امروز چهارشنبه ۱۹ مهرماه پنجمین روز از نبردهای غزه است. بمباران غزه همچنان ادامه دارد. بخشهایی از غزه به تلی از خاک تبدیل شده است. حملات هوایی و پهپادی اسرائیل دیشب (سهشنبه) با قطع برق در غزه ادامه داشت. این حملات در حالی است که اسرائیل «محاصره کامل» غزه را اعلام و بیمارستانها، آمبولانسها و مراکز درمانی را در زمره اهداف مشروع اعلام کرده است.
«زهینه رشید»، «لیندال رولاندز» و «تد رجنسیا» در گزارشی در الجزیره که پیوسته بهروزرسانی میشد به نقل از وزارت بهداشت فلسطین نوشتند در پی حملات صهیونیستها به غزه و کرانه باختری، تاکنون ۷۸۸ نفر در غزه و ۱۸ نفر در درگیریهای کرانه باختری به شهادت رسیدهاند. تعداد زخمیهای غزه نیز به ۴۱۰۰ تن افزایش یافت. این گزارشگران با اشاره به تداوم حملات اسرائیل افزودند که با شدت یافتن حملات، میزان تلفات و مجروحان افزایش خواهد یافت. آنها همچنین با اشاره به محاصره کامل غزه و جلوگیری از ورود آب و غذا و کالا افزودند که ارتش اسرائیل با گرسنگی و تشنگی دادن به ساکنان غزه و بستن راه تنفسی این منطقه، بر اساس قوانین بینالمللی مرتکب جنایت جنگی شده است.
«میدلایستآی» نیز در گزارشی نوشت که ساکنان مناطق اشغالی شب و روز زیر آوار بمب و ویرانی هستند. شب با صدای بمب میخوابند و صبح با صدای انفجار و تخریب بیدار میشوند. «میدلایستآی» همچنین افزود که شاهد «قتلعام غیرقابل تصور» در غزه هستیم. این گزارش اسرائیل را به ارتکاب جنایات جنگی متهم کرد و افزود که اسرائیل بنا دارد غزه را با ۲.۱میلیون نفر سکنه «تنبیه جمعی» کرده و آب و غذا و سوخت را به روی آنها ببندد. به نوشته این رسانه، بیشتر هدف حملات اسرائیل غیرنظامیان هستند. مدارس، دانشگاهها، بیمارستانها، مساجد (از جمله مسجد احمد یاسین در اردوگاه مغازی در مرکز نوار غزه و مسجد ابوجنب در شرق خان یونس)، بازارها، بانکها، شرکتهای ارتباطاتی و برجهای مسکونی در زمرهی اهداف و زیرساختهایی هستند که از سوی اشغالگران هدف قرار میگیرند. با توجه بهشدت حملات و گستردگی آن و با توجه به سیل اخباری که از این منطقه گزارش میشود، گزارش زیر در چند قسمت تنظیم میشود.
الف) در غزه چه میگذرد؟
باریکه غزه در زمره یکی از پرتراکمترین و شلوغترین نقاط در جهان است. «آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی» موسوم به «آنروا» اعلام کرد از آغاز حملات هوایی گسترده اسرائیل به نوار غزه، بیش از ۱۸۰هزار فلسطینی آواره شدند. بنا به گزارش این آژانس بینالمللی، بیش از ۱۳۷هزار نفر هم به مدارس تحت پوشش این نهاد در غزه پناه بردند که با کمبود آب آشامیدنی سالم روبهرو هستند. از سوی دیگر، شدت حملات اسرائیل باعث شده است که منطقه مسکونی «الرمال» در وسط غزه بهطور کامل ویران شود. ارتش اسرائیل اعلام کرد که ساختمان پارلمان و وزارتخانهها در غزه در زمره اهداف نظامی به شمار میرود.
این به این معناست که علاوه بر بیمارستان و آمبولانسها، وزارتخانهها هم از حملات اسرائیل مصون نیستند. درحالیکه «میدلایستآی» به نقل از وزارت توسعه آلمان اعلام کرده بود که کمکی ۱۳۱.۶۳میلیون دلاری به غزه اختصاص خواهد داد و پزشکان بدون مرز نیز اعلام کرد که وسایل درمانی را برای بیمارستان «العوده» در غزه تهیه کرده است اما اتحادیه اروپا دوشنبه ۱۷مهر در واکنش به تحولات جاری میان فلسطینیها و اسرائیل کمکهای توسعهای ۶۹۱میلیون یورویی خود به فلسطین را تعلیق کرد. از سوی دیگر، درحالیکه وزارت انرژی اسرائیل اعلام کرد که دستور توقف انتقال گاز به غزه را داده است، «یسرائیل کاتس» وزیر زیرساختهای رژیم صهیونیستی خواستار توقف آبرسانی به غزه شد.
به نوشته «رشید- رولاندز- رجنسیا»، ارتش اسرائیل سهشنبه اعلام کرد که طی دیشب (سهشنبهشب) بیش از ۲۰۰نقطه را در غزه هدف قرار داده است. در این میان «الرمال» و «خان یونس» کاملا ویران شدند. ارتش اسرائیل همچنین اعلام کرد که مساجد هم به ظن تبدیلشدن به مکان ذخیره مهمات، اهداف مشروع به شمار میآیند. اسرائیل اعلام کرد که «کنترل کامل» منطقه «غلاف غزه» را بهدست گرفته است. «دانیل هاگاری» یکی از سخنگویان ارتش اسرائیل اعلام کرد که هیچیک از نیروهای حماس ظرف ۲۴ساعت گذشته از این منطقه عبور نکرده است؛ اما این احتمال را رد نکرد که برخی از نیروهای حماس ممکن است هنوز در مناطق تحت کنترل اسرائیل حضور داشته باشند. با توجه به اینکه ارتش اسرائیل نیروهای امدادی و مراکز خدماتی و درمانی را در زمره اهداف نظامی محسوب کرده و موردحمله قرار میدهد، وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد که خواستار بازگشایی «کریدوری ایمن» برای تضمین جان نیروهای امدادی و درمانی است. بر همین اساس، «میدلایستآی» نیز در گزارش خود نوشت که گذرگاه رفح بازگشاییشده و ارتش اسرائیل اعلام کرد که فلسطینیان میتوانند از این گذرگاه به مصر بروند. بااینحال، این گذرگاه هم از حملات صهیونیستها در امان نماند.
ب) در طرف اسرائیلی چه میگذرد؟
اسرائیل اعلام کرد که جنگ کنونی پیچیده و طولانی خواهد بود. بر همین اساس، علاوه بر اینکه برای ۳۰۰هزار نیروی ذخیره در درون اسرائیل «فراخوان» داده است؛ اما برای صدها نیروی نظامی ذخیره این رژیم در «اروپا» هم فراخوان داده شده است. این فراخوانی در حالی است که برخی مقامهای این رژیم از جمله «ایهود باراک» در فرودگاه مشاهده شدند که در حال ترک اسرائیل هستند. از سوی دیگر، سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد که از آغاز حملات هوایی به غزه تاکنون، ۲هزار موضع مورد هدف قرار گرفته است. ارتش این رژیم با انتشار نام ۳۸سرباز کشتهشده اسرائیلی اعلام کرد که شمار سربازان کشتهشده این رژیم به ۱۲۳نفر افزایش یافت. همزمان، ارزش «شِکِل»، واحد پول اسرائیل، برابر دلار به کمترین مقدار طی ۸سال اخیر سقوط کرد.
المانیتور هم در گزارش خود به نقل از «ابو عبیده» سخنگوی گردانهای القسام (شاخه نظامی جنبش حماس) اعلام کرد که درصورتیکه اسرائیل غیرنظامیان را بکشد، گروگانهای اسرائیلی تاوان آن را خواهند داد. او با اشاره به اینکه رژیم غاصب زبان اخلاق و انسانیت نمیفهمد، افزود: اعلام میکنیم که هرگونه هدف قرار دادن مردمی که در خانههایشان پناه گرفته و بدون اطلاع کشته میشوند باعث انتقام ما خواهد شد. بر همین اساس، او افزود که گروگانهای اسرائیلی کشته و از نحوه اعدام آنها «فیلم و عکس» تهیهشده و منتشر خواهد شد. به نوشته المانیتور، اسرائیل از روز شنبه ۱۷۰۷ حمله هوایی در غزه انجام داده است.«استفن کولینسون» در گزارش ۱۰اکتبر در سیانان با اشاره به ضربه روحی اسرائیل از حمله غافلگیرکننده حماس نوشت، اگرچه اسرائیل با پرتاب موشک و راکت از غزه آشناست، اما حمله حماس «توهم امنیت اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری از جنگ یوم کیپور در سال۱۹۷۳ جریحهدار کرده است.»
او افزود: «این حس تجاوز احساسی، روحی و روانی از سوی اسرائیل، نحوه پاسخ کابینه یهود در روزهای آینده را مشخص خواهد کرد.» او معتقد است که «این جراحت ملی بزرگترین چالش پیش روی نتانیاهو است.» او خود را «ضامن نهایی امنیت اسرائیل جا زده بود» اما اکنون از دوران نتانیاهو بهعنوان یکی از «ویرانگرترین دوران و ویرانگرترین شکست و البته شکست اطلاعاتی در تاریخ اسرائیل یاد میشود.» این گزارشگر میافزاید آن دوپارگی در جامعه اسرائیل اکنون بهطور موقت التیامیافته و بهنوعی «وحدت» تبدیل شده است.این گزارشگر در بخش دیگری از گزارش خود افزود: اظهارات نتانیاهو این پرسش فوری را ایجاد کرد که آیا حمله بیامان اسرائیل میتواند به نابودی حماس در غزه در روزهای آینده، منتهی شود؟
اما درس دیگری از ۱۱سپتامبر اسرائیل این است که جنگهایی که در هفتههای تاریک پس از یک حمله آغاز میشوند، همیشه آنطور که انتظار میرفت از آب درنمیآیند و خطر بازگشت مجدد علیه رهبرانی که آنها را آغاز میکنند، به دنبال دارد.«عروبه جمال» و «الکس گاتوپولوس» هم در گزارشی در الجزیره نوشتند، اسرائیل از بمبهای سنگرشکن علیه مواضع حماس در غزه استفاده میکند. از این بمبها برای هدف قرار دادن مواضع زیرزمینی و تونلهای حماس استفاده میشود. از بمبهای سنگرشکن در جنگ جهانی دوم برای هدف قرار دادن کارخانههای موشکسازی زیرزمینی آلمان استفاده میشد. از این بمبها در جنگ ویتنام هم استفاده میشد. اکنون اسرائیلیها از این بمبها برای هدف قرار دادن مواضع حماس در غزه استفاده میکنند.
پ) نقش احتمالی حزبالله
طی چند روز اخیر درگیریهای پراکندهای میان حزبالله و نیروهای اسرائیلی در جریان بوده است. بر اساس آخرین اخبار، صهیونیستها تعداد زیادی از نیروهای خود را در مرز با لبنان مستقر کردهاند. درعینحال، خبرها حاکی از این است که طی درگیریهای پراکنده میان حزبالله و اسرائیل حدود ۱۰نفر از نیروهای حزبالله شهید شدند. الجزیره اعلام کرد که ارتش اسرائیل اطراف شهرکهای یارین، مروحین، عیتا الشعب و الضهیره را در جنوب لبنان هدف قرار داده است. هلیکوپترهای اسرائیلی هم بخشهایی از خاک لبنان را هدف قرار دادند. حزبالله لبنان در بیانیهای رسمی در واکنش اولیه به شهادت رزمندگانش اعلام کرد که به دو پادگان در خاک اسرائیل حمله کرده است.اسرائیل تهدید کرده که در صورت ورود حزبالله لبنان به جنگ، دمشق را ویران و بشار اسد رئیسجمهور سوریه را هدف قرار میدهد.
اسرائیل مدعی شد این پیام از طریق فرانسویها منتقل شده است. بااینحال، گزارشها حاکی است که جنوب لبنان شرایط غیرعادی دارد. به گزارش بلومبرگ، مردم جنوب لبنان از ترس حملات اسرائیل در حال ترک این منطقه و حرکت بهسوی نقاط امنتر هستند. الجزیره نیز در گزارش خود نام برخی از رزمندگان حزبالله را «حسام محمد ابراهیم»، «عالی رائف فتونی» و «علی حسن هدروج» ذکر کرد. الجزیره مینویسد کسی نمیداند آیا حزبالله به اسرائیل حمله خواهد کرد یا خیر؛ زیرا اگر چنین شود وضعیت بدتر خواهد شد و اسرائیل در دو جبهه وارد نبرد خواهد شد: غزه و لبنان. این میتواند پای بازیگران منطقهای و فرامنطقهای را هم به میان بکشد.
ت) هشدار امارات به اسد
«باراک راوید» در تحلیلی برای «اکسیوس» به این مساله اشاره کرد و نوشت امارات متحده عربی به اسد هشدار داده که در درگیری اخیر میان حماس- اسرائیل مداخله نکرده و اجازه حمله از خاک خود به اسرائیل را ندهد. بسیاری از کشورها از جمله ایالاتمتحده بهشدت نگران سرریز بحران و گسترش دامنه جنگ در منطقه هستند. رهبران آلمان، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا و آمریکا در بیانیهای مشترک در روز دوشنبه اعلام کردند: «این لحظهای نیست که طرفهای متخاصم دیگر که خصم اسرائیل هستند، بخواهند از این حملات سوءاستفاده کنند یا دنبال مزیتی دیگر باشند.» راوید در بخشی از گزارش خود افزود که امارات نسبت به دیگر کشورهای عربی روابط نزدیکتری با اسد دارد و بیتردید نفوذ بیشتری هم بر او دارد.
این دو کشور طی سالهای اخیر روابط خود را تا حد زیادی عادیسازی کردند؛ بهگونهایکه اسد دیداری هم از ابوظبی داشت. امارات رابطه نزدیکی هم با اسرائیل دارد (به دنبال پیمان ابراهیم در سال۲۰۲۰). هشدار امارات نشان میدهد که طرفهای منطقهای و بینالمللی سخت در تلاشند تا به هر روشی اجازه ندهند دامنه جنگ گسترش یابد.از سوی دیگر، «پاتریک وینتور» در گزارش ۹اکتبر در گاردین نوشت، اسرائیل اعلام کرده که هیچ نشانهای از مداخله ایران در حمله حماس از غزه وجود ندارد. «دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد که «ایران یک بازیگر مهم است؛ اما نمیتوان گفت که ایران در پس این معرکه بوده است.» اگرچه والاستریت ژورنال در گزارشی ادعا کرد که ایران یکطرف این ماجراست و قصد داشت توپ را به زمین ایران بیندازد، اما به نظر میرسد طرفهای اسرائیلی و آمریکایی به دنبال جلوگیری از دامنه بحران هستند.
معنی این سخن این است که میانجیها سخت در تلاش هستند مانع گسترش تنش به جبهههای جدید شوند و احتمالا اسرائیل میخواهد فعلا روی پاکسازی غزه تمرکز کند. به نظر میرسد سخنان بلینکن مبنی بر اینکه «اطلاعی از نقش مستقیم ایران در این حمله ندارد» سخنی است دال بر اینکه طرفها بنا دارند بحران از آنچه هست بیشتر نشود.
ث) ریشه درگیریها چیست؟
درگیری اسرائیل و فلسطین طی دهههای اخیر جان دهها هزار نفر را گرفته و میلیونها نفر را آواره کرده است و ریشه در اقدامی استعماری دارد که بیش از یک قرن پیش انجام شد. بااینحال، با تشدید درگیریها، چشمان جهانیان بار دیگر به این منطقه دوخته شده است. آنچه در روزها رخ میدهد، ریشه در تاریخ دارد. الجزیره در تحلیلی مفصل به شرح ماجرا میپردازد.
بیانیه بالفور چه بود؟: بیش از ۱۰۰سال پیش، در ۲نوامبر۱۹۱۷، وزیر امور خارجه وقت بریتانیا، «آرتور بالفور» نامهای خطاب به «لیونل والتر روچیلد»، رهبر جامعه یهودیان بریتانیا نوشت. نامه کوتاه بود - فقط ۶۷ کلمه - اما محتوای آن تاثیری عظیم بر فلسطین داشت که تا به امروز همچنان احساس میشود. این نامه دولت بریتانیا را متعهد به «ایجاد یک خانه ملی برای یهودیان در فلسطین» و تسهیل «دستیابی به این هدف» کرد. این نامه بهعنوان «اعلامیه بالفور» شناخته میشود. در اصل، یک قدرت اروپایی به یک جنبش صهیونیستی وعده کشوری را داد که بومیان عرب فلسطینی بیش از ۹۰درصد جمعیت آن را تشکیل میدادند. در سال۱۹۲۳ قیمومیت بریتانیا ایجاد و تا سال۱۹۴۸ ادامه یافت. در آن دوره، بریتانیا مهاجرت گسترده یهودیان را تسهیل کرد -بسیاری از ساکنان جدید در حال فرار از نازیسم در اروپا بودند- و همچنین با اعتراضات و اعتصابات روبهرو شدند. فلسطینیها از تغییر جمعیت کشورشان و مصادره زمینهایشان توسط بریتانیا برای تحویل به شهرکنشینان یهودی نگران بودند.
در دهه۱۹۳۰ چه اتفاقی افتاد؟: تشدید تنشها در نهایت به شورش اعراب انجامید که از سال۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ ادامه یافت. در آوریل۱۹۳۶، «کمیته ملی عرب» تازه تاسیس از فلسطینیها خواست برای اعتراض به استعمار بریتانیا و مهاجرت فزاینده یهودیان، دست به اعتصاب عمومی بزنند، از پرداخت مالیات خودداری و محصولات یهودی را تحریم کنند. این اعتصاب ۶ماهه توسط بریتانیاییها که کمپین دستگیری دستهجمعی و تخریب تنبیهی خانهها را به راه انداختند، به طرز وحشیانهای سرکوب شد؛ رویهای که اسرائیل امروز نیز به اجرای آن علیه فلسطینیان ادامه میدهد. مرحله دوم شورش در اواخر سال۱۹۳۷ آغاز شد و توسط «جنبش مقاومت دهقانی فلسطین» رهبری شد که نیروهای بریتانیا و استعمار را هدف قرار داد.در نیمه دوم سال۱۹۳۹، بریتانیا ۳۰هزار سرباز در فلسطین جمعآوری کرد.
روستاها از هوا بمباران شدند، مقررات منع آمدورفت اعمال شد، خانهها تخریب و بازداشتهای اداری و قتلهای موقتی گسترده شد. بریتانیاییها با جامعه مهاجران یهودی همکاری کردند و گروههای مسلح و یک «نیروی ضد شورش» به رهبری بریتانیا از مبارزان یهودی به نام «جوخههای شبانهی ویژه» تشکیل دادند. در داخل «یشوف»، اسلحه بهطور مخفیانه وارد شد و کارخانههای اسلحهسازی برای گسترش هاگانا (شبهنظامیان یهودی که بعدها به هسته اصلی ارتش اسرائیل تبدیل شد) تاسیس شد. در آن سهسال قیام، پنجهزار فلسطینی کشته، ۱۵ تا ۲۰هزار زخمی و ۵۶۰۰نفر زندانی شدند.
طرح تقسیم سازمان ملل چه بود؟:تا سال۱۹۴۷، جمعیت یهودیان به ۳۳درصد از فلسطین افزایش یافت؛ اما آنها تنها ۶درصد از زمین را در اختیار داشتند. سازمان ملل قطعنامه۱۸۱ را تصویب کرد که بر اساس آن خواستار تقسیم فلسطین به کشورهای عربی و یهودی شد. فلسطینیها این طرح را رد کردند؛ زیرا حدود ۵۶درصد از فلسطین را به کابینه یهود اختصاص میداد، از جمله بیشتر مناطق حاصلخیز ساحلی. در آن زمان، فلسطینیان مالک ۹۴درصد فلسطین تاریخی بودند و ۶۷درصد از جمعیت آن را تشکیل میدادند.
نکبت۱۹۴۸ یا پاکسازی قومی فلسطین: حتی قبل از پایان قیمومیت بریتانیا در ۱۴مه۱۹۴۸، شبهنظامیان صهیونیست از قبل دست به عملیات نظامی برای نابودی شهرها و روستاهای فلسطینی زدند تا مرزهای سرزمینهای اشغالی از سوی صهیونیستها را که قرار بود شکل بگیرد گسترش دهند. در آوریل۱۹۴۸ بیش از ۱۰۰مرد، زن و کودک فلسطینی در روستای دیر یاسین در حومه بیتالمقدس کشته شدند. این امر لحن را برای بقیه عملیات تعیین کرد و از سال۱۹۴۷ تا ۱۹۴۹، بیش از ۵۰۰روستا، شهر و قصبه فلسطینی در چیزی که فلسطینیها به آن نکبت میگویند، ویران شد. تخمین زده میشود که ۱۵هزار فلسطینی کشته شدند از جمله دهها نفر قتل عام شدند. جنبش صهیونیستی ۷۸درصد فلسطین تاریخی را تصرف کرد. آن ۲۲درصد باقیمانده به کرانه باختری اشغالی و نوار غزه فعلی تقسیم شد.
تخمین زده میشود که ۷۵هزار فلسطینی مجبور به ترک خانههای خود شدند. امروز فرزندان آنها بهعنوان ۶میلیون پناهنده در ۵۸اردوگاه محقر در سراسر فلسطین و در کشورهای همسایه لبنان، سوریه، اردن و مصر زندگی میکنند. در ۱۵مه۱۹۴۸ اسرائیل تاسیس خود را اعلام کرد. روز بعد، اولین جنگ اعراب و اسرائیل آغاز شد و در ژانویه۱۹۴۹ پس از آتشبس بین اسرائیل و مصر، لبنان، اردن و سوریه، جنگ پایان یافت. در دسامبر۱۹۴۸، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه۱۹۴ را تصویب کرد که خواستار حق بازگشت برای آوارگان فلسطینی است.
سالهای پس از نکبت: حداقل ۱۵۰هزار فلسطینی در سرزمینهای اشغالی باقی ماندند و تقریبا ۲۰سال تحت کنترل شدید زندگی کردند تا اینکه در نهایت شهروندی اسرائیل به آنها اعطا شد. مصر نوار غزه را به تصرف خود درآورد و در سال۱۹۵۰، اردن حکومت اداری خود را بر کرانه باختری آغاز کرد. در سال۱۹۶۴ سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) و یک سال بعد حزب سیاسی فتح تاسیس شد.
«نکسه» یا جنگ ششروزه و شهرکها: اسرائیل در ۵ژوئن۱۹۶۷ بقیه فلسطین تاریخی از جمله نوار غزه، کرانه باختری، بیتالمقدس شرقی، بلندیهای جولان سوریه و شبهجزیره سینای مصر را در طول جنگ ششروزه علیه ائتلاف ارتشهای عربی اشغال کرد. برای برخی از فلسطینیها، این منجر به جابهجایی اجباری دوم یا «نکسه» شد که در زبان عربی به معنای «پسرفت» است. در دسامبر۱۹۶۷، «جبهه مردمی مارکسیست-لنینیست برای آزادی فلسطین» تشکیل شد. در دهه بعد، یکسری حملات و هواپیماربایی توسط گروههای چپ توجه جهان را به وضعیت اسفناک فلسطینیان جلب کرد. شهرکسازی در کرانه باختری و نوار غزه اشغالی آغاز شد. یک سیستم دولایه با شهرکنشینان یهودی ایجاد شد که تمام حقوق و امتیازات شهروندی اسرائیل را در اختیار داشتند؛ درحالیکه فلسطینیها مجبور بودند تحت یک اشغال نظامی زندگی کنند که تبعیضآمیز بود و هرگونه ابراز وجود سیاسی یا مدنی را ممنوع میکرد.
انتفاضه اول ۱۹۸۷-۱۹۹۳: اولین انتفاضه فلسطین در دسامبر۱۹۸۷ پس از کشته شدن چهار فلسطینی بر اثر برخورد یک کامیون اسرائیلی با دو ون حامل کارگران فلسطینی در نوار غزه آغاز شد. تظاهرات به سرعت به کرانه باختری گسترش یافت و جوانان فلسطینی به سمت تانکها و سربازان ارتش اسرائیل سنگ پرتاب کردند. این امر همچنین منجر به تاسیس جنبش حماس شد؛ شاخهای از اخوان المسلمین که درگیر مقاومت مسلحانه علیه اشغالگری اسرائیل بود. پاسخ سنگین ارتش اسرائیل با سیاست «استخوانهایشان را خردکن» که توسط وزیر جنگ وقت این رژیم یعنی «اسحاق رابین» حمایت میشد، کلید خورد. این شامل کشتار فراوان، تعطیلی دانشگاهها، اخراج فعالان و تخریب خانهها میشد. این انتفاضه عمدتا توسط جوانان انجام شد و توسط «رهبری متحد ملی قیام»، ائتلافی از جناحهای سیاسی فلسطینی که متعهد به پایان دادن به اشغال اسرائیل و ایجاد استقلال فلسطین بودند، هدایت شد.
اتحادیه عرب در سال۱۹۸۸ «سازمان آزادیبخش فلسطین» (PLO) را بهعنوان تنها نماینده مردم فلسطین به رسمیت شناخت. انتفاضه با بسیج مردمی، اعتراضات تودهای، نافرمانی مدنی، اعتصابات سازمانیافته و اقدامات دیگر مشخص میشد. بر اساس گزارش سازمان اسرائیلی B’Tselem، حدود ۱۰۷۰فلسطینی در جریان انتفاضه توسط نیروهای اسرائیلی قتلعام شدند که ۲۳۷نفر از آنها کودک بودند. بیش از ۱۷۵ هزارفلسطینی دستگیر شدند. انتفاضه همچنین جامعه بینالمللی را به جستوجوی راهحلی برای مناقشه برانگیخت.
سالهای اسلو و تشکیلات خودگردان فلسطین:انتفاضه با امضای توافقنامه اسلو در سال۱۹۹۳ و تشکیل حکومت خودگردان فلسطین (PA) - یک دولت موقت که در کرانه باختری اشغالی و نوار غزه دارای خودمختاری محدود بود- پایان یافت. سازمان آزادیبخش فلسطین، اسرائیل را بر اساس راهحل دو دولتی به رسمیت شناخت و بهطور موثر توافقنامههایی را امضا کرد که به اسرائیل کنترل ۶۰درصد کرانه باختری و بسیاری از منابع آبی و زمینی این سرزمین را میداد. تشکیلات خودگردان قرار بود راه را برای اولین دولت منتخب فلسطین که یک کشور مستقل در کرانه باختری و نوار غزه به پایتختی بیتالمقدس شرقی را اداره میکند، باز کند؛ اما هرگز چنین نشد. منتقدان تشکیلات خودگردان آن را پیمانکار فرعی و فاسد رژیم اشغالگر اسرائیل میدانند که با ارتش اسرائیل در سرکوب مخالفان و سرکوب فعالیتهای سیاسی علیه اسرائیل همکاری نزدیک دارد. در سال۱۹۹۵، اسرائیل یک حصار الکترونیکی و یک دیوار بتنی در اطراف نوار غزه ساخت و تعاملات بین مناطق تقسیمشده فلسطینی را قطع کرد.
پسازآن انتفاضه دوم کلید خورد و سپس محاصره غزه آغاز شد و طی سالها زمینه را برای آنچه امروز رخ داد، آغاز کرد. اسرائیل چهار حمله نظامی طولانیمدت را در سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۱۲، ۲۰۱۴ و ۲۰۲۱ علیه غزه آغاز کرد و هزاران فلسطینی و بسیاری از زنان و کودکان را از دم تیغ گذراند و هزاران خانه و مدرسه و ساختمان را ویران کرد. بازسازی غیرممکن است؛ زیرا اسرائیل با محاصره این منطقه مانع ورود مصالح ساختمانی شده است. سال۲۰۰۸ اسرائیل دست به حملات فسفری علیه غزه زد. در سال۲۰۱۴ و طی مدتی ۵۰روزه بیش از ۲هزار فلسطینی از جمله۱۴۶۲ غیرنظامی و نزدیک به ۵۰۰ کودک قتلعام شدند. تمام این جنایتها در حالی رخ داد که جامعه بینالمللی تماشاگر بود و قدم از قدم برای حل بحران برنمیداشت.