نهضت ملی مسکن یکی از طرح‌های دولت سیزدهم است که نتوانست مشکل خانه‌دار شدن مردم را حل کند. رئیسی با آنکه در زمان انتخابات وعده داده بود که سالی یک میلیون مسکن می‌سازد اما با آغاز کار دولتش مشخص شد که عملیاتی کردن این برنامه به آسانی میسر نیست اما حالا و پس از دو سال از آغاز فعالیت دولت، دستاورد پروژه نهضت ملی مسکن، ساخت تنها ۵۰۰ واحد مسکونی بوده است از سوی دیگر برخی از اجاره‌نشینان و متقاضیان مسکن می‌‌گویند توان پرداخت آورده یا اقساط وام مسکن را ندارند که در این راستا، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی وعده داد که نرخ سود وام ۵۵۰ میلیون تومانی برای متقاضیان نهضت ملی مسکن کاهش می‌یابد حال باید دید با وجود ضرب‌الاجل یک هفته‌ای برای رفع مشکل متقاضیان ساخت مسکن از سوی رئیس‌جمهور به بانک مرکزی مشکل متقاضیانی که موفق به دریافت تسهیلات ساخت مسکن نشده‌اند حل خواهد شد.
این درحالی است که موضوع تورم مسکن به حدی رسیده است که طرح‌های حمایتی قادر به حل چالش‌های مردم در این زمینه نیست و اکنون تورم هم در بخش خرید و هم در بخش اجاره مسکن، فشار زیادی را به برخی اقشار جامعه وارد می‌کند. رئیس‌جمهور به بانک مرکزی دستور داد ظرف یک هفته آینده مشکل آن دسته از متقاضیانی که موفق به دریافت تسهیلات ساخت مسکن نشده‌اند را بررسی و در جهت رفع آن اقدام کند.
سید ابراهیم رئیسی در جلسه شورای عالی مسکن که روز گذشته برگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از اقدام بنیاد مسکن برای احداث ۲۵۰ هزار مسکن روستایی، بر تسریع در روند تکمیل و واگذاری پروژه‌های نهضت ملی مسکن تأکید کرد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه پرداخت به‌موقع تسهیلات، از جمله عوامل مهم و تسریع‌کننده ساخت مسکن است، روند پرداخت این تسهیلات با نقطه مطلوب را فاصله‌دار دانست و بر اهتمام بیشتر بانک‌ها و نظارت پیگیری بانک مرکزی در این زمینه تأکید کرد.
رئیسی همچنین به بانک مرکزی دستور داد ظرف یک هفته آینده مشکل آن دسته از متقاضیانی که موفق به دریافت تسهیلات ساخت مسکن نشده‌اند را بررسی و در جهت رفع آن اقدام کند. رئیس‌جمهور کاهش نرخ سود بانکی تسهیلات مسکن از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد را اقدامی مثبت اما ناکافی دانست و گفت: نظام بانکی باید با متقاضیان برای بازپرداخت این تسهیلات همکاری بیشتری داشته باشند.
رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به برخی ناهماهنگی‌ها در دستگاه‌های دولتی در اجرای «طرح هادی» وزارت کشور و وزارت اقتصاد را مکلف کرد با همکاری بنیاد مسکن مشکل را بررسی و نسبت به رفع آن اقدام کنند. رئیسی ضمن تاکید به استانداران برای پیگیری تحقق تصمیمات شورای عالی مسکن، روند واگذاری زمین به متقاضیان در قالب طرح جوانی جمعیت را قابل قبول دانست و ابراز امیدواری کرد با واگذاری ۷۰ هزار قطعه زمین دیگر تا آخر امسال تعهدات دولت در این طرح تحقق یابد.
نظارت موثر اتحادیه مشاورین املاک بر عملکرد منضبط بنگاه‌های معاملاتی، ایجاد ساز و کاری مؤثر و کارآمد برای تعیین تکلیف زمین‌های بلااستفاده جهت به‌کارگیری در طرح جهش تولید مسکن، بررسی نیاز کشور به سیمان و فولاد برای تولید مسکن و برنامه ریزی برای تأمین آن از سوی وزارت صمت تا ۱۰ روز آینده و همکاری بیشتر مسئولان استانی برای افزایش سرعت ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده از دیگر توصیه‌های رئیس‌جمهور در جلسه شورای عالی مسکن بود.
از افزایش سقف تسهیلات مسکن چه خبر؟
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی چندی پیش در یادداشتی در صفحه توئیتر خود از افزایش سقف تسهیلات مسکن خبر داد و نوشت: با تصویب شورای پول و اعتبار میزان تسهیلات ساخت مسکن به صورت صنعتی و دانش‌بنیان ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد.
این گزارش می‌افزاید: قبل از این سقف ساخت تسهیلات مسکن برای ۱۲ شهر تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، تبریز، کرج، اهواز، بندرعباس، بوشهر، قم، ساری و رشت برای سازندگان حرفه‌ای که از فناوری نوین هم استفاده کنند، ۶۰۰ میلیون تومان به ازای هر واحد بود که با توجه به افزایش ۳۵ درصدی سقف تسهیلات، به این ترتیب برای ۱۲ شهر ذکر شده وام به ۸۱۰ میلیون تومان افزایش می‌یابد که بر این اساس در شهرهای مذکور، به سازندگان حرفه‌ای که از فناوری نوین ساختمانی استفاده نکنند، ۵۰۰ میلیون تومان و به سایر سازنده‌ها نیز ۴۵۰ میلیون تومان تسهیلات بدون سپرده ساخت پرداخت می‌شود همچنین به تازگی بر اساس نامه بانک مرکزی به مدیرعامل بانک‌های کشور، سقف وام نهضت ملی مسکن نیز در تمامی شهرهای کشور به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافت. سقف این تسهیلات پیش از این در تهران ۴۵۰ میلیون تومان بود که در برخی مناطق بانک‌ها مبلغی کمتر از این سقف را پرداخت می‌کردند.
بانک‌ها منابع لازم را در اختیار دارند؟
براساس این گزارش، دولت در حالی سقف پرداخت تسهیلات مسکن را طی ماه گذشته بر روندی افزایشی قرار داده که به نظر می‌آید که بانک‌ها منابع لازم برای اجرای این طرح‌ها را ندارند و منبع تامین مالی این افزایش سقف تسهیلات نیز تاکنون اعلام نشده است در صورتی‌که بانک‌ها برای استقراض به بانک مرکزی مراجعه کنند نیز با توجه به عدم تمکن مالی این نهاد در نهایت شاهد چاپ پول و تکرار چرخه تورم خواهیم بود از سوی دیگر بانک‌ها به دلیل پایین بودن میزان سودآوری وام‌های مسکن تمایل زیادی برای مشارکت در این این‌گونه مصوبات را ندارند و پروژه‌های تجاری را ترجیح می‌دهند.
مدیرکل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در این خصوص گفته است در سال اول اجرای قانون جهش تولید مسکن، ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات نهضت ملی مسکن و در سال دوم نیز ۵۴۸ هزار میلیارد تومان به بانک‌ها ابلاغ شد، اما بانک‌ها تاکنون حدود ۱۱۱ هزار میلیارد تومان قرارداد شامل تسهیلات در قالب خودمالکی، نهضت ملی مسکن، مسکن روستایی و ودیعه مسکن به متقاضیان امضا کرده‌اند همچنین آمارها نشان می‌دهد در سال اول ۱۸ درصد و در سال دوم نیز ۱۷ درصد از تکلیف قانونی بانک‌ها در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن محقق شده است. در مجموع عملکرد تسهیلات‌دهی نظام بانکی به نهضت ملی مسکن ۱۷. ۵ درصد بوده است، بنابراین با این توصیفات افزایش سقف تسهیلات بدون فراهم کردن زیرساخت‌های مالی شاید بتواند در کوتاه‌مدت میزان عرضه را افزایش دهد، اما در نهایت به تورم دامن خواهد زد./ آرمان ملی