در حالي كه معاملات بازار سهام در ابتداي چهارمين هفته از مهر ماه با رشد همراه بود و صعودي شده بود، اما به يك‌باره در انتهاي هفته وضعيتي ريزشي به خود گرفت، بر اساس اين گزارش در حالي كه شاخص كل بورس در روز يكشنبه 23 مهر ماه با رشد ۱۶ هزار واحدي مواجه شده بود و به جايگاه ۲ ميليون و ۱۸ هزار واحدي رسيده بود، اما در معاملات روز چهارشنبه 26 مهر ماه باز هم با ريزش همراه شد و بيش از ۷ هزار واحد افت داشت و به كانال 2 ميليون و 23 هزار واحدي رسيد.
در روزهاي معاملاتي مهرماه بيش از ۶ هزار و ۸۵۰ ميليارد تومان سرمايه حقيقي از بورس خارج شده است. در هفته اخير روند خروج سرمايه از بورس تهران تداوم داشت و شاهد خروج پول حقيقي در تمام روزهاي معاملاتي جز روز دوشنبه بوديم. در اولين روز هفته ۶۳۵ ميليارد تومان پول حقيقي از بورس خارج شد. رقم خروج پول حقيقي در روز يكشنبه ۴۹۶ ميليارد تومان و روز دوشنبه ۸۲ ميليارد تومان وارد شد. روز سه‌شنبه نيز رقم پول خروجي ۱۴۰ ميليون تومان بود. در آخرين روز معاملاتي هفته شاهد خروج پول بوديم و ارزش تغيير مالكيت حقيقي به حقوقي بازار ۷۱۱ ميليارد تومان بود. در مجموع كل هفته هزار و ۹۰۰ ميليارد تومان پول حقيقي از بورس خارج شد و ميانگين روزانه خروج پول حقيقي ۳۸۰ ميليارد تومان بود. از سوي ديگر ميانگين ارزش معاملات خرد بورس در هفته اخير ۳ هزار و ۶۵۵ ميليارد تومان بود كه نسبت به رقم ۴ هزار و ۱۸۵ ميلياردي هفته پيشين، افت ۱۳درصدي داشته است.
اين در حالي است كه با هدف حمايت از بازار سرمايه، تزريق ١٠٠٠٠ ميليارد ريال منابع جديد به صندوق تثبيت توسط صندوق توسعه ملي و تزريق ۵٠٠٠ ميليارد ريال به صندوق توسعه بازار توسط بانك‌ها انجام شده است و بايد ديد آيا فضاي بازار سرمايه در روزهاي بحراني منطقه بهتر مي‌شود؟
بهاي طلا صعودي شد
در بازارهاي ديگر نيز شاهد نوسانات بازارها بوديم به گونه‌اي كه قيمت طلاي ۱۸ عيار روز چهارشنبه ۲۶ مهر ماه ۴۴ هزار تومان افزايش پيدا كرد و به 2 ميليون و ۴۴۱ هزار تومان رسيد. قيمت دلار توافقي نيز در روز چهارشنبه ۴۱ هزار و ۲۲۰ تومان اعلام شد. هر چند قيمت دلار توافقي تفاوتي با روز سه‌شنبه نداشت، اما قيمت يوروي توافقي با رشد تقريبا ۲۰۰ توماني همراه بود و نرخ آن به ۴۳ هزار و ۶۶۰ تومان ارتقا پيدا كرد. قيمت سكه امامي هم ۲۹ ميليون و ۵۵۱ هزار تومان اعلام شد يعني ۶۰۰ هزار تومان بيشتر از روز سه‌شنبه و قيمت نيم‌سكه نيز با رشد ۴۰۰ هزار توماني به ۱۵ ميليون و ۹۶۰ هزار تومان رسيد، ربع‌سكه ۱۰ ميليون و ۸۴۰ هزار تومان يعني ۳۰۰ هزار تومان گران‌تر شد و قيمت سكه گرمي با رشد ۱۵۰ هزار توماني و عبور از مرز6 ميليون تومان، به جايگاه 6 ميليون و ۲۰ هزار تومان رسيد.
آنچه به نظر مي‌رسد مهم‌ترين عامل افت شاخص‌هاي بورس و افزايش بهاي طلا اوج‌گيري تنش و تشديد جنگ در غزه باشد، بازار سهام كه در روزهاي اخير به واسطه حمايت‌هاي حقوقي و اخبار مثبت پيرامون بازار در روندي صعودي قرار گرفته بود، به دليل سيگنال‌هاي نگران‌كننده از جنگ حماس و رژيم صهيونيستي، باز هم نزولي شد.
حسن ايزدي، كارشناس بازار سرمايه در واكنش به ريزش شاخص‌هاي بورس و افزايش نرخ دلار در چهارمين هفته مهر ماه به «اعتماد» گفت: هر چند نرخ دلار افزايشي بود، اما اين اتفاق در يك شرايط عادي رخ نداده است و به دليل افزايش ريسك‌هاي سيستماتيك و ناامني و نااطميناني موجود در وضعيت سياسي بوده كه اين رشد در بازار طلا و دلار رخ داد و شاهد ريزش‌ها در بازار بورس بوديم.
اين كارشناس بازار سرمايه با اشاره به فضاي ناامن به وجود آمده در منطقه به واسطه جنگ در غزه ادامه داد: هر چند انتشار خبر آزادسازي 6 ميليارد دلار از منابع ايران كورسوي اميدي در اقتصاد كلان ايجاد كرده بود، اما امروز به دليل شرايطي كه رخ داده است و حمايت‌هايي كه از گروه‌هاي نظامي فلسطيني از سوي ايران صورت گرفته احتمال محدود شدن منابع ارزي ايران در قطر هم وجود دارد.
هر گونه ابهامي با واكنش بازارها همراه مي‌شود
ايزدي تصريح كرد: هر چند تحريم‌هاي تسليحاتي ايران26 مهر ماه برداشته شد، اما باز هم احتمال بيشتر شدن تحريم‌هاي ايران از سوي امريكا وجود دارد و ممكن است تحريم‌هاي جديدي به جاي تحريم‌هاي خاتمه يافته ايران از سوي امريكا اعمال شود.
اين كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه ريسك‌هاي سياسي، ريسك‌هاي سيستماتيك امور اقتصادي و مالي را بالا مي‌برد، خاطرنشان كرد: اثرات رواني به وجود آمده از ناامني‌ها، اقتصاد كلان را هم تحت تاثير قرار مي‌دهد و دستخوش تغيير مي‌كند و به تبع آن به دليل همين نوسانات بازار سرمايه هم به دليل كليه اين ابهامات صد درصد با واكنش منفي مواجه مي‌شود و دليل اصلي ريزش‌هاي اخير در بورس هم همين مساله بوده است.
ايزدي در مورد خروج دارايي‌هاي با نقدشوندگي بالا از بازار نيز تصريح كرد: در صورتي كه دامنه جنگ در خاورميانه گسترده‌تر شود، بهاي نفت و طلا هم رشد خواهد كرد و دليل آن هم رابطه مستقيم قيمت نفت با اونس جهاني است و طبيعتا افرادي هم كه داراي سرمايه‌اي هستند بخشي از اين نقدينگي را وارد بازار طلا كرده و بخش ديگر را هم به سمت بازار مسكن مي‌برند.
اين كارشناس بازار سرمايه افزود: در روزهايي هم كه شاخص بورس مثبت مي‌شود به دليل بخشي از سهم‌هايي است كه كمي بيشتر از بقيه شاخص‌ساز هستند كه باعث سبز شدن بورس مي‌شوند.
ورود سهامداران با رويكرد آزمون و خطا
پيمان مولوي، اقتصاددان و دبيركل انجمن اقتصاددانان ايران نيز در خصوص ريزش‌هاي هفته گذشته بورس معتقد است؛ از سال 1399 با ورود يك طيف جديدي از افراد با ريسك‌پذيري پايين مواجه هستيم كه وارد بازار سرمايه شده‌اند و مدتي زمان مي‌برد تا رفتار اين افراد با يك رويكرد استاندارد براي سهامداري همراه شود، پس يك مقداري از اين ريزش‌ها به سهامداراني برمي‌گردد كه همچنان به صورت آزمون و خطا در اين بازار فعاليت دارند.
اين كارشناس بازار سرمايه ادامه داد: اولين اتفاقي كه پس از جنگ در منطقه مي‌افتد، ريسك‌هايي است كه به واسطه جنگ ايجاد مي‌شود كه نه براي سهامداران حقيقي تازه‌كار، بلكه براي سهامداران حقوقي و حقيقي حرفه‌اي هم ترسناك است و باعث دلهره آنها هم مي‌شود.
بي‌ثباتي و نوسان به همه بازارها سرايت مي‌كند
مولوي افزود: البته با تمامي اين اتفاقات در ميان‌مدت و بلندمدت ما شاهد رسيدن بورس به تورم هم خواهيم بود كه بالاخره به يكديگر مي‌رسند و عدم تعادل در بازارهاي ديگر را جبران خواهند كرد، البته اين وضعيت را در دوره‌هاي ده ساله و بيست ساله هم شاهد بوده‌ايم منتها به لحاظ نقدشوندگي و حضور افرادي كه در بازار سرمايه ممكن است به صورت هيجاني تصميم‌گيري كنند، بي‌ثباتي و نوسان به اين بازار هم سرايت مي‌كند.
اين اقتصاددان ادامه داد: موضوع ديگر به اقتصاد دستوري و تصميمات يك‌شبه اين بازار برمي‌گردد و فردي هم كه به منظور سرمايه‌گذاري وارد بازار سرمايه مي‌شود، نوسانات اين بازار پرريسك را نيز پذيرفته است.
پيش‌بيني تورم 40 تا 45 درصدي تا پايان سال
مولوي تصريح كرد: زماني كه بازار مسكن و طلا و سكه با رشدهاي بالايي روبه‌رو مي‌شوند در نهايت در بازار سرمايه نيز بايد منتظر اين افزايش بود مانند سال 1399 كه بورس در اوج بود و در مرداد ماه مجددا بازارهاي ديگر اين رشد را تجربه كردند و اينكه روند نوساني در هر بازار وجود دارد.
اين كارشناس اقتصادي در ادامه گفت: در شرايط كنوني اقتصاد ايران افراد يا به سمت دارايي‌هايي مي‌روند كه ريسك‌پذيري كمتري دارند يا دارايي‌هايي كه راحت‌تر نقد مي‌شوند مانند طلا و دلاري كه راحت‌تر تبديل به ريال مي‌شوند و بورس در اين ميان ريسك‌پذيري بيشتري دارد و ممكن است صف‌هاي فروش هم بيشتر شود.
مولوي در مورد تنش‌هاي به وجود آمده در خاورميانه نيز گفت: اين مساله چندان اثرگذار نيست و ساير عوامل اقتصادي در كشور از تحريم‌ها گرفته تا ميزان نقدينگي و تورم موجود در كشور و نوع مديريت اقتصادي اثرات بيشتري در اقتصاد كلان دارد و پيش‌بيني مي‌شود ميزان تورم در ايران با همين شرايط و رشد اقتصادي موجود تا پايان سال بين 40 تا 45 درصد برسد و تغيير چنداني نيز نخواهد داشت./ اعتماد