براساس یک مطالعه تازه جهان امسال احتمالا برای تولید برق، سوخت فسیلی کمتری مصرف خواهد کرد که «نقطه عطفی» برای انرژی های پاکیزه خواهد بود.
این اولین افت سالانه استفاده از زغال، نفت و گاز برای تولید الکتریسیته، در خارج از دوران رکود یا همه گیری، خواهد بود.
در نتیجه گازهای گلخانه‌ای کمتری برای تولید برق متصاعد خواهد شد.
نویسندگان این مطالعه می‌گویند که شکوفایی مورد انتظار در انرژی‌های تجدیدپذیر عمدتا تحت هدایت چین انجام می‌شود.
در حال حاضر ۱۲ درصد برق جهان از باد و خورشید تولید می‌شود. تولید برق از توربین های بادی نصب شده در جهان در سال ۲۰۲۲ تقریبا جوابگوی برق مورد نیاز بریتانیاست.
این مطالعه توسط تحلیلگران موسسه «اِمبرز» حاکیست که انرژی‌های تجدیدپذیر جوابگوی هرگونه افزایش مصرف در سال جاری خواهد بود.
تولید برق بزرگترین عامل تصاعد گربن و گرمایش زمین است، به طوری که در سال ۲۰۲۱ مسئول بیش از یک سوم کل تصاعد گازهای گلخانه‌ای بود.
بنابراین ترک زغال، نفت و گاز در این بخش یک گام حیاتی در کمک به پرهیز از عواقب خطرناک تغییر اقلیم قلمداد می‌شود.
این مطالعه با بررسی داده‌های کشورهایی که ۹۳ درصد برق جهان را مصرف می‌کنند انجام شد.
چهارمین گزارش موسسه اِمبر تحت عنوان «مرور تولید برق جهان» نشانگر آن است که پیشرفت قابل توجهی در کاهش نقش سوخت‌های فسیلی در تولید برق در جریان است.
تحول اساسی در اینجا ادامه رشد صنایع انرژی بادی و خورشیدی به عنوان منابع مقرون به صرفه تولید برق است. سال پیش ظرفیت تولید انرژی خورشیدی در جهان ۲۴ درصد رشد کرد که برای تامین نیاز سالانه کشوری به بزرگی آفریقای جنوبی کافیست.
اینها در کنار نیروگاه‌های اتمی و برق‌آبی، تولید برق پاکیزه جهان را در سال ۲۰۲۲ به ۳۹ درصد رساندند. این گزارش دریافت که برق تولید شده در سال قبل، عملا پاکیزه‌ترین در تاریخ جهان بود.
با وجود این، انتشار کربن از در صنعت تولید برق همچنان افزایش یافت که به افزایش مصرف زغال سنگ مربوط می‌شود.
به گفته نویسندگان گزارش، دلیل این است که تقاضای کلی برای برق افزایش یافته و منابع پاک جوابگوی همه این افزایش نبوده است.
همچنین در سال ۲۰۲۲ مشکلاتی در زمینه تولید برق هسته‌ای و برق آبی وجود داشت، چون بسیاری از راکتورها در فرانسه از خط تولید خارج بودند و رودخانه‌های اروپا در بسیاری نقاط آب کافی برای تولید برق نداشتند.
با این حال این گزارش می‌گوید که در سال ۲۰۲۳، رشد انرژی بادی و خورشیدی بیشتر از میزان افزایش تقاضا خواهد بود که به معنی شروع روند نزولی تصاعد گازهای گرم کننده خواهد بود.
مالگورزاتا ویتروس-موتیکا نویسنده اصلی این گزارش می گوید با این روند شاهد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خواهیم بود.
او گفت: «در بستر گسترش استفاده از وسایل الکتریکی مثل اتومبیل‌های برقی و پمپ‌های حرارتی (که کار کولر و بخاری را با صرف انرژی کمتر انجام می‌دهد)، این تحول فوق العاده مهم خواهد بود.»
هرچند انتظار می‌رود کاهش انتشار سوخت‌های فسیلی در بخش تولید برق در سال جاری اندک باشد، یعنی حدود ۰.۳ درصد، نویسندگان بر این باورند که این کاهش ادامه خواهد یافت و در سال‌های بعدی تسریع خواهد شد.
دِیو جونز از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: «ما حالا به نقطه عطف تازه‌ای رسیده‌ایم که به معنی شروع دوره جدیدی از کاهش گازهای گلخانه‌ای از انرژی فسیلی است. ما می‌دانیم که کلید حل مشکل در باد و خورشید نهفته است و فقط باید در فکر افزایش فوری ظرفیت آنها باشیم.»
یکی از بازیگران مهم در این روند چین است. حدود ۵۰ درصد ظرفیت تازه انرژی بادی و حدود ۴۰ درصد ظرفیت تازه خورشیدی به چین مربوط است؛ کشوری که همچنین مسئول تولید بیشترین برق از زغال سنگ است.
آقای جونز گفت: «با سرعتی که چین در حال ایجاد ظرفیت تولید انرژی بادی و خورشیدی و انواع دیگر انرژی پاک است، این احتمال وجود دارد که این کشور زودتر از ۲۰۲۵ به نقطه اوج تولید برق از زغال سنگ برسد، که قابل توجه خواهد بود.»
کارشناسان انرژی اذعان دارند که مهار سوخت های فسیلی در تولید برق می‌تواند یک "نقطه عطف" باشد، اما هنوز کارهای بیشتری هست که باید انجام شود.
پروفسور جسیکا جوئل، از دانشگاه برگن، که در این مطالعه شرکت نداشته می‌گوید: «تولید برق از زغال سنگ در بریتانیا ابتدا در سال ۱۹۷۹ به اوج رسید... بریتانیا در سال ۲۰۲۲، یعنی ۴۳ سال پس از اوج، همچنان (در سطح خیلی کمتر) از زغال سنگ استفاده می‌کرد. برای رسیدن به اهداف خود در زمینه انرژی پاک، ما ۴۰ یا حتی ۳۰ سال وقت نداریم. باید در زمان بسیار کوتاه‌تری برق را به طور کامل کربن زدایی کنیم.»