سازمان بین‌المللی انرژی (آی ای اِی) پیش‌بینی کرده است که امسال از هر پنج اتومبیلی که در جهان فروخته می‌شود تقریبا یکی الکتریکی خواهد بود و تا اواسط دهه جاری میلادی قیمت مدل‌های کوچکتر برقی با خودروهای سنتی رقابت خواهد کرد.
براساس این گزارش انتظار می‌رود فروش خودروهای برقی در جهان امسال ۳۵ درصد جهش کند و به ۱۴ میلیون دستگاه برسد که ۱۸ درصد کل بازار خودروهای شخصی خواهد بود.
این ادامه روندِ رشد استثنایی سال قبل است که شاهد فروش بیش از ۱۰ میلیون دستگاه خودروی برقی - یعنی ۱۴ درصد کل فروش - بود.
در سال ۲۰۲۰ بیش از ۴ درصد خودروهایی که به فروش رفت برقی بود و در سال ۲۰۲۱ حدود ۹ درصد آنها.
در این میان سه بازار برتری تام داشتند: چین، اروپا و آمریکا.
سازمان بین‌المللی انرژی در گزارش تازه خود تحت عنوان «چشم انداز ۲۰۲۳ اتومبیل‌های برقی» که روز چهارشنبه منتشر کرد گفت که چین هم اکنون بزرگترین بازار این نوع خودروها در جهان است.
این کشور ۶۰ درصد فروش خودروهای الکتریکی را به خود اختصاص داده است. به علاوه در سال گذشته میلادی ۳۵ درصد خودروهای برقی صادر شده در جهان از چین بود که ۱۰ درصد نسبت به ۲۰۲۱ افزایش داشت.
این سازمان پیش‌بینی می‌کند که تا پایان دهه جاری چین - با ۴۰ درصد از سهم کل فروش - همچنان بزرگترین بازار این خودروها خواهد بود و بعد از آن اروپا با ۲۵ درصد و آمریکا با ۲۰ درصد در جایگاه بعدی قرار می‌گیرند.
اروپا دومین بازار بزرگ این اتومبیل‌ها بود، به طوری که در سال ۲۰۲۲ رشدی ۱۵ درصدی را در زمینه فروش تجربه کرد - یعنی بیش از یک پنجم اتومبیل‌های خریداری شده در اروپا برقی بود.
سومین بازار بزرگ جهان آمریکا بود که فروش این اتومبیل‌ها سال قبل در آن ۵۵ درصد جهش کرد.
براساس این گزارش فروش این خودروها در خارج از این سه بازار عمدتا کم بود، اما در سال ۲۰۲۲ در هند، تایلند و اندونزی رشد کرد. همچنین بیش از نیمی از سه‌چرخه‌هایی که در سال ۲۰۲۲ در هند ثبت شد برقی بودند.
فاتح بیرول، مدیرعامل این آژانس، گفت که دولت‌ها به دلایل مختلف از جمله کمک به محیط زیست و کاهش اتکا به نفت روی اتومبیل‌های برقی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
او گفت که روند برقی شدن خودروها باعث کاهش مصرف نفت به میزان روزانه ۵ میلیون بشکه تا ۲۰۳۰ خواهد شد.
این سازمان می‌گوید شمار مدل‌های الکتریکی موجود در سال ۲۰۲۲ به ۵۰۰ نوع رسید که دو برابر گزینه‌های موجود در سال ۲۰۱۸ بود.
در این گزارش آمده است که ظرفیت تولید باتری تا سال ۲۰۳۰ - براساس اعلامیه شرکت‌ها - برای برآورده کردن تقاضا کافی خواهد بود. این سازمان تعهد دولت‌ها برای کاهش دی اکسید کربن را مبنای رشد تقاضا قرار داده است.
سازمان بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۳۰ میزان فروش این خودروها به ۳۵ درصد برسد که ده درصد بالاتر از پیش‌بینی قبلی این سازمان است.
بازار خودروهای برقی آمریکا
بازار خودروهای برقی در آمریکا به سرعت در حال رشد بوده است، به طوری که فروش آنها از ۴.۳ درصد در ژانویه ۲۰۲۲ به ۷ درصد در ژانویه ۲۰۲۳ رسید.
در آمریکا شرکت تسلا بیش از نیمی از بازار الکتریکی را در اختیار دارد، اما سایر خودروسازان هم به تدریج درحال عرضه انواع مدل‌های تمام برقی هستند.
هیوندای، کیا، فورد، جنرال موتورز، نیسان و فولکس واگن از جمله شرکت‌هایی هستند که بر فروش شاسی بلندهای «کامپکت» و «کراس اوور» که با هر شارژ بیش از ۴۰۰ کیلومتر راه می‌روند تمرکز دارند. شرکت‌های فورد و ریویان هم وانت‌های برقی با برد زیاد عرضه کرده‌اند.
در سال های اخیر بعد از شروع همه گیری کرونا بازار آمریکا شاهد افزایش تقریبا بی‌سابقه قیمت خودرو بود. به خصوص در دوران پایانی همه‌گیری کمبود تراشه این صنعت را زمین‌گیر کرد که از دلایل کمبود اتومبیل و جهش قیمت بود.
به گزارش شرکت «کاکس اتوموتیو» قیمت میانگین خودرو در آمریکا قبل از همه گیری کووید حدود ۳۸ هزار دلار بود اما در فوریه ۲۰۲۲ رکورد تازه ۴۹ هزار دلار را ثبت کرد. در همان زمان - فوریه ۲۰۲۲ - میانگین قیمت یک خودروی تمام برقی در آمریکا بیش از ۵۸ هزار دلار بود.
اما در ماه‌های اخیر قیمت خودروهای احتراقی و برقی هر دو درحال کاهش بوده است.
تسلا که فقط اتومبیل برقی تولید می‌کند در سال جاری با تخفیف و کاهش قابل توجه قیمت، بازار را تحت تاثیر زیادی قرار داد و سایر شرکت‌ها را به ارائه تخفیف واداشت.
به علاوه دولت فدرال مشوق‌های مالی قابل توجهی برای خودروهای برقی در نظر گرفته که البته بستگی زیادی به محل تولید آنها دارد.
در این میان کالیفرنیا از نظر فروش این خودروها پیشتاز است.
به گزارش «کمیسیون انرژی کالیفرنیا» ۲۱ درصد خودرو و وانت‌های خریداری شده در این ایالت برقی بود که خیلی بالاتر از سهم آن در کل آمریکاست. این شامل اتومبیل‌های تمام برقی، هیبریدی قابل شارژ (چند ده کیلومتر حرکت با شارژ پیش از انتقال به موتور هیبریدی) و خودروهای مجهز به موتور سوخت هیدروژنی می‌شود.
براساس این گزارش شمار خودروهای بدون تصاعد که در جاده‌های کالیفرنیا تردد می کنند اکنون به بیش از یک و نیم میلیون دستگاه رسیده است.
کالیفرنیا قصد داشت تا ۲۰۲۵ شمار خودروهای بدون تصاعد را به ۱.۵ میلیون دستگاه افزایش دهد که حالا تقریبا دو سال زودتر به این هدف رسیده است. نزدیک به نیمی از اینها در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ خریداری شده است.
کارشناسان میگویند تنوع زیاد در بازار، مشوق‌های فدرال و ایالتی و افزایش شمار ایستگاه‌های شارژ از عوامل این رشد است.
کالیفرنیا قصد دارد شمار این اتومبیل‌ها تا ۲۰۳۰ به ۵ میلیون برد و فروش خودروهای شخصی با موتور احتراقی را از سال ۲۰۳۵ ممنوع خواهد کرد.
آژانس بین المللی انرژی گفت که در آمریکا قانون «آی آر اِی» (کاهش تورم) که دولت جو بایدن وضع کرده و مقررات «خودروهای پیشرفته پاکیزه ۲ کالیفرنیا» که شماری از سایر ایالت‌ها آن را اتخاذ کرده‌اند می‌تواند سهم فروش خودروهای برقی در این کشور را تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰ درصد برساند.