانون نداشتند این تکلیف از اول دی ماه 1402 به بعد لازم الاجراست و اگر اتصال پیدا نکنند به سامانه، عضویت پیدا نکنند و صورتحساب‌های خودشان را ارسال نکنند جرایم موضوع ماده 22 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان است مشمول حال آن‌ها خواهد شد.
مجری: مشخصا اگر بخواهید یکی دو تا را بگویید، چون صورتحساب الکترونیکی ندارد یعنی طبیعتا بخشی از سامانه مودیان را طی نکرده.
آقای موحدی: بله، یکی از جدی‌ترین جرایمی که به موجب عدم اتصال و همچنین عدم ارسال صورتحساب الکترونیک ممکن است متوجه مودیانمان شود این است که به ازای همه صورتحساب‌هایی که ارسال نکردند و خارج از این سامانه چه در اختیار سازمان قرار بدهند یا به نحوی سازمان مطلع شده از عدم ارسال این صورتحساب‌ها به میزان 10 درصد کل آن فروشی که خارج از سامانه شناسایی شده مشمول جریمه می‌شوند.
مجری: 10 درصد فروش.
آقای موحدی: 10 درصد کل فروش و این جریمه، جریمه بسیار بسیار بالایی است.
مجری: یعنی فرض بگیریم شرکتی باشد در یک سال صد میلیارد تومان فروش داشته باشد شما ده میلیارد تومان جریمه اش خواهید کرد.
آقای موحدی: بله، ده میلیارد جریمه حاصل از عدم عضویت و عدم ارسال صورتحساب.
مجری: چه طوری آن طرفش را تشخیص می‌دهید؟
آقای موحدی: از آن سمت اگر در معاملات در سامانه معاملات فصلی یا سامانه 169 اشخاص حقیقی ثبت کرده باشند اطلاعاتی را یا خریداران آن‌ها آمده باشند و در این سامانه‌ها ثبت کرده باشند از این میزان می‌توانیم به نوعی با بهره گیری از پایگاه‌های داده‌ای که در اختیار داریم میزان فروش آن‌ها را شناسایی کنیم.
مجری: این‌هایی که حالا متصل شدند نیاز دارد در این سامانه‌های فصلی صورتحساب و ارزش افزوده و این‌ها را بگذارند.
آقای موحدی: اگر بیایند و ارسال صورتحساب را از طریق سامانه مودیان را داشته باشند بنا به ماده هفت پایانه فروشگاهی این مساله کفایت از این را دارد که در سامانه‌های معاملات فصلی بیایند و اطلاعات خودشان را ثبت کنند یعنی اگر در سامانه مودیان ثبت کنند کفایت می‌کند و نیاز به اقدام دیگری ندارد.
مجری: این حقوقی و حقیقی‌ها باید همین کار را بکنند.
آقای موحدی: تا اول دی اگر کسی متصل نشده بنا به این قانون تسهیل تکالیف، تکالیف مودیان عملا اقدامی صورت نداده و طبیعتا سازمان امور مالیاتی هم مواجهه خاصی با این افراد تا به این لحظه نخواهد داشت، اما از تاریخ اول دی به بعد سازمان می‌تواند همه اشخاص حقوقی را مشمول ارسال صورتحساب بداند پس بنابراین اشخاص حقوقی کما فی السابق این امکان را و این الزام را به ارسال صورتحساب الکترونیک خواهند داشت این تصمیم سازمان است بنا به تکیه بر ماده 14 مکرر این اتفاق باید رقم بخورد. حقوقی ها، از سمت دیگر اشخاص حقیقی، اشخاص حقیقی لازم است که یک رفع نگرانی صورت بگیرد اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل، اصناف و این قبیل مودیان مان معمولا در واقع ترس این را دارند که به جهت عدم امکان دستیابی به فناوری‌های پیشرفته و یا فناوری‌هایی که لازمه این است که به سامانه متصل شوند ارسال صورتحساب داشته باشند چه بسا توانمندی کار با سامانه را ندارند یا مثلا فرض کنید اگر نیاز باشد پایانه فروشگاهی را اختصاص بدهند برای فروشگاه خودشان نمی‌دانند این پایانه فروشگاهی از کجا تهیه بکنند با چه قیمتی تهیه بکنند و الی آخر و یا بعضی از اشخاص حقوقی این نگرانی را دارند که نکنه نیازمند این باشد که بروند یک حسابداری را استخدام کنند یک مشاوره مالیاتی را استخدام کنند آن هم با این وضعیت اقتصادی که در حال حاضر دارند این نگرانی‌هایی است که اشخاص حقوقی را اصطلاحا ذهن شان را مشوش می‌کند.
مجری: پس نگرانی‌ها فقط برای حقیقی است
آقای موحدی: اشخاص حقوقی که کماکان آن الزامات قانونی را خواهند داشت، اما برویم سراغ اشخاص حقیقی، اشخاص حقیقی این نگرانی‌ها را داند چه باید بکنند قانون تسهیل تکالیف مودیان آمده یک امتیاز و یک تسهیلی را برای اشخاص حقیقی درنظر گرفته اشخاص حقیقی طبق یک برآوردی و یک حدنصاب‌هایی که ماده 14 مکرر برایشان درنظر گرفته این است که باید بیایند یک میزان فروشی را ما باید به عنوان یک حدنصاب برایشان درنظر بگیریم. حدنصاب فروشی که بالاتر از آن فروش اشخاص حقیقی ملزم به استفاده از پایانه فروشگاهی و ارسال صورتحساب‌ها خواهند بود برای سال 1402 هجده میلیارد تومان خواهد بود.
مجری: یعنی این که حدنصاب سال گذشته اش یعنی مثلا یک مثلا مثالی بگویم میوه فروشی داشته باشیم طلافروشی داشته باشیم هر صنفی که سال 1402 حدنصاب فروشش 18 میلیارد تومان در سال باشد شما این را برای سال بعدش می‌گویید تا این سقف
آقای موحدی: ما مکلف می‌کنیم کسانی که در سال 1402 اصناف، اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغلی که در سال 1402 میزان فروش شان بالاتر از 18 میلیارد تومان باشد مکلف به ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی از طریق پایانه‌های فروشگاهیند.
مجری: از اول دی ماه.
آقای موحدی: از اول دی ماه به بعد.
مجری: پس کدام یک از اشخاص حقیقی از اول دی ماه مشمول می‌شوند کدام کاسب‌ها و صنف‌ها کسانی که سال 1402 مجموع سال 1402 هجده میلیارد تومان به بالا فروش در یک سال داشتید باید بیایید در سامانه مودیان.
آقای موحدی: هر موقع که این هجده میلیارد تومان فروش شان برای سازمان امور مالیاتی مسجل شد و محرز شد که این 18 میلیارد فروش را گذرانده اند طبیعتا از طریق سامانه امور مالیاتی مورد شناسایی قرار می‌گیرند مشخصند که این اشخا حقیقی کدام اشخاص حقیقند
مجری: پس نیاز نیست تا پایان سال صبر کنند اگر تا همین الان هجده میلیارد را رد کردند باید بیایند .
آقای موحدی: مکلفند و باید در اول دی ماه 1402 بیایند و ارسال صورتحساب داشته باشند، این نکته اول.
مجری: برآوردی دارید که چه تعداد از این هشت و نیم میلیون مودی تان زیر هجده میلیارد چه تعداد بالای هجده میلیارد؟
آقای موحدی: برآوردمان این است که تعداد زیادی نیستند این تعداد تعداد چندهزار تایی هستند پس تعداد خیلی زیادی نیستند آن مودیانی که مشمول این حدنصاب قرار می‌گیرند و بالاتر از این حدنصاب.
مجری: برآورد دقیقی دارید؟
آقای موحدی: عدد فعلا برآورد دقیقی از آن نداریم، ولی حدود چند هزار تا مثلا فرض کنید
مجری: چند هزار تا بالای 18 میلیاردند.
آقای موحدی: بله، حدود مثلا فرض کنید، چون برآورد دقیقی ندارم حدود 10 هزار تا، 10 هزار شخص حقیقی فعلا در سال 1402، نکته قابل توجه و
مجری: پس حدود هشت میلیون مودی مان که حقیقی هستند فعلا نیازی نیست در سامانه .
آقای موحدی: نیازی نیست.
مجری: این فعلا تا کی است؟
آقای موحدی: سال به سال این حدنصاب ارزشش پایین‌تر می‌آید پس بنابراین تعداد اشخاص حقیقی که قرار است به جرگه کسانی که به ارسال صورتحساب باید بپردازند اضافه می‌شود به تدریج و بیشتر و بیشتر می‌شود و این برنامه ریزی این است که ما این نصاب‌ها را در واقع تعیین کردیم به گونه‌ای که مثلا فرض کنید دیگه بعد از 1404 یک عدد 90 درصدی و بلکه بیشتر از کسانی که در این جرگه نبودند را تا سال 1404 این امکان را برایشان فراهم بیاوریم و بیشتر بکنیم.
مجری: این پلکانی را طبق قانون دارید می‌روید آقای اسکندری به جمع مان نرسیدند ترافیک بود و نتوانستیم از نظرات شان استفاده کنیم به هر حال این 18 میلیارد تومان تا سال 1404 پلکانی کردید طبق کدام قانون؟
آقای موحدی: طبق همین ماده 14 مکرری که در قانون تسهیل تکالیف مودیان آمده ما در سال 1402 حدنصاب مان 150 برابر است موضوع معافیت ماده 84 قانون مالیات‌های مستقیم است که برآورد دقیق مان حدود 18 میلیارد تومان است در سال 1403 صد برابر معافیت موضوع ماده 84 قانون مالیات‌های مستقیم است که بستگی به این دارد که در قانون بودجه 1403 چه عددی را به عنوان معافیت ماده 84 ببینیم اگر مثلا این معافیت برای سال 1403 عدد 150 میلیون تومان باشد این عدد معافیت 150 میلیون تومان باشد با صد برابر شدن این 150 میلیون برآوردمان این است که برای سال 1403 این عدد حدود 15 میلیارد تومان خواهد بود.
مجری: 1404 چقدر می‌شود؟
آقای موحدی: 1404 این عدد باز بستگی به معافیت موضوع ماده 84 خواهد بود که سالانه در قانون بودجه مشخص می‌شود و بعد از 1404
مجری: پس فعلا فرصت برای خیلی از مودیان حقیقی زیاد است.
آقای موحدی: بله، این مودیان حقیقی مان و اشخاص حقیقی مان باید نگران نباشند یک نکته‌ای را هم اشاره کنم که اگر می‌آییم و شناسایی می‌کنیم این مودیان و اشخاص حقیقی را برای سال 1402 که برای مثال حدود 10 هزار مودیند این 10 هزار مودی را از ادارات کل مان مکلف شدند شرکت‌های معتمدمان مکلف شدند که هر اداره کلی هر شرکت معتمدی چه تعدادی از این افراد را بهشان مراجعه حضوری داشته باشند نیازمندی‌های آن‌ها را بگیرند و شرایط را به گونه‌ای فراهم بیاورند که خیلی راحت حتی این افراد بالای 18 میلیارد تومان امکان اتصال شان به سامانه مودیان مهیا بشود پس بنابراین هیچ نگرانی جدی برای اتصال به مودیان از سمت اشخاص حقیقی نباید وجود داشته باشد.