همشهری: در سال‌های اخیر جاری شدن سیل در برخی شهرها و روستاهای ایران باعث بروز خسارت‌های مالی زیادی شده و در جدیدترین اتفاق، شهروندان شهرستان آستارا در کمتر از ۱۲ساعت شاهد بارش ۲۶۵میلی‌متری بوده و غافلگیر شده‌اند. پشت پرده این ابرهای سیل‌آسا چیست و چه رازی در غرش آسمان‌ها نهفته است؟
یک استاد آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران با بیان اینکه بارش سیلابی آستارا متاثر از پدیده تغییر اقلیم رخ داده است، افزود: کشورها باید برای کاهش پیامدهای پدیده تغییر اقلیم، کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای را به‌صورت جدی پیگیری کنند.
داستان سیل آستارا یک درس عبرت برای سیاستگذاران می‌تواند باشد و زنگ خطر را باید شنید؛ چه اینکه همین هفته پیش بود که بارش‌های سیلابی نسبتاً مشابهی در شمال شرق لیبی و در شهر ساحلی درنه این کشور رخ داد که در کمتر از ۲۴ ساعت بیش از ۴۱۴ میلی‌متر بارندگی به همراه داشت و تعداد قربانیان آن ۶هزار نفر اعلام شده است.
بهلول علیجانی، استاد آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران در رابطه با چرایی وقوع بارش شدید آستارا و احتمال تکرار آن در دیگر مناطق کشور می‌گوید: به لحاظ زمانی، آغاز بارش و وقوع آن در سواحل غربی دریای خزر موضوع عجیبی نیست و لذا بارش اخیری که در شهرستان آستارا اتفاق افتاد هم در این راستا قابل تفسیر است.
او توضیح می‌دهد: با وجود این، شدت بارش‌های اخیر که در یک بازه زمانی کوتاه با حجم بسیار زیاد اتفاق افتاده است، موضوعی کاملاً غیرطبیعی است که متاثر از پدیده جهانی تغییر اقلیم رخ داده و احتمال تکرار آن نیز در این منطقه و مناطق دیگر کشور به‌ویژه مناطق ساحلی وجود دارد.
این کارشناس آب و هواشناسی تأکید می‌کند: منشأ اصلی بارش‌های غرب دریای خزر بادهای سیبری است که از شرق و شمال شرق دریا شروع به وزیدن می‌کنند و پس از طی یک مسیر طولانی به سواحل غربی دریای خزر می‌رسند و منجر به بارش می‌شوند.
وی افزود: به این بارش‌ها بارش دریاچه‌ای گفته می‌شود که همه ساله در غرب دریای خزر رخ می‌دهد، اما اینکه چرا امسال با شدت و کمیت بیشتری اتفاق افتاد، دلیل آن افزایش اختلاف دمای میان سطح آب دریا و بادهای سیبری است.
علیخانی می‌افزاید: یکی از پیامدهای پدیده تغییر اقلیم وقوع بارش‌های ناگهانی و شدید است که نمونه دیگر آن در هفته گذشته در شمال کشور لیبی و در سواحل مدیترانه رخ داد و خسارت‌های سنگینی بر جای گذاشت.