خراسان: حقوق کارمندان در شرایطی در لایحه بودجه سال آینده کمتر از تورم افزایش یافته که همزمان طبقات مالیات بر مجموع درآمد نیز نسبت به سال گذشته تغییر نکرده و این به معنای مالیات پردازی بیشتر این قشر و کاهش مضاعف قدرت خرید آنان است.
از جمله مهم ترین بخش های بودجه، تعیین ارقام افزایش حقوق کارکنان دولت و همین طور نرخ های مالیات بر مجموع درآمد است که هم بر کارمندان و هم بر درآمد سایر فعالان اقتصادی نظیر کارگران اثر می گذارد. با این حال، بررسی جزئیات لایحه بودجه سال آینده که هم اینک به مجلس تقدیم شده، نشان می دهد که قشرهای مزد و حقوق بگیر علاوه بر افزایش درآمد به میزانی کمتر از نرخ تورم، می بایست احتمالاً رفتن به طبقات بالاتر مالیاتی با نرخ های بیشتر مالیات را نیز متحمل شوند. جزئیات بیشتر را در ادامه بررسی می کنیم.
لایحه بودجه 1403 درباره حقوق ها چه می گوید؟
تبصره 16 لایحه بودجه تاکید کرده که در سال آینده، ضریب حقوق گروه های مختلف حقوق بگیر به میزان 18 درصد و حقوق بازنشستگان، وظیفه بگیران و مشترکان صندوق های بازنشستگی به میزان 20 درصد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که نرخ تورم لااقل تاکنون بیش از 45 درصد باقی مانده و تقریباً بعید است که حتی در اواخر سال آینده به این حدودها برسد. در نتیجه با این روند، کارمندان نیز به مانند دولت باید بودجه بندی انقباضی را در هزینه های سال آینده خود اعمال کنند. در سوی دیگر و از آن جایی که عرف سال های اخیر تعیین دستمزد کارگران، این بوده که تقریباً به میزان افزایش دستمزد کارکنان دولت افزایش می‌یافته، می توان انتظار داشت که چنین رشد دستمزدهایی برای سال آینده کارگران نیز اتفاق بیفتد. موضوعی که در نبود تسهیلات حمایتی و نیز عدم کاهش جدی تورم، تاثیر منفی محسوسی بر زندگی این اقشار خواهد گذاشت.
فشار مضاعف به بودجه حقوق بگیران از ناحیه ثابت ماندن حدود طبقات مالیاتی
اما این همه ماجرا نیست و طبق لایحه بودجه سال آینده، امکان تغییر طبقات مالیاتی حقوق بگیران وجود دارد. مثلاً اگر فردی معاف از مالیات بوده، امکان دارد بخشی از درآمدش در سال آینده مشمول مالیات شود یا برای فردی دیگر، بخشی از درآمدش مشمول نرخ بالاتر مالیاتی نسبت به امسال شود. قضیه به این صورت است که در بودجه، نرخ مالیاتی که از هر بازه درآمدی کسر می شود، قید می شود که طبعاً شامل کارگران و کارمندان نیز خواهد شد. با این حال، مقایسه جدول مالیاتی لایحه بودجه سال آینده و قانون بودجه امسال (جدول شماره 1)، نشان می دهد که این طبقات و حتی سقف معافیت مالیاتی تغییر نکرده است. این موضوع با وجود تورم بیش از 40 درصد کنونی و رشد طبیعی درآمدها در هر سال به معنای آن است که در کل جامعه و از جمله کارکنان دولت، درآمدها وارد طبقات مالیاتی بالاتر خواهند شد.
اگر بخواهیم مثالی در این بخش بزنیم، می توان در نظر گرفت که کارمندی در سال گذشته، به‌طور متوسط دریافتی در حدود 9 میلیون و 500 هزار تومان داشته است. حقوق این شخص به طور خلاصه در سال آینده 18 درصد افزایش خواهد یافت و به 11 میلیون و 210 هزار تومان خواهد رسید. با این حال، بر خلاف سال گذشته که درآمد وی معاف از مالیات بود، هم اینک به مابه التفاوت 10 میلیون تومان با 11 میلیون و 210 هزار تومان (یعنی یک میلیون و 210 هزار تومان)، مالیات با نرخ 10 درصد (یعنی 121 هزار تومان) تعلق خواهد گرفت. در نتیجه حقوق پس از کسر مالیات وی 11 میلیون و 89 هزار تومان خواهد شد.
درآمدهای مختلف پس از کسر مالیات چقدر خواهند شد؟
جدول شماره 2 به طور خلاصه مالیات چند رقم حقوق منتخب را به همراه حقوق پس از کسر مالیات نشان می دهد. در این جدول، ارقام حقوق، به تناظر حدود بالا و پایین طبقات درآمدی ذکر شده در جدول «نرخ های مالیات بر مجموع درآمد»، انتخاب شده‌اند. در نتیجه اقشار مختلف از جمله کارمندان با یک حساب سرانگشتی از متوسط درآمد خود در سال آینده می توانند با این جدول حدود مالیاتی که خواهند پرداخت را به همراه درآمد خود پس از کسر مالیات مشاهده کنند. هرچند محاسبات مالیاتی بعضاً پیچیده تر از این جدول است. در خور ذکر است طبق بند پ تبصره 16 لایحه حقوق سال آینده، سقف خالص پرداختی متوسط ماهانه حقوق بگیران 65 میلیون تومان تعیین شده که در سطرآخر جدول نیز مالیات در چنین سطحی از درآمد محاسبه شده است.
