طی روزهای گذشته بازار ارز نوسانات قابل ملاحظهای را تجربه کرد، از آزادسازی 7 میلیارد دلار پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی گرفته تا زمزمه آزادی چند زندانی آمریکایی در ازای گشایشهای ارزی مطرح شده است که تمام این عوامل باعث شده تا قیمت دلار روند نزولی به خود بگیرد، به طوری که قیمت هر دلار روز گذشته ۴۱ هزار و ۳۳۹تومان اعلام شد همچنین نرخ دلار طی نرخگذاریهای شبانه در بازارهای تهران، هرات و سلیمانیه با کاهش شدید روبهرو شد.
این درحالی است که به گفته برخی از کارشناسان اقتصادی آزاد شدن داراییهای ایران امکانی برای واردات، صادرات و سرمایهگذاری به دولت میدهد و به این ترتیب اعتبار بینالمللی ایران را نیز بالا میبرد و آزادسازی منابع ارزی جدا از تاثیری که بر اقتصاد کلان کشور خواهد داشت بر زندگی مردم نیز تاثیر مستقیم میگذارد، اما برخی دیگر از کارشناسان براین باورند که این عدد برای اقتصاد ایران با جمعیتی حدود 86 میلیون نفر رقم چندانی نیست که بخواهد برآوردی از تاثیر آن بر نرخ دلار و اقتصاد داشته باشد.
پیمان مولوی، اقتصاددان و دبیرکل انجمن اقتصاددانان ایران در این خصوص گفت: سال گذشته ارزش صادرات ایران حدود ۵۳ میلیارد و 200میلیون دلار بود و تقاضای کالا هم در اقتصاد ایران به دلیل خلق پول و نقدینگی موجود بسیار بالاست و وزارت صمت با محدود کردن تقاضای واردات درصدد مدیریت این بازار است، اما این نوع مدیریت باعث شده تا همه کالاها در ایران از خودرو گرفته تا لوازم خانگی و... با رشد قیمتی مواجه شوند.
این اقتصاددان بیان کرد: یکی دیگر از کالاهایی که به دلیل محدودیتها با رشد قیمتی زیادی روبهرو شد دلار است که هر چند با رشد تورم قیمت آن بالا رفت اما گاهی از تورم هم پیشی گرفته است.
مولوی با اشاره به اخبار مرتبط با آزادسازی 7 میلیارد دلار منابع ارزی ایران از سوی کره جنوبی نیز به اعتماد گفت: این عدد برای اقتصاد ایران با جمعیتی حدود86 میلیون نفر رقم چندانی نیست که بخواهیم برآوردی از تاثیر آن بر نرخ دلار و اقتصاد داشته باشیم.
مولوی ادامه داد: در چند ماه اخیر بانک مرکزی در تخصیص ارز بسیار کند عمل کرده هرچند آزادسازی منابع ایران در سئول، شاید بتواند یک بخشی از این مساله را مرتفع کند، اما اینکه امسال این قضیه بتواند به صورت بنیادی بر بازار تاثیر بگذارد یا نه مشخص نیست اما برای سال جاری بدون آنکه اتفاق عجیب و غریبی هم رخ دهد باز هم باید در انتظار تداوم کاهش ارزش ریال باشیم؛ مگر آنکه به صورت اجرایی اتفاقی بیفتد که منجر به برداشته شدن تحریمها و رشد اقتصادی در ایران شود تا میزان تورم هم کاهش پیدا کند و افت ارزش ریال هم کمتر شود.
او خاطرنشان کرد: در اقتصاد ایران تنها برای برای واردات خودرو یک تقاضای 3 تا 4 میلیارد دلاری وجود دارد و مردم هم خواستار خرید خودروهای بهروزتر و با کیفیتتری هستند و این تقاضا را در سایر بازارها هم میبینیم و جمع آن هم یک عدد بزرگی میشود.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا با آزادسازی منابع بلوکهشده در میانمدت و بلندمدت اوضاع اقتصادی بهتر خواهد شد یا خیر افزود: در کشور همسایه ما عراق، تقریبا هر ماه نزدیک به 8 میلیارد دلار صادرات نفتی صورت میگیرد این در حالی است که منابع بلوکهشده ایران در کره جنوبی که مدتهاست قرار است آزاد شود تنها 7 میلیارد دلار است و از زمانی که آمریکا از برجام خارج شد تنها 450 میلیارد دلار در درآمدهای نفتی عدم النفع داشتیم و این اعداد زمانی که در کنار هم قرار میگیرند رقم 7 میلیارد دلار را برای بهبود شرایط ایران بسیار ناچیز نشان میدهند.
چرا آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران اهمیت دارد؟
سیروس امیدوار استادیار گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، درباره اهمیت آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران به تابناک گفت: اهمیت آزادسازی این پولها از این حیث است که به تسهیل واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای کمک میکند و رونق به تولید بازمیگردد و اقلام مورد نیاز مصرفی مردم راحتتر تامین میشود.
وی ادامه داد: این موضوع میتواند در تنظیم و کنترل بازار افسار گسیخته ارز کمک کند که پیشنهاد میشود در صورت آزادسازی پولهای بلوکه شده دولت، آن را در بازار آزاد و با نرخ حدود ۵۰ هزار تومان بفروشد سپس درآمد حاصل از آن را میان مردم تقسیم کند، چون این پول متعلق به فروش نفت است و مردم در آن سهیمند و به فرض فروش این هفت میلیارد دلار با نرخ ۵۰ هزار تومان و تقسیم آن بین ۸۰ میلیون تن جمعیت ایران، به هر ایرانی چیزی حدود ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان تعلق میگیرد.
او ادامه داد: دولت یکی از اصلیترین سرمایهگذاران به حساب میآید که باید از طریق صندوق توسعه کشور به تامین منابع مالی در این زمینه بپردازد و پولهای این صندوق از طریق درآمدهای نفتی و ارزهای برگردانده شده به کشور تامین میشود بنابراین در صورت آزادسازی پولهای بلوکه شده، ارزها به این صندوق انتقال پیدا میکند.