قیمت دلار در نیمه دوم هفته جاری با فشار دو اهرم سیاسی، رشد تازه‌ای را آغاز کرد. از یک سو گمانه‌زنی‌ها درباره تمدید تسلیحاتی ایران و از سوی دیگر، شعله‌ورشدن آتش جنگ در غزه که در پی اصابت موشک به یک بیمارستان رخ داد، قیمت دلار را به کانال بالاتر هل دادند تا اسکناس آمریکایی در سطح 51 هزار تومانی قرار گیرد.
تجارت نیوزنوشت : قیمت دلار که در نیمه نخست هفته جاری روندی باثبات را طی می‌کرد و در کانال 50 هزار تومانی قرار گرفته بود، از عصر روز سه‌شنبه مسیر افزایشی جدیدی را آغاز کرد تا دوباره وارد کانال 51 هزار تومانی شود.
عصر سه‌شنبه با افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره ادامه تحریم‌های تسلیحاتی ایران، قیمت دلار در بازار آزاد تهران تقویت شد و تمایل خود را برای ورود به کانال 51 هزار تومانی نشان داد. این روند با خبر اصابت موشک به بیمارستانی در غزه که سبب افزایش تنش‌های سیاسی در کشورهای خاورمیانه شد، ادامه یافت و دلار را در زمان بازگشایی بازار صبح چهارشنبه، در کانال 51 هزار تومانی نشاند.
اکنون این سوال مطرح است که قیمت دلار بالاخره کدام روند را برای ورود به آبان‌ماه انتخاب می‌کند. آیا قرار است به مقاومت 52 و 53 هزار تومانی حمله کند یا دوباره تا خط مقاومت جدید 50 هزار تومانی عقب‌نشینی خواهد کرد؟
شرایط به نفع افزایش‌هاست؟
برزو حق‌شناس، کارشناس اقتصادی با اشاره به روند افزایشی قیمت دلار به تجارت‌نیوز گفت: «پیش از وقوع رخدادهای اخیر در منطقه، امکان ورود به کریدور ۵۰ هزار تومانی بالا بود. اما اتفاقات اخیر به رهاشدن فنر دلار در کانال ۴۹ هزار تومانی کمک کرد.» وی در ادامه افزود: «وقتی بازارساز اصرار بر نگه داشتن قیمت دلار یا هر کالایی زیر ارزش ذاتی داشته باشد، قیمت با کوچکترین محرکی شروع به حرکت به سمت ارزش ذاتی می‌کند و فنر آزاد می‌شود.»
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه در هفته گذشته قیمت دلار به سمت ارزش ذاتی حرکت کرد و فنر رها شد، خاطرنشان کرد: «داده‌ها و موضوعات کلان اقتصادی در ماه‌های آینده به نفع افزایش قیمت دلار است. این در حالی است که به ماه ژانویه نزدیکتر شده‌ایم و به شکل سنتی تقاضا برای دلار بالا خواهد رفت.»
هدررفت منابع ارزی با سرکوب دلار
وی با اشاره به جو روانی حاکم بر بازارهای مالی، اتفاقات اخیر و موضوعات کلان اقتصادی تاکید کرد: «شرایط به نفع افزایش قیمت دلار است و اگر بازارساز اصرار به سرکوب دوباره قیمت این اسکناس داشته باشد جز هدر دادن منابع ارزشمند ارزی کشور نتیجه دیگری نخواهد دید.»
حق‌شناس گفت: «با توجه به روند قیمت این اسکناس، دلار بالای کریدور ۵۰ هزار تومانی تثبیت می‌شود. هر چند ممکن است که قیمت در کف یا پایین کریدور مذکور نوسان داشته باشد اما بعید است که تا پایان هفته جاری قیمت این اسکناس کانال ۵۰ هزار تومان را از دست بدهد.»
کریدور ۴۰ هزار تومانی از دسترس دور می‌شود؟
عبداله مشکانی، دیگر کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه با توجه به رشد نقدینگی، نرخ تعادلی دلار در اقتصاد ایران بالاتر از اعداد فعلی است به تجارت‌نیوز گفت: «در کشور، نقدینگی همچنان رو به رشد است. این در حالی است که رخدادها و تنش‌ها در منطقه، قیمت دلار را به شکل هیجانی بالا برد اما تاثیر چندانی بر اقتصاد کشور نداشت.» وی در ادامه افزود: «برای هفته جاری، برآیند معامله‌گران این بود که هفته گذشته واکنش بازار هیجانی بود و به همین دلیل قیمت دلار کاهشی شد.»
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه احتمال کاهش بیشتر قیمت دلار پایین‌تر از نرخ‌های فعلی کم است خاطرنشان کرد: «مطابق سال‌های گذشته از پاییز به بعد، به منظور واردات کالا برای بازار شب عید، تقاضا برای دلار افزایش می‌یابد. بنابراین احتمالا در یکی دو ماه آینده قیمت دلار روند افزایشی خواهد داشت؛ منتها اینکه سقف قبلی این اسکناس مانند سال گذشته بشکند، کم است.»
وی با اشاره به اینکه به اعتقاد تکنیکالیست‌ها هفته گذشته اسپایک (حرکت قیمت با مقیاسی بزرگ در بازه‌ای کوتاه) در روند قیمت دلار رخ داده گفت: «این هفته نیز هیجان بازار تخلیه شد و دلار در محدوده فعلی نوسان خواهد داشت.»
اما سوال این است که در صورت تمدید تحریم‌های ایران در تاریخ ۲۶ مهرماه، بازار ارز صعودی می‌شود؟ وی در پاسخ به این سوال گفت: «تحریم‌های مذکور، تسهیلاتی است و اثر ملموسی در اقتصاد ایران ندارد. شاید اثر هیجانی بر بازار داشته باشد اما اثر واقعی در اقتصاد کشور ندارد.»
ریسکهای سیستماتیک بازار ارز مرتفع شد؟
جواد فلاحیان، دیگر کارشناس اقتصادی نیز با تاکید بر ریسکهای ورودی به بازار در هفته گذشته به تجارت‌نیوز گفت: «در هفته گذشته شاهد تنش‌هایی در منطقه بودیم و موضوع درگیری میان حماس و اسرائیل ریسکهای سیستماتیک بازار را افزایش داد. معمولا در زمانی‌هایی که جنگی رخ می‌دهد تقاضا برای دارایی‌های امن مانند طلا و دلار زیاد می‌شود؛ همین افزایش تقاضا باعث شد دلار به صورت هیجانی تا محدوده ۵۳ هزار تومانی رشد کند.» وی افزود: «با توجه به عادی‌شدن شرایط در هفته جاری و کاهش تقاضا برای دلار، شاهد افت قیمت این اسکناس بودیم.»
این کارشناس اقتصادی در خصوص ارزش ذاتی قیمت دلار گفت: «اگر ریسکی وارد بازار نشود، نرخ واقعی دلار با توجه به شرایط رکودی و سیاست‌های انقباضی که در بازار داخلی وجود دارد، محدوده ۴۸ تا ۵۰ هزار تومانی است. بنابراین اگر رخداد خاصی به بازارهای مالی سیگنال ندهد دلار به محدوده‌های قیمتی قبلی برمی‌گردد.»
فلاحیان با تاکید بر اینکه متاسفانه بازار ما روی ریسکهای سیستماتیک از خود واکنش زیادی نشان می‌دهد، گفت: «باید توجه داشت اگر در هفته گذشته در شرایط متزلزلی قرار داشتیم، یعنی اقتصاد انبساطی بود، قیمت دلار با سیگنال‌هایی که از طرف کشور ما و کشورهای همسایه رد و بدل می‌شد شاید تا ۶۰ هزار تومان نیز بالا می‌رفت.»
حرکت رفت و برگشتی دلار دوام ندارد
سجاد بوربور، فعال و کارشناس اقتصادی هم با اشاره به نوسانات قیمت دلار در سال جاری به تجارت‌نیوز گفت: «با وجود نقدینگی ۶ هزار و ۸۰۰ همتی، رشد اقتصادی ناپایدار سه درصدی، تورم بالای ۴۰ درصدی و دلار ۴۸ تا ۵۱ هزار تومانی، عملا ارزش با قیمت یکی شده است و متقاضیان به قیمت، دلار را می‌خرند. یعنی نه گران و نه ارزان. این موضوع در اقتصاد ایران طی ۲۰ سال گذشته اتفاقی نادر است که به طور نسبی ارزش دلار با قیمت دلار کاملا برابر شده است.»
وی افزود: «قیمت دلار با تصمیم سیاست‌گذار مهار شده است و غیر از سرکوب این اسکناس هیچ کاری از دست دولت برنمی‌آید. زیرا تورم ۵۰ درصدی روی تمام کالاها و خدمات اثر افزایشی گذاشته و دلار نیز یکی از همین کالاهاست.»
بوربور با تاکید بر اینکه در ریشه‌یابی وضعیت فعلی به قیمت‌گذاری دستوری دولت‌ها برمی‌گردیم خاطرنشان کرد: «اگر قیمت دلار کمتر از کانال ۵۰ هزار تومانی عرضه شود، فعالان اقتصادی دلار یا طلا می‌خرد و اجازه افت قیمت بیش از این مقدار را نمی‌دهد.»
این فعال اقتصادی درباره رفت و برگشت قیمت دلار با سیگنال‌های سیاسی گفت: «حرکات رفت و برگشتی اسکناس دلار را نمی‌توان به مثابه یک روند در نظر گرفت. کاهش قیمت در بازار ارز نوسان محدودی است که دوام زیادی نیز ندارد. با توجه به اینکه نسبت سپرده‌های بلندمدت کاهش پیدا کرده و پول به سمت سپرده‌های دیداری در حرکت است.»
وی روند دلار را صعودی پیش‌بینی کرد و گفت: «بالا و پایین‌های فعلی قیمت دلار نوسان است و فعالان اقتصادی نباید به آن توجهی کنند. چشم‌انداز این اسکناس با توجه به مولفه‌های موثر بر قیمت، صعودی است و حرکت‌های کاهشی نیز استراحت در مسیر افزایشی است.»