در گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی آمده که افزایش صادرات نفت روسیه نتیجه تلاشهای مسکو برای گسترش بازار صادرات نفت خود به کشورهایی است که هنوز تحریمهایی علیه روسیه وضع نکردهاند.
روسیه اخیرا موفق به صدور بیشترین میزان نفت از زمان آغاز تهاجم نظامی خود به اوکراین شده است.
دادههای آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که روسیه در ماه آوریل سال جاری از هر ماه دیگری پس از آغاز جنگ اوکراین نفت بیشتری صادر کرده است. بنا به همین آمار روسیه در ماه آوریل به طور میانگین روزانه هشت میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت صادر کرد. این رقم به طور میانگین روزانه ۵۰ هزار بشکه بیشتر از صادرات نفت روسیه در ماه مارس بود.
صادرات نفت روسیه در پی تهاجم نظامی این کشور به اوکراین به روزانه هفت میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه کاهش پیدا کرده بود.
در گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی آمده که افزایش صادرات نفت روسیه نتیجه تلاشهای مسکو برای گسترش بازار صادرات نفت خود به کشورهایی است که هنوز تحریمهایی علیه روسیه وضع نکردهاند.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی هرچند روسیه موفق به صدور نفت بیشتری شده اما نتوانسته است درآمد خود از فروش نفت را افزایش دهد.
درآمد روسیه از صادرات نفت در ماه آوریل ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار یورو بوده است. این رقم در مقایسه با ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ شش میلیون یورو کمتر است. این در حالی است که میزان صادرات روسیه در ماه آوریل در مقایسه با ماه ژوئن سال گذشته ۷۰۰ هزار بشکه بیشتر بود.
این ارقام باعث شده است تا گمانهزنیهایی در مورد فروش زیر قیمت نفت روسیه صورت گیرد.
بازار فروش نفت روسیه؛ نگاه مسکو به شرق است
حدود ۸۰ درصد از نفت صادراتی روسیه در ماه آوریل به دو کشور چین و هند فروخته شد.
شبکه «بی بی سی» گزارش داده است که میزان واردات نفت هند از زمان پیش از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین ده برابر شده است. بنا به همین گزارش هند پیش از آغاز جنگ اوکراین روزانه به طور میانگین ۲۰۰ هزار بشکه نفت خریداری میکرد. این در حالی است که این کشور آسیایی اکنون به طور میانگین روزانه دو میایون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت خریداری میکند.
هند اکنون سومین واردکننده نفت جهان محسوب میشود.
از سوی دیگر واردات نفت روسیه در اتحادیه اروپا به شکل چشمگیری کاهش یافته است. کشورهای عضو این اتحادیه در ماه آوریل برای سومین ماه پیاپی روزانه تنها حدود ۶۰۰ هزار بشکه نفت از روسیه خریداری کردند.
دور اول تحریمهای اتحادیههای اروپا علیه نفت روسیه ماه دسامبر سال ۲۰۲۲ به اجرا درآمد. دور دوم این تحریمها که فرآوردههای نفتی روسیه را در بر میگرفت ماه فوریه اجرایی شد.
اتحادیه اروپا اکنون به طور موقت معافیت استثنایی از تحریم برای واردات نفت خام روسیه از طریق خط لوله انتقال نفت در نظر گرفته است.
آیا نفت تحریمشده روسیه از طریق دیگری به اتحادیه اروپا وارد میشود؟
هند از افزایش سطح خرید نفت خود دفاع کرده و مدعی است که با میزان بالای فقر در داخل، توانایی خرید نفت گرانتر از کشور دیگری جز روسیه را ندارد.
این در حالی است که انتقادها از هند تنها به خرید نفت روسیه محدود نمیشود. منتقدان دهلینو بر این باور هستند که هند به تلاشهای روسیه برای دور زدن تحریمهای وضعشده کمک میکند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اخیرا هشدار داده بود که این اتحادیه در صورت تبدیل هند به مرکزی برای تبدیل نفت خریداری شده از روسیه به فرآوردههای نفتی و فروش آن به کشورهای اروپایی، باید از خود واکنش نشان دهد.
صادارات فرآوردههای نفتی هند طی ماههای اخیر نوسان زیادی داشته است. یکی از دلایل آن افزایش مصرف داخلی عنوان میشود.
در بازار اصلی فروش فرآوردههای نفتی هند چند کشور اروپایی نیز در جایگاه خریدار دیده میشوند. هلند، آلمان، ایتالیا و فرانسه از جمله کشورهایی هستند که وزارت تجارت و صنعت هند از آنها به عنوان خریدار فرآوردههای نفتی خود یاد کرده است.
سوبرامانیام جایشنکر، وزیر خارجه هند اخیرا درباره همین موضوع گفت که مشکل به مقررات شورای اتحادیه اروپا و تحریمهای وضعشده بر میگردد. او ضمن اشاره به اینکه محصولاتی که از پالایش نفت روسیه در کشور ثالث به دست میآید دیگر از نظر اتحادیه اروپا یک کالای روسی محسوب نمیشود خواستار بازنگری بروکسل در مقررات خود شد.
وزیر خارجه دولت نارندرا مودی، نخستوزیر هند تاکید کرد که دهلینو و مسکو به دنبال افزایش مبادلات خود هستند و واردات نفت از روسیه از نظر هند «مسیر مستقیم تامین مالی جنگ» در اوکراین به حساب نمیآید.