اردیبهشت سال قبل بود که وزیر صمت از تصویب کلیات واردات خودرو در هیئت دولت خبر داد. در ابتدا شاید تصور میشد بالاخره انحصار بازار از خودوروسازان داخلی برداشته خواهد شد و از آن پس قیمتها نیز فروکش خواهد کرد. اما از آن زمان این اقدام صرفا در حد اخبار جسته و گریخته از روند واردات باقی مانده و پیشرفت چشمگیری در انجام آن صورت نگرفته است. در این بین کاهش قیمتی هم که در بازار خودرو مشاهده شد به نظر میرسد ناشی از رکودی است که ازابتدای سال بر همه بازارها حاکم شده و عملا تقاضایی در بازار وجود ندارد.
اما چرا واردات خودرو تا این اندازه به درازا کشیده است؟ «مسیح فرزانه» کارشناس بازار خودرو در گفتگو با اقتصاد ۲۴ دلیل مهم آن را کمبود منابع ارزی میداند که با وجود نیاز بازار به کالاهای اساسی، چون شیرخشک و گندم و دارو، خودرو را در خارج از نوبت قرار داده و دست کم مقدار محدودی در اختیارش گذاشته است. دولت در ابتدای سال وعده داده بود تا خرداد امسال ۲۰۰ هزار خودرو وارد کند، اما الان عملا در حدود ۱۲۰۰ دستگاه آمده که تحویل داده نشده یعنی به دست مشتری هم هنوز نرسیده و این تعداد هم صرفا برای شماره گذاری است.
فعالان خودرو مانند دیگر بازارها از رکود حاکم بر بازار و نبود تقاضا گلایه دارند. اما با نزدیک شدن به بازار شب عید این بازار چه روندی را طی خواهد کرد؟ به گفته مسیح فرزانه پیش بینی میشود امسال هم طبق روالی سنتی، بازار شب عید را خواهیم داشت و تقاضاهایی شکل میگیرد، اما با توجه به رکود شدیدی که در بازار ایجاد کرده اند، اصلا با شب عید سالهای گذشته قابل قیاس نخواهد بود. دلیل مهم آن شرایط تورمی و کاهش قدرت خرید است که شمار افراد خریدار واقعی در بازار خودرو را کاهش داده است. این رکود ممکن است تا اردیبهشت سال آینده هم ادامه دار باشد و علاوه بر آن همزمان با افزایش قیمت نیز مواجه شود.
او با اشاره به قیمت خودروهای وارداتی که از شهریور ماه در مقاطع کوتاه افزایش ۶ درصد، ۱۰ درصد و ۱۵ درصدی را تجربه کردهاند میافزاید: از دو هفته پیش تاکنون تمام خودروهای وارداتی در بازار با افزایش قیمت مواجه شدهاند، یعنی تقریبا از کف ۴۰، ۵۰ میلیون در نظر بگیرید تا بعضا روی مدلهای لوکس که به یک میلیارد هم میرسد. این افزایش قیمت مجددا قابل پیش بینی است و حداقل از دی ماه به دلیل افزایش نرخ تورم میتوان آن را حس کرد.
او در ادامه یادآور میشود: علاوه بر اینکه یک حلقه مفقودهای برای مصرف کننده در آینده وجود دارد من واقعا این مانوری که روی واردات خودروهای برقی داده میشود را با توجه به عدم وجود زیرساختهای آن درک نمیکنم. مسائل بسیار مهمی وجود دارد. یکی ایستگاه شارژ، دو تامین برق و سه خدمات پس از فروش آن؛ که من در هیچ کدام از این سه مورد آن پتانسیل را نمیبینم.