با آزادسازی و معامله 300 میلیون یورو از منابع بانک مرکزی در عراق درسامانه نیما، آغاز گشایش‌های ارزی تأیید شد. در روز یکم بهمن‌ماه گروه اقتصادی روزنامه ها در گزارشی با عنوان «سیگنال‌های مثبت در بازار ارز»، با توجه به تحولات اخیر و مذاکرات صورت گرفته ارزی و پولی با برخی از کشورهای منطقه از گشایش‌های جدید ارزی درآینده نزدیک خبر دادند، موضوعی که روز بعد با انتشار خبر رسمی از سوی بانک مرکزی درخصوص آزادسازی 300 میلیون یورو از منابع بانک مرکزی در عراق مورد تأیید قرارگرفت.
حال نظر به مذاکرات مثبتی که از 15 دی ماه سال‌جاری از سوی مقامات بانک مرکزی با همتایان خود در امارات، قطر، عراق و... انجام شده است، انتظار می‌رود که در روزهای آتی اخبار امیدبخش دیگری از گشایش‌های ارزی در فضای رسانه‌ای کشور به گوش برسد. بدین‌ترتیب در حالی که دلالان با نیت‌های سوداگری و سیاسی به‌دنبال بالا کشیدن بدون منطق نرخ ارز در بازار آزاد و غیررسمی هستند، در روی دیگر سکه بازار ارز، اتفاقات دیگری در حال رخ دادن است که نتیجه آن افزایش عرضه و در نتیجه افت قیمت است. علاوه بر این، در شرایطی که برخی از رسانه‌های خارجی و متأسفانه تعدادی از رسانه‌های داخلی، اخباری هدفمند درخصوص بسته شدن مسیر نقل و انتقال ارزی عراق به روی ایران از سوی واشنگتن، منتشر می‌کنند، آزادسازی این رقم که در روزهای آینده نیز تکرار خواهد شد، نشان می‌دهد که انتشار خبر «قوانین جدید خزانه‌داری امریکا در عراق برای جلوگیری از انتقال دلار به ایران» به صورت خاص از سوی وال استریت ژورنال تنها یک خبرسازی با هدف ناامن نشان دادن اقتصاد ایران و تداوم مشکلات ارزی است. اما جدای از این دست خبرسازی‌ها، واقعیت چیز دیگری را نمایان می‌سازد.
در همین راستا، براساس گزارش روز گذشته بانک مرکزی، پس از مذاکرات پولی و بانکی موفق با مقامات بانکی عراق، گشایش‌های ارزی جدیدی جهت عرضه ارز در سامانه نیما صورت گرفت به طوری که بعد از یک وقفه یک ساله روز گذشته مبلغ ۳۰۰ میلیون یورو از محل منابع بانک مرکزی کشورمان در عراق در سامانه نیما عرضه و کل آن بلافاصله به فروش رفت و این فرایند طی روزهای آتی نیز تداوم خواهد داشت. این مبلغ علاوه بر سایر تأمین ارزهای روزانه صورت گرفته در سامانه نیما است که آمار آن هر روز اعلام می‌شود.
براساس این گزارش، متعاقب سفر هیأت بانکی – تجاری کشورمان به عراق طی روزهای اخیر و انجام مذاکرات با بانک مرکزی عراق و یکی از بانک‌های تجاری زیرمجموعه، گشایش‌های ارزی جدیدی در زمینه استفاده از منابع موجود در آن کشور پس از بیش از یک سال وقفه دوباره از سر گرفته شد و طی روز گذشته از همین محل بالغ بر ۳۰۰ میلیون یورو در سامانه نیما عرضه و به‌طور کامل فروش رفت.
همچنین بازرگانان و تجار با این گشایش ارزی قادر خواهند بود تا ضمن تسریع در انجام فرایندهای تجاری و بانکی از محل منابع مربوطه در عراق تقاضاهای ارزی خود را جهت واردات کالاهای اساسی با سرعت بیشتر و به نحو مناسب‌تری پوشش دهند.
خبرسازی وال‌استریت ژورنال علیه بازار ارز ایران
همان‌طور که اشاره شد، در شرایطی که به‌صورت رسمی بخش نخست دارایی‌های آزاد شده ارزی ایران در عراق به مبلغ 300 میلیون یورو روز گذشته در سامانه نیما معامله و تمام آن به فروش رسید و در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت، در روز سی‌ام دی ماه ترجمه گزارشی از رسانه امریکایی وال استریت ژورنال درخصوص بسته شدن مسیرهای نقل و انتقال ارزی عراق به روی ایران دربرخی از رسانه‌های داخلی منتشر می‌شود، خبری که صحت آن نقض شده است.
در واقع علاوه بر اینکه آزادسازی بخشی از منابع بانک مرکزی در عراق این خبر را نقض می‌کند، بلکه رسانه امریکایی با بازنویسی خبری که مربوط به گذشته است که چند سال پیش است، تلاش کرده است تا با نشان دادن مانعی جدید بر سر راه بازار ارز ایران، جو روانی در این بازار را به هم بریزد.
در حالی وال استریت ژورنال از قوانین سختگیرانه‌تر برای انتقال الکترونیکی دلار توسط بانک‌های خصوصی عراق برای مقامات بغداد خبرداده‌اند که این محدودیت‌ها و سختگیری‌های ارزی ازسوی امریکا بر عراق از سال 2015 میلادی آغاز شده و در همان سال‌ها اثر واقعی و روانی خود را بر بازار ارز ایران گذاشته است. اما پس از نزدیک به هفت سال از اعمال این محدودیت‌ها رسانه‌های امریکایی در قالب پروژه‌ای جدید و با عنوان تشدید محدودیت‌ها از مسدود شدن بازار ارز عراق به روی ایران خبرداده‌اند. در گزارش وال استریت ژورنال آمده است: «مقامات امریکایی سال‌ها بر عراق فشار آورده‌اند تا کنترل خود بر بانک‌ها را تقویت کند.
در سال ۲۰۱۵، مقامات می‌گفتند، فدرال رزرو و وزارت خزانه‌داری به‌طور موقت انتقال میلیارد‌ها دلار به بانک مرکزی عراق را به دلیل نگرانی از اینکه این ارز به بانک‌های ایرانی منتقل شود، مسدود کردند. به گفته مقامات امریکایی و عراقی، از زمان اجرایی شدن این رویه‌های جدید، ۸۰ درصد یا بیشتر از حواله‌های روزانه دلاری عراق که قبلاً در برخی روز‌ها بالغ بر ۲۵۰ میلیون دلار بود، به دلیل اطلاعات ناکافی در مورد مقصد وجوه یا اشتباهات دیگر مسدود شده است. برای حفظ وجود جریان دلار در عراق، هواپیما‌ها هر چند ماه یک بار پالت‌های ارز امریکایی را به بغداد تحویل می‌دهند. اما دلار‌های بسیار بیشتری به صورت الکترونیکی توسط بانک‌های خصوصی عراق منتقل می‌شوند که از حساب‌های رسمی عراق در فدرال رزرو نیویورک پردازش می‌شود، جایی که عواید حاصل از فروش نفت در آن قرار دارد. تأثیر کنترل‌های شدیدتر اتخاذ شده در نوامبر را می‌توان در کاهش شدید تراکنش‌های دلاری بانک‌های عراقی که بانک مرکزی در وب‌سایت خود ثبت می‌کند، مشاهده کرد. بر اساس داده‌ها، در ۱۷ اکتبر سال گذشته، قبل از اجرایی شدن قوانین جدید، انتقال روزانه از حساب‌های رسمی عراق در فدرال رزرو نیویورک و سایر مؤسسات خارج از کشور ۲۲۴.۴ میلیون دلار بود. در ۱۷ ژانویه اما ۲۲.۹ میلیون دلار بود که نزدیک به ۹۰ درصد کاهش داشته است.»
با این حال درگزارش همین رسانه امریکایی با اشاره به اینکه با کمبود دلار، واحد پول عراق تا ۱۰ درصد در برابر دلار ارزش خود را از دست داده است که این مسأله منجر به افزایش شدید قیمت‌های کالاهای وارداتی از جمله تخم‌مرغ، آرد و روغن خوراکی شده است؛ به نقل از مقامات ایالات متحده گفته است که آشفتگی اقتصادی کاهش خواهد یافت، زیرا دارندگان حساب‌ها در عراق از الزامات پیروی خواهند کرد. اما در ادامه گزارش خود کم‌اثری این سیاست‌های محدودکننده امریکا از چند سال پیش تاکنون درعراق را مورد تأیید قرارداده است.
در همین زمینه در بخش دیگری از گزارش وال استریت ژورنال آمده است: «محدودیت بر انتقال‌های الکترونیکی دلار، باعث هجوم افراد به صرافی‌ها برای خرید دلار‌های کاغذی شده است. واردکنندگان عراقی که نمی‌توانند از بانک‌ها استفاده کنند، مجبور شده‌اند سفارش‌های خود را همزمان با پیروی از قوانین جدید یا یافتن روش‌های دیگری برای پرداخت به تأمین‌کنندگان، مانند استفاده از شبکه‌های غیررسمی انتقال پول موسوم به حواله، به تعویق بیندازند. آقای صراف گفت که برخی از تاجران دلار‌ها را بار می‌کنند و با وسایل نقلیه به خارج از عراق می‌فرستند.»