یکی از مهم‌ترین وعده‌های اقتصادی دولت یازدهم، کاهش نرخ تورم بود که از ابتدای آغاز به کار دولت تاکنون شاهد هستیم که نرخ تورم روند کاهشی پیدا کرده؛ تا جایی که در حال حاضر نرخ تورم براساس گزارش بانک مرکزی به ۱۵.۸ درصد رسیده است.
این موضوع پس از ۱۸ ماه فعالیت دولت روحانی باعث شعف دولت شده است؛ به گونه‌ای که در هفته گذشته از معجزه در اقتصاد خبر داده و اعلام کرد: «وعده‌ای که ما برای سال ۱۳۹۳ داده بودیم، این بود که تورم را به ۲۵ درصد برسانیم. اما ما تورم بالای ۴۰ درصد را امروز به ۱۶ درصد رسانده‌ایم و بسیاری از صاحب‌نظران داخلی و خارجی حضوری یا کتبی برای ما نوشته‌اند کار این دولت شبیه معجزه است.»
حسن روحانی البته بلافاصله پس از این اظهارنظر، یک آمار عجیب و غریب دیگری نیز ارائه کرد و درباره نرخ تورم گفت: «آمار مرکز آمار نشان می‌دهد تورم بهمن‌ماه صفر بوده است. همه اقتصاددانان می‌دانند که ماه‌های بهمن و اسفند ۲ ماهی است که بیشترین تورم را دارد. سال گذشته تورم بهمن ۵/۵ درصد بود و در جلسات اقتصادی که من هر ۲ ماه یکبار با حضور اقتصاددانان شرکت می‌کنم، هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد تورم بهمن‌ماه صفر باشد.»
در حالی این سخن را این روزها از زبان رییس‌جمهور می‌شنویم که مردم در واکنش به اظهارات رییس‌جمهور، از معجزه در گرانی‌ها صحبت می‌کنند نه تورم. از نگاه آنها، در حال حاضر یک روز با خبر گرانی مرغ مواجه می‌شوتد، روز دیگر افزایش قیمت لبنیات، نان و میوه. در عین حال، هر روز هم خبرهای مختلفی از بودجه سال ۱۳۹۴ بابت گرانی‌های مختلف شنیده می‌شود؛ به نحوی که گاها در میان عامه مردم، سال ۹۴ را سال پوس کندن و گرانی‌ها نام گرفته است.
بر این اساس، مردم معتقدند که کاهش نرخ تورم را در سفره‌های خود حس نمی‌کنند و سفره‌های آنها گویای افزایش قیمت‌ها و گرانی‌ها نسبت به مدت قبل است و حتی قدرت خریدشان در بسیاری از کالاها پایین آمده است.
در گذشته و در ایام انتخابات حسن روحانی معتقد بود که سفره‌های مردم می‌تواند ملاک مناسبی برای سنجش نرخ تورم باشد. وی پانزدهم مردادماه سال ۱۳۹۲ و در ابتدای روی کار آمدن، معیار تورم را جیب مردم دانسته بود، نه آمار بانک مرکزی و مرکز آمار ایران. بنابراین در حال حاضر جیب مردم می‌گوید که نرخ تورم افزایش یافته است، اما آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از کاهش نرخ تورم خبر می‌دهد.
بر این اساس، تورم بهمن‌ماه در حالی صفر درصد اعلام شده است که در این ماه شاهد افزایش قیمت بسیاری از کالاهای اساسی بوده‌ایم و مهم‌ترین کالا در فهرست گران شده‌ها، مرغ بوده است؛ به نحوی که قیمت مرغ در برخی مناطق کشور به ۸۵۰۰ تومان هم رسید. هم‌اکنون این پرسش مطرح است که ماجرای گرانی مرغ را باید باور کنیم یا نرخ تورم صفر درصدی را؟
البته شاید ملاکی که در سنجش آمارها قرار گرفته، قیمت روی بسته‌بندی کالاها بوده است؛ نه وزن و کیفیت آنها. شاید بهتر بود آقای رییس‌جمهور قبل از اعلام نرخ تورم صفر درصد، سری به بقالی‌ها می‌زد و می‌دید که وزن و کیفیت کالاها کم شده، اما قیمت آنها بالا رفته است. در واقع مردم برای خرید کالاهای کمتر، پول بیشتری می پردازند و حتی اگر قیمت برخی از اقلام اندکی هم افزایش داشته است، اما ماده موثر یا میزان وزنی محتویات درون یک بسته ماده غذایی کاهش داشته است.
از سوی دیگر، نکته‌ای که در این میان حایز اهمیت است، این‌که حتی اگر بر فرض محال تورم صفر درصدی درست باشد، این موضوع نشان از تلاش بیشتر تیم اقتصادی دولت نیست، بلکه نشان از رکود اقتصادی و بیکاری است. کارشناسان اقتصادی معتقدند که «تورم صفر درصدی در بلندمدت به معنای رکود در اقتصاد است و این شرایط نه به نفع تولید‌کننده است نه به نفع مصرف‌کننده.»
به باور آنها، «تورم صفر درصدی در بلندمدت به معنی ایستایی در اقتصاد است که در این حالت رشد هم در اقتصاد دیده نمی‌شود. در واقع تورم صفر درصدی یعنی رشدی در اقتصاد نیست، یعنی به میزانی که تولید می‌شود، مصرف می‌شود. سطح عمومی قیمت‌ها هم تغییری نمی‌کند و در برخی اوقات هزینه های انبارداری افزایش می‌یابد.»
با توجه به آنچه گفته شد، در حال حاضر سوالات بسیاری پیرامون تورم صفر درصدی مطرح است که دولت در تلاش است پاسخی بابت آنها ندهد. وزیر اقتصاد نیز در مقابل سوالات درباره تورم صفر درصدی نیز گفته است: «مگر آمار هم نظری است؟» به‌هرحال باعث شگفتی است که رییس‌جمهور با علم به وضعیت اقتصاد و وضعیت رکود اقتصادی کشور، از تورم صفر درصدی در اقتصاد با افتخار صحبت می‌کند.