در حالیکه مرجع رسمی معرفی خدمات پس از فروش معتبر، سامانه جامع گارانتی «www.Irangs.ir» است؛ اما با جستجو در اینترنت و تماس با سامانه تلفنی ۱۱۸، انبوهی از مراکز نامعتبر به افراد معرفی می‌شود.
در سالیان اخیر، شاهد ارائه کالا با گارانتی فیک و یا خدمات پس از فروش تقلبی در بازار لوازم خانگی هستیم، تخلف رایجی که بعضاً از آن در بازار با عنوان گارانتی شرکتی یا گارانتی ده تومانی یاد می‌شود.
در واقع این شرکت‌ها به صورت غیرقانونی و تنها با صدور یک کارت که هزینه چندانی نیز در پی ندارد، این اطمینان را نزد مشتری ایجاد می‌کند که کالای خریداری شده دارای گارانتی واقعی است؛ این در حالی است که در خوشبینانه‌ترین حالت این شرکت‌ها برخلاف معنا و مفهوم اولیه گارانتی، بابت ارائه هر گونه خدمتی، جداگانه وجه بیشتری از مشتری طلب می‌کنند. اما حالت‌های بدتری نیز وجود دارد، اینکه شرکت حتی از پس خدمات استاندارد و تأمین قطعه برنیاید. حتی در مواردی مشاهده شده که شرکت گارانتی کننده به تماس اولیه مشتری نیز پاسخ نمی‌دهد.
وفور گارانتی‌های تقلبی و خدمات پس از فروش غیرواقعی در بازار لوازم خانگی مکرراً از سوی مسئولان و اتحادیه‌های لوازم‌خانگی و لوازم صوتی و تصویری مطرح شده است.
علیرضا موسوی مجد، رئیس انجمن صوتی و تصویری پیش‌تر در این خصوص گفت: «وضعیت کنونی بازار به شکلی است که متخلفان با کمتر از ٥ هزار تومان هولوگرام‌های تقلبی را کپی می‌کنند و در اختیار مشتری قرار می‌دهند و کالایی که مشتری خریداری کرده به دلیل تقلبی بودن بعد از مدت کوتاهی دچار مشکل شده و وقتی به امید گارانتی محصول با نمایندگی تماس می‌گیرد، متوجه می‌شود که جنسی که خریده تقلبی است و شامل هیچ گارانتی و خدمات پس از فروشی نمی‌شود.»
غیرمجازها در صفحات نخست سرچ اینترنت!
نکته جالب‌توجه این بوده که با سرچ در اینترنت نیز با انبوهی از گارانتی‌های تقلبی مواجه می‌شویم و سودجویان با بهره‌گیری از تکنیک‌های سئو، تارنمای خود را به صدر جست‌وجوی گوگل تبدیل کرده‌اند.
علیرضا موسوی مجد، رئیس انجمن صوتی و تصویری دراین‌خصوص گفت: «برخی از واحدهای غیرمجاز در تعمیر لوازم‌خانگی با برنامه‌نویسی خاصی در قسمت سئوی خود و برندسازی اینترنتی و هزینه‌های بالایی که برای تبلیغات انجام داده‌اند، به گزینه‌های نخست صفحات سرچ گوگل تبدیل شده‌اند؛ به‌عنوان‌مثال نمایندگی مجاز برند سامسونگ، سام سرویس و نمایندگی مجاز ال‌جی گلدیران است؛ اما وقتی در گوگل سرچ می‌کنید، در ابتدای سایت servicecenter.repair را می‌بینید که خود را نمایندگی تعمیرات این برندها اعلام کرده است. این سایت که اتفاقاً یک شماره ٥ رقمی را هم برای تماس مشتریان اعلام کرده، به‌هیچ‌عنوان نمایندگی این برندها نیست.»
۱۱۸ هم گارانتی غیرمجاز معرفی می‌کند!
نکته عجیب دیگر این بوده که تماس با راهنمای تلفن ۱۱۸ نیز بیانگر آن بوده که بعضاً کارشناسان این مرکز، شماره تماس مراکز غیرمعتبر را در اختیار افراد قرار می‌دهند.
حمید محله‌ای، مدیرکل دفتر خدمات فنی، مهندسی و نگهداری وزارت صمت در خصوص گسترش خدمات غیرمجاز پس از فروش در کشور گفت: «متأسفانه هنگام جست‌وجوی مراکز نصب و خدمات پس از فروش چه از طریق گوگل و چه از طریق تلفن ۱۱۸ در وهله اول مراکزی معرفی می‌شود که عمدتاً جعلی و غیرقابل‌اطمینان هستند، لذا در حال مکاتبه با نهادهای ذی‌ربط هستیم که تا حد ممکن موارد غیرمجاز گارانتی را به مردم معرفی نکنند.»
از سوی دیگر به دلیل رها بودن فضای مجازی کشور و عدم نظارت در این محیط، با طیف وسیعی از صفحات مجازی مواجه هستیم که خدمات پس از فروش ارائه می‌دهند، نکته جالب‌توجه این بوده که برخی از این صفحات دارای ده‌ها هزار دنبال‌کننده هستند؛ اما بررسی دقیق نشان می‌دهد که این دنبال‌کنندگان غیرواقعی بوده و حربه‌ای به جهت اعتبار بخشیدن به گارانتی محسوب می‌شوند.
اکبر پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی تهران دراین‌خصوص اظهار داشت: «حدود ۹۰ درصد تعمیرات در فضای مجازی و تلفن ۱۱۸ ارائه می‌شود که عمده این شماره‌ها برای افراد سودجو و کلاهبردار است که هیچ‌گونه مجوزی برای تعمیرات و نمایندگی لوازم‌خانگی ندارند و پول‌های هنگفتی هم از مردم دریافت می‌کنند.»
تنها مرجع معتبر استعلام گارانتی
در حال حاضر تنها صفحه رسمی که بتواند با اطمینان به مردم گارانتی معتبر و رسمی معرفی کند، سامانه جامع گارانتی است که از سال ۹۸ فعالیت رسمی خود را آغاز کرده است و اکنون در ۴ گروه کالایی «لوازم‌خانگی»، «تلفن همراه و تبلت»، «اقلام دیجیتال» و «برخی از قطعات یدکی خودرو» در حال فعالیت است، اما قرار است در آینده فعالیت این سامانه به سایر کالاها نظیر خودرو نیز تسری پیدا کند.
شهروندان می‌توانند به‌وسیله نوع برند، سریال یا شناسه رهگیری مندرج بر روی ۴ گروه کالایی فوق، اصالت گارانتی کالای خود را چک کنند.
برای این منظور مصرف‌کننده می‌تواند این شناسه را از روی جعبه (بسته‌بندی)، بدنه یا کارت گارانتی دریافت و از طرق زیر استعلام کند:
- درگاه وب‌سایت سامانه جامع گارانتی به آدرسwww.Irangs.ir
- اپلیکیشن سامانه جامع تجارت
- شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷*۴* و انتخاب گزینه سامانه جامع گارانتی
وفور گارانتی‌های تقلبی در بازار لوازم خانگی
رونق گارانتی تقلبی در اوج نیاز مردم به تعمیرات
به گزارش مهر، در سال‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ ارز، لوازم‌خانگی با جهش قیمتی عجیبی مواجه بوده و به‌واسطه عدم تناسب افزایش دستمزد با شرایط تورمی، قدرت خرید مردم ازدست‌رفته است. در نتیجه مردم قادر به جایگزینی لوازم‌خانگی جدید با کالای سابق خود نیستند، رکود بازار فروش لوازم‌خانگی را می‌توان مُهر تأییدی بر ادعای فوق دانست.
از سوی دیگر تحت‌تأثیر عوامل مختلفی از قبیل کیفیت یا نوسانات برقی یا طول عمر به‌کارگیری محصول، لوازم‌خانگی با مشکلاتی مواجه می‌شوند، در نهایت مصرف‌کننده باید به دنبال محصول جدید باشد یا لوازم‌خانگی خود را تعمیر کند.
علیرضا قندی، رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان دراین‌خصوص گفت: امروز اگر مردم ناچاراً کالایی را احتیاج داشته باشند، خرید می‌کنند و بیشتر به سمت تعمیر لوازم‌خانگی خود حرکت کرده‌اند.
با این تفاسیر به واسطه کاهش قدرت خرید، مردم بالاجبار باید لوازم‌خانگی موردنیاز خود تعمیر کنند، درصورتی‌که گارانتی تقلبی باشد، در نتیجه هزینه گزافی از جیب مردم خارج می‌شود.
از سوی دیگر در بازار تعمیرات لوازم‌خانگی نیز به‌واسطه افزایش مراجعات مردم شاهد قیمت‌های عجیبی به جهت تعمیرات هستیم، نکته عجیب اینجاست که برخی از تعمیرکاران به مردم پیشنهاد گارانتی لوازم‌خانگی خود را می‌دهند، امری عجیب و بدون پشتوانه که مشخص نیست، ضمانت اجرای آن چگونه خواهد بود.
در نهایت باید گفت، ازآنجایی‌که سامانه جامع گارانتی، راهکاری به جهت تشخیص گارانتی اصلی از تقلبی است، لذا مردم قادر خواهند بود با یک بررسی ساده، نسبت به اصالت گارانتی کالای موردنظر خود دست یابند.
البته وجود یک تارنما به جهت سنجش اصل بودن گارانتی وظیفه نهادهای نظارتی در خصوص برخورد با متخلفین را ساقط نمی‌کند، در واقع افزایش نظارت‌ها در کنار تشدید مزاجات متخلفین سبب خواهد شد، تا شاهد چنین ولنگاری در حوزه گارانتی‌های تقلبی نباشیم.