پرونده مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها در حالی چند روز پیش بسته شد که از زمان شروع آن چهار ماهی می‌گذرد و در نهایت سه درصد متقاضیان جامانده که به دلیل عدم ظرفیت خودروسازان، تخصیص خودرو برایشان صورت نگرفته بود نوبتشان مشخص و مقرر شد ظرف سه ماه آینده خودروهایشان را تحویل بگیرند.
اقدام برای ثبت‌نام در مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها، با تعیین زمان برای تعریف حساب وکالتی و واریز وجه از ۲۰ اردیبهشت ماه سال جاری با تعیین مهلت ۱۰ روزه (تا ۲۹ اردیبهشت ماه) برای این منظور آغاز شد تا از سوم خرداد ماه به صورت رسمی ثبت‌نام متقاضیان واجد شرایط آغاز شود.
البته پس از اتمام مرحله اول فروش خودروهای داخلی در قالب سامانه یکپارچه تخصیص خودروها، اواخر فروردین ماه وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت (سیدرضا فاطمی‌امین) در حاشیه یک مراسم، از آغاز مرحله دوم فروش از طریق سامانه با شرایط مشابه مرحله اول، از ۱۶ اردیبهشت ماه خبر داد که گام اول آغاز این مرحله ۲۰ اردیبهشت ماه بود.
تنها تفاوت مرحله دوم فروش یکپارچه خودرو با مرحله نخست، اضافه شدن طرح جایگزینی خودروهای فرسوده و انتخاب پنج اولویت از همان ابتدای ثبت‌نام بود؛ در این مرحله از فروش، برای مادران و دارندگان خودروهای فرسوده نیز همچون متقاضیان عادی تعریف حساب وکالتی به نام سازمان حمایت پیش‌شرط اصلی بود.
در رابطه با طرح جایگزینی خودروهای فرسوده قابل ذکر است که مقرر شد دارندگان خودروهای فرسوده شرکت‌کننده در این طرح، در صف انتظار خودروهای طرح عادی قرار نگیرند و با متقاضیان عادی قرعه‌کشی نوبت‌دهی نشوند، بنابراین در زمان کوتاه‌تری محصول خود را دریافت کنند؛ در این طرح که همه شرایط عمومی و اختصاصی همچون داشتن گواهینامه رانندگی معتبر، عدم خرید یا تحویل خودرو از خودروسازان داخلی در ۴۸ ماه گذشته، هر کدملی یک دستگاه و... لحاظ می‌شد؛ تنها طبیعتا شرط پلاک انتظامی فعال به نام متقاضی، محدودیت نبود و خودرویی فروسوده به حساب می‌آمد که مدل ۱۳۸۵ یا قبل از آن باشد و بایستی پلاک و سند خودرو فرسوده به نام خود متقاضی می‌بود.
پس از اتمام مهلت تعریف حساب وکالتی و واریز وجه در ۲۹ اردیبهشت ماه، ثبت‌نام و انتخاب خودرو، مرحله پایش و ارسال اطلاعات از بانک‌ها به سامانه، آغاز شد تا بر اساس این اطلاعات واصله به سامانه تخصیص یکپارچه خودروها، سایت سامانه از سوم تا ١٠ خرداد ماه برای ثبت‌نام یا در حقیقت ثبت پنج درخواست اولویت خودرویی متقاضیان فعال شد.
بدین ترتیب اطلاعات متقاضیان تا روز سوم خرداد ماه به سامانه تخصیص ارسال و از همان روز (سوم خرداد ماه) سایت سامانه برای ثبت‌نام واجدان شرایط اسماً بازگشایی شد؛ اما سایت تا بامداد پنج خرداد ماه اختلال داشت و از صبح روز جمعه (پنج خرداد ماه) رسماً برای ثبت خودرویی متقاضیان فعال شد تا بتوانند برای انتخاب و ثبت پنج اولویت خودرویی مورد نظر خود اقدام کنند.
در این مرحله از فروش خودروها ۲۳ محصول از چهار شرکت سایپا، مدیران‌خودرو، کرمان‌موتور و فرداموتورز با قیمت کارخانه‌ای (مصوب شورای رقابت) برای سه گروه متقاضی عادی، مادران و دارندگان خودروی فرسوده عرضه شد.
گروه خودروسازی سایپا ۱۱ محصول (کوییک GX، کوییک GX R، ساینا GX، ساینا GX اتوماتیک، ساینا GX دوگانه‌سوز، شاهین اتوماتیک و اطلس که همگی آنها با موعد تحویل شهریور ۱۴۰۲ به بعد هستند و همچنین کوییک اتومات، ساینا S، ساینا S اتوماتیک و شاهین) در این مرحله عرضه کرد.
گروه صنعتی مدیران‌خودرو شش محصول (آریزو ۶ پرو، آریزو ۵ توربو، تیگو ۸ پرو، X۵۵ پرو، X۲۲ پرو و X۲۲ پرو توربو)، کرمان‌موتور سه محصول (جک S۳، جک J۴ و KMC J۷) و گروه فرداموتورز نیز سه محصول ( FMC SX۵، FMC R۵ و SUBA M۴) را عرضه کرده بودند.
فرآیند ثبت‌نام تا ۱۰ خرداد ادامه داشت و با پایان یافتن آن، فرآیند پایش‌ها آغاز شد و ثبت‌نام‌کنندگان در لیست نوبت‌دهی یا حق تقدم خرید قرار گرفتند تا در ۱۷ خرداد ماه، قرعه‌کشی اولویت‌بندی با نظارت دستگاه‌های نظارتی ذیربط انجام و نوبت‌ها مشخص شوند.
طبق وعده داده شده، ۱۷ خرداد ماه قرعه‌کشی اولویت‌بندی با حضور دستگاه‌های نظارتی انجام و پس از آن از روز ۱۸ تا ۱۹ خرداد ماه، پایش‌ها انجام و سپس لیست نوبت‌دهی در اختیار خودروسازان قرار گرفت تا بر اساس برنامه تولید، ۲۴ خرداد ماه زمان تخصیص نهایی و در نهایت لیست اولویت مشتریان و نوبت تحویل خودروها مشخص شود.
پس از بارگذاری نتایج نوبت‌دهی متقاضیان از ساعت ۲۰ روز ۲۴ خرداد ماه، وجه ۱۰۰ میلیون تومانی مسدودی در حساب وکالتی افراد از صبح روز ۲۵ خرداد ماه قابل برداشت شد.
به دنبال اعلام نتایج چند موضوع همچون عدم تخصیص به تعدادی از افراد که پنج اولویت انتخاب کرده بودند، عدم تخصیص به متقاضیان طرح جایگزنی خودروها فرسوده و همچنین امکان تغییر اولویت مشتریان مرحله اول به سبب ظرفیت خالی ایجاد شده ناشی از انصراف تعدادی از متقاضیان مطرح شد.
در حقیقت به ۹۷ درصد از شرکت‌کنندگان در مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها، طبق برنامه زمان‌بندی تا پایان سال ۱۴۰۳ بر اساس برنامه تولید خودروسازان، تخصیص صورت گرفت. سه درصد باقیمانده، متقاضی خودروهای CKD خودروسازان خصوصی بودند که با توجه به محدودیت ایجاد شده و ظرفیت جذب نشده خودروسازان، تخصیص صورت نگرفت، اما مقرر شد با حفظ اولویت، امکان انتخاب خودروی جدید و جایگزین برایشان در شهریور ماه فراهم شود.
همچنین نتایج نوبت‌دهی متقاضیان طرح جایگزینی خودروهای فرسوده، به سبب نیاز بیشتر به پالایش اطلاعات متقاضیان این طرح، با کمی تاخیر نسبت به نتایج طرح عادی و مادران، در تاریخ ۲۹ خرداد ماه اعلام شد.
گفتنی است که بر اساس اعلام مدیر سامانه یکپارچه تخصیص خودروها، در مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها، ۱۱۲ هزار نفر متقاضی حائز شرایط در طرح جوانی در مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها شرکت کرده بودند که به همه آنها قطعا خودرو تعلق گرفت. همچنین ۲۰ هزار نفر در نیز در طرح جایگزینی خودروهای فرسوده ثبت درخواست کرده بودند که از متقاضیان خودروهای فرسوده، ۱۹ هزار نفر پذیرفته شدند.
در نهایت طبق آنچه که وعده داده شده بود، با توجه به ظرفیت ایجاد شده توسط خودروسازان در پی افزایش تولید، سه درصد متقاضیانی که در مرحله دوم سامانه فروش یکپارچه و نوبت‌دهی، خودرویی به آنها تخصیص داده نشده بود سایت سامانه یکپارچه از ششم شهریور تا ۹ شهریور ماه با عرضه ۹ مدل خودرو از محصولات دو شرکت خودروساز، بازگشایی شد و بدین ترتیب جاماندگان مرحله دوم با حفظ اولویت نوبت، نیز ثبت‌نام خود را نهایی کردند.
در این بازگشایی مجدد، همه متقاضیان محصولات دو شرکت خودروساز که موعد تحویل آنها در فصول آتی یا سال ۱۴۰۳ بود هم می‌توانستند در سامانه اقدام کنند؛ ضمن اینکه در این مرحله، دو گروه مذکور (افرادی که هیچ خودروییبه آنها تخصیص داده نشده بود و دارندگان نوبت نیمه دوم ۱۴۰۲ و سال ۱۴۰۳) می‌توانستند نسبت به جابه‌جایی خودرو از همان شرکت اقدام کنند.
در نهایت نیز نتایج تخصیص این افراد که در این بازگشایی مجدد، خودروی خود را انتخاب کرده بودند؛ شنبه هفته جاری (۱۱ شهریور ماه) مشخص و اعلام شد؛ این خودروها بر اساس اولویت گذشته و طبق فراخوان خودروسازان در قالب فوق‌العاده (سه ماهه) تحویل مشتریان خواهد شد.
با مشخص شدن نتایج این سه درصد متقاضی باقیمانده از مرحله دوم، در نهایت پس از حدود چهار ماه از آغاز فرآیند مرحله دوم، بالاخره پرونده این مرحله بسته شد.
حال طبق آنچه که پیش از این مدیر سامانه یکپارچه تخصیص خودروها اعلام کرده بود، با تکمیل و تعیین تکلیف فرآیند مرحله دوم سامانه یکپارچه و نقطه پایان بر مرحله دوم فروش یکپارچه خودروها، (با توجه به ادامه‌دار بودن روند فروش یکپارچه‌ها) برنامه‌ریزی برای اجرای مرحله سوم آغاز خواهد شد.