ماجرای کیفیت پایین بنزین داخلی، اتفاق تازه‌ای نیست و از سال‌ها پیش، مالکان خودروهای خارجی مشکلات بسیاری بر سر بی‌کیفیتی سوخت داخلی دارند. اما با بالا رفتن تکنولوژی ساخت خودروهای مونتاژی و لزوم استفاده از بنزین باکیفیت، این مشکلات بیشتر هم می‌شود.
به گزارش ایران جیب از تجارت‌نیوز، کیفیت بنزین و حامل‌های سوخت، موضوع مهمی است که هم به لحاظ کاهش آلایندگی خودرو هم به لحاظ افزایش راندمان آن، باید توجه خاصی شود.
طی هفته‌های اخیر اخبار مختلفی مربوط به زمین‌گیر شدن خودروهای چینی و خارجی از تعمیرگاه‌های مختلفی به گوش می‌رسد. طبق اخبار منتشره، این خودروها پس از طی مسافت‌های کوتاه، با مشکلات متفاوت موتوری روبه رو می‌شوند که بسیار عجیب و غریب است.
مشکلاتی که شاید برخی افراد، آن را به دلیل کیفیت پایین مونتاژ خودروهای چینی بدانند، اما زمانی که دارندگان خودروهای وارداتی هم‌چون کره‌ای، ژاپنی و یا آلمانی نیز از مشکلات موتوری این محصولات می‌نالند، احتمالاً مشکل اصلی جای دیگری باشد.
سوخت بی‌کیفیت داخلی خودروهای خارجی را زمین‌گیر می‌کند؟
یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های سوخت، عدد اکتان آن است. به این معنی که هرچه میزان عدد اکتان اعلامی برای بنزین بالاتر باشد، کیفیت آن نیز بالاتر خواهد بود.
هر چه اکتان بنزین پایین‌تر باشد، اشتعال آن نیز زودتر و سریع‌تر انجام می‌گیرد. بنابراین زمانی که بنزین داخل سیلندر موتور پاشش می‌شود، قادر به تحمل فشار بالا نبوده و بلافاصله پیش از جرقه شمع، مشتعل می‌شود. این اشتعال زودهنگام، قابل برنامه‌ریزی توسط موتور نبوده و ضربه‌های حاصل از آن، زیان‌های جبران‌ناپذیری به آن می‌زند. از سوی دیگر، مشکل ایجاد شده در موتورهایی با تکنولوژی توربوشارژ و GDI به دلیل کارکرد موتور در فشارهای بالاتر، حادتر است.
اغلب خودروهای چینی با تکنولوژی یورو 5 و یورو 6 در بازار کشور عرضه می‌شوند و همه خودروهای اروپایی از سال 2015 به بعد، با استاندارد آلایندگی یورو 6 وارد بازار جهانی شده‌اند.
بنابراین با جدی شدن واردات خودروهای نو و کارکرده باید فکری اساسی برای تأمین سوخت مصرفی این خودروها اندیشید. چراکه در صورت استفاده آن‌ها از سوخت بی‌کیفیت داخلی، طی مدت کوتاه مستهلک شده و به سرنوشت خودروهای داخلی و مونتاژی دچار می‌شوند.
اکتان بنزین ایران مناسب خودروهای جدید نیست
میزان اکتان مناسب برای خودروهای جدید، باید بالاتر از 92 باشد؛ درحالی که سوخت مورد استفاده در جایگاه‌های داخل کشور، اغلب عدد 87 یا زیر آن را نشان می‌دهد.
بنابراین مصرف‌کننده خودروهای مونتاژی و وارداتی، دو گزینه بیشتر در اختیار ندارد. یا باید به همراه بنزین معمولی، اکتان بوستر مصرف کنند و یا گزینه دیگر اینکه از بنزین سوپر استفاده کنند. طبق گزارشات، بنزین‌های سوپر اکتانی برابر با 95 دارند که مناسب خودروهای جدید است.
بنزین تولیدشده در ایران استاندارد است؟
مداح مروج، عضو هیئت مدیره و مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی طی مصاحبه‌ای که در دی ماه 1401 با ایرنا داشت، گفته است: به لحاظ عدد اکتان، بنزین تهران با سایر شهرها متفاوت است اما به لحاظ شاخص‌های دیگر خیر.
وی ادامه داد: توان تولید بنزین یورو 4 پالایشگاه‌های داخل کشور، 75 میلیون لیتر در روز است و در بند قانون تدوین شده، مادامی که مصرف بنزین مدیریت شود، در سقف ۸۵ میلیون لیتر، ما موظفیم ۹۰ درصد بنزین مصرفی را بر مبنای استاندارد، تولید و توزیع کنیم.
این آمار تاحدودی قابل استناد است؛ گرچه که تولید بنزین یورو 5 و افزایش تولید بنزین یورو 4 نیز به گوش می‌رسد.
درحالی که اگر آمار فوق درست هم باشد، خودروسازان داخلی از فروردین ماه 1399 موظف به تولید خودرو با استاندارد آلایندگی یورو 5 هستند. یعنی بیش از سه سال از اجرایی شدن استاندارد یورو پنج می‌گذرد، اما هنوز خبری از جایگزینی کامل سوخت یورو پنج با یورو چهار نیست؛ که این هم در نوبه خود عجیب بود. زیرا سازمان استاندارد در بالا بردن سطح استاندارد خودروها حساسیت لازم را به خرج می‌دهد اما در مورد کیفیت سوخت، سکوت می‌کند.
یک مورد دیگر که کیفیت پایین سوخت تولیدی ایران را ثابت خواهد کرد، بازگرداندن سوخت صادراتی ایران به افغانستان توسط طالبان است. از نظر طالبان، این بنزین کیفیت لازم را ندارد و اجازه ورود به این کشور را نمی‌گیرد.