بیش از 70 درصد گاز مصرفی مربوط به بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده است که این روزها افزایش مصرف داشته و نگرانی‌هایی را برای جایگاه‌های سوخت و پتروشیمی‌ها به وجود آورده است.
از اواخر آذر با ورود سامانه بارشی و سرد شدن هوا، مصرف گاز شدت گرفت تا جایی که مصرف گاز در روز شنبه افزایش ۹ درصدی را نسبت به مدت مشابه داشته است. اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود، زیرا افزایش مصرف گاز دامنگیر سیمانی‌ها هم شده است به طوری که اکنون از سوخت جایگزین استفاده می‌کنند.
در خصوص افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران گفته بود: با ورود یک جبهه هوای سرد از شمال و شمال غرب کشور که به‌سرعت گسترش یافته و حتی به استان‌های جنوب غرب، خوزستان، لرستان و… نیز رسیده و ماندگاری بیش از حد آن، مصرف گاز شنبه سوم دی، به ۵۹۰ میلیون مترمکعب رسید.
به گفته جولایی این مقدار مصرف در ابتدای هفته جاری به نسبت ابتدای هفته گذشته، ۹ درصد افزایش را نشان می‌دهد که با اطلاعات هواشناسی، پیش‌بینی می‌شود این روند افزایش مصرف، تا پایان هفته ادامه داشته باشد؛ به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود مصرف گاز طبیعی تا اواخر هفته جاری به ۶۵۰ میلیون مترمکعب در روز برسد. حالا باید دید در روزهای پایانی هفته از این رقم عدول می‌کند یا خیر!
افزایش محدودیت گازی برای پتروشیمی‌ها
البته افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری تبعاتی هم برای صنایع سیمانی و پتروشیمی‌ها داشت به طوری که سوخت یکی قطع و محدودیت‌هایی برای پتروشیمی‌ها در نظر گرفته شد. اگرچه این محدودیت‌ها در آذر ماه ایجاد شد اما گویا همچنان ادامه دارد، احمد مهدوی‌ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران در خصوص محدودیت‌های جدید پتروشیمی‌ها به مهر می‌گوید: محدودیت ایجاد شده منجر به کاهش ۳۰ درصدی تولید پتروشیمی‌های گازی شده است.
وی ادامـــــه داد: تمــــامــی پتروشیمی‌های گازی کاهش تولید داشته‌اند از خراسان گرفته تا یاسوج تمامی پتروشیمی‌های متانولی و اوره‌ای ظرفیت تولید‌شان به ۷۰ درصد رسیده است.
مهدوی‌ابهری اضافــه کرد: امیدواریم در سال‌جاری از این مسأله متضرر نشویم زیرا بر اقتصاد کشور تأثیر‌گذار است، چرا که با کاهش صادرات، ارزآوری به کشور نیز کاهش پیدا می‌کند.
دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران در پاسخ به این سؤال که امسال نسبت به سال گذشته چه وضعیتی دارد، اضافه کرد: سال گذشته ۶۸۰ میلیون دلار عدم‌النفع برای پتروشیمی‌ها وجود داشت و هیچ پیش‌بینی از این مسأله وجود ندارد و ممکن است ضرر سال‌جاری نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کند، زیرا تولید هم افزایش چندانی نداشته است.
احتمال سهمیه‌بندی گاز CNG با افزایش مصرف خانگی
مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران گفت: با توجه به محدودیت‌های اعمال‌شده در صنایع و نیروگاه‌ها برای مصرف گاز و اینکه تنها منبع تأمین افزایش مصرف گاز در بخش‌های خانگی و تجاری، اعمال محدودیت در بخش نیروگاهی و صنایع است، از همه هموطنان می‌خواهیم با رعایت الگوی مصرف بهینه، ما را در گازرسانی به دیگر بخش‌ها یاری کنند. اما این‌طور که به نظر می‌رسد وخامت اوضاع به قدری است که گمانه‌زنی‌هایی برای قطعی گاز CNG وجود دارد.
در این راستا اردشیر دادرس، رئیس انجمن صنفی سی ان جی در این زمینه به مهر گفت: خوشبختانه تا کنون کاهش یا قطعی گاز برای جایگاه‌های سوخت وجود نداشته است.
وی ادامه داد: البته باید در نظر داشت این مسأله به ما ابلاغ شده است که در صورت کمبود گاز پس از صنایع، پتروشیمی و سیمانی‌ها در صورت کسری گاز، گاز سی ان جی‌ها هم سهمیه‌بندی شود.
دادرس در پاسخ به این سؤال که سهمیه‌بندی به چه شکل انجام می‌شود، گفت: با توجه به اینکه هنوز اعمال محدودیت نشده است اطلاعات دقیقی از این مسأله در دست نیست و به نظر می‌رسد با توجه به عرضه و تقاضا سهمیه‌بندی اعمال شود.
۸۴۱ مورد قطعی گاز در ارگان‌های دولتی
اگــرچــه مســـئولان از مــــردم خواسته‌اند تا با استفاده از وسایل گرمایشــــی در صــــرفه‌جویــــــی گاز همراهی‌شان کنند چرا که کاهش ۱۰ درصدی در بخش خانگی و تجاری معادل ۶۰ میلیون مترمکعب، یعنی معادل دو فاز پارس جنوبی است و در صورت بهینه‌سازی می‌توان از آن در نیروگاه‌ها و صنایع بهره برد. اما حالا مسلم رحمانی، مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران هم در این راستا گفته بود: با آغاز روزهای سرد سال همه کارکنان تأسیسات شرکت ملی گاز، وزارت نفت، تأسیسات بالادستی تولید، پالایش، انتقال و توزیع با همه توان اقدام‌های لازم به‌منظور توزیع مناسب گاز بویژه برای مشترکان بخش خانگی و تجاری را انجام می‌دهند. خوشبختانه شبکه گاز در کشور پایدار است و هیچ قطعی گازی نداشتیم.
رحمانی گفت: تولید و عرضه سوخت از مهم‌ترین موضوعاتی است که وزارت نفت مدنظر دارد، اما مسأله مدیریت مصرف انرژی باید از سوی دستگاه‌های مختلفی پیگیری شود، با این حال وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران هم اقدام‌های بسیار خوبی در این باره انجام داده‌اند. با همکاری دولت مصوبه‌ای در بحث کاهش ۱۰ درصدی مصارف بخش دولتی و پایش مصرف گاز اداره‌ها و دستگاه‌های دولتی داشتیم. همکاران ما تاکنون بیش از ۷۲ هزار مورد بازرسی در سطح کشور و ارگان‌های دولتی از ابتدای آذرماه انجام دادند که به ۸۴۱ مورد قطع گاز رسیده است.
مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران معتقد است در کشور ما کمبود گاز وجود ندارد بلکه مشکل تراز نبودن بین مصرف و تولید است.
حالا باید دید با شرایط پیش رو و کاهش دمای هوا همچنان باید منتظر کاهش تخصیص گاز به پتروشیمی‌ها بود و چه وضعیتی در انتظار جایگاه‌های سوخت خواهد بود زیرا در صورت افزایش مصرف بخش خانگی برای جلوگیری از قطع گاز در این بخش این احتمال وجود دارد که جایگاه‌های سوخت سی‌ان‌جی برای مدت زمانی به‌صورت سهمیه‌بندی گاز دریافت کنند، باید منتظر ماند و دید شرکت ملی گاز چه تدبیری برای مسائل موجود در نظر می‌گیرد.