چند ماه گذشته را باید پایان یکه‌تازی رمزارزها نامگذاری کرد، بیت‌کوین پادشاه رمزارزها که سال 2021 را انفجاری آغاز و رکوردهای قیمتی خود را یک‌به‌یک جابه‌جا کرد، این روزها در برزخ سقوط قیمتی قرار گرفته، تا جایی که برخی از افراد از تعبیر «پایان عمر» برای این رمزارز که به پادشاه ارز دیجیتال شهره است، استفاده می‌کنند. «شهروند» سعی کرده است در گفت‌وگو با کارشناسان به این پرسش پاسخ دهد که آیا به پایان عمر رمزارزها نزدیک شده‌ایم؟
رمز ارزها با عملکرد عجیب‌وغریبی که در دهه گذشته از خود به نمایش گذاشته‌اند، موفق شدند جایگاه خود را در سبد سرمایه‌گذاری افراد در کشورهای متعدد مشخص کنند. بیت‌کوین به عنوان شناخته‌ترین رمزارز در جهان دیجیتال با صعود و رشد عجیب قیمتی در این دهه در مواردی به مرز 70 هزار دلار نیز نزدیک شد. رمزارزی که طی ماه‌های اخیر روزهای پرتلاطم را تجربه کرده و در کانال کمتر از 20 هزار دلار قرار گرفته است. موضوعی که به نگاه کارشناسان، مولفه‌های بسیاری در آن تاثیر گذاشته است.
یک سقوط طبیعی
«رضا قربانی»، عضو هیأت‌مدیره و رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نظام صنفی رایانه‌ای معتقد است که این سقوط قیمتی رخداد تازه‌ای نیست و این رمزارز در زمان‌های دیگر نیز چنین ریزش‌های را تجربه کرده است. قربانی معتقد است که بازار رمزارزها نیز به مانند سایر بازارهای سرمایه دارای ریسک سرمایه‌گذاری است. او در این‌باره می‌گوید: «این ریزش‌ها را نمی‌توان به معنی پایان عمر رمزارزها تعبیر کرد، اما اینکه ریزش‌ها تا کی و کجا ادامه داشته باشد هم قابل پیش‌بینی نیست.» این تحلیلگر بازار مالی احتمال ورود بیت‌کویین به کانال 10 هزار دلار را نیز غیرممکن نمی‌داند: «بازار رمزارزها یک بازار نوپا و جوان است، به طوری که تحلیل تکنیکال و سایر روش‌های ارزیابی نیز نمی‌توان برخی از رویدادهای این بازار مالی را پیش‌بینی کرد.»
چرایی یک سقوط
بررسی عوامل سقوط رمزارزها موضوع دیگری است که این تحلیلگر بازار مالی به آن اشاره دارد. او معتقد است که مشکلات در ترازنامه مالی صرافی اف‌تی‌ایکس که یکی از بزرگترین صرافی‌های این حوزه است، از مهم‌ترین دلایل سقوط این رمزارز در روزهای اخیر به شمار می‌آید.
صرافی بایننس یکی بزرگترین صرافی رمز پس از برشکستگی صرافی اف‌تی‌ایکس فهرست دارایی ارزهای دیجیتال خود را منتشر کرد که بر اساس این اعلام، دارایی‌های بایننس شامل ۴۷۵ هزار بیت کوین، ۴.۸ میلیون اتریوم، ۱۷.۶ میلیارد تتر، ۲۱ میلیارد استیبل کوین دلاری بایننس، ۶۰۱ میلیون یو اس دی سی و ۵۸ میلیون بایننس کوین است. در پی این اتفاق و اتفاقات دیگر همچون انتخابات اخیر آمریکا ارزش بیت کوین به کمترین میزان خود رسید و وارد کانال 15 هزار دلار شد.
به همین منظور بایننس، بزرگترین صرافی رمزارز بازار، هم‌زمان با سقوط صرافی اف‌تی‌ایکس با تشکیل صندوق حمایت مالی تحت عنوان «Industry Recovery Fund» در تلاش است تا مانع ریزش بیشتر بازار شود و به پروژه‌هایی که بحران نقدینگی دارند، کمک کند.
«چانگ پنگ ژائو»، مدیرعامل بایننس با انتشار توییتی اعلام کرده که برای کاهش اثرات منفی سقوط صرافی اف‌تی‌ایکس، بایننس در حال تشکیل این صندوق حمایتی است تا از این طریق بتواند به پروژه‌هایی که مشکل نقدینگی دارند کمک کند.
بحران نقدینگی صرافی اف‌تی‌ایکس با خروج گسترده بسیاری از مشتریان آن در ششم نوامبر ایجاد شد، به اذعان کارشناسان اعلام این ورشکستگی یکی از دلایل سقوط آزاد رمزارزها است. به نگاه آنان احتمال این موضوع که بیت‌کویین کف مقاومتی ۱۰ هزار دلار را شکسته و پایین‌تر برود؛ نیز محتمل است که در این صورت سایر رمزارزها ازجمله اتریوم نیز به دنبال آن، کاهش شدید قیمت را تجربه خواهند کرد. رضا قربانی در این‌باره می‌گوید: «بیش از یک سال است که نهاد نظارتی در برخی از کشورها و سازمان‌ها بر موضوع رمزارزها ورود کرده‌اند، موضوعاتی همچون ارز هویت و… از مسائلی است که ماه‌های گذشته پیرامون این حوزه مطرح شده است.» بنا به گفته این تحلیلگر با تنظیم‌گری میان این نهادهای نظارتی و رمزارزها آینده این بازار مالی روشن خواهد شد.
کل ارزش بازار جهانی رمزارزها، در حال حاضر ۸۶۳.۰۴ میلیارد دلار است. این در حالی است که ماه گذشته، ارزش جهانی این بازار ۹۲۱.۶۳ میلیارد دلار بود. مرور آماری این بازار نیز نشان میدهد که در سه ماه قبل، کل سرمایه‌ای موجود در این بازار به ۱.۱۷ تریلیون دلار نیز رسیده بود. این آمارها بیانگر سیر نزولی این بازار در ماه‌های گذشته است، موضوعی که «عباس آشتیانی»، رئیس انجمن بلاک‌چین ایران نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به آن اشاره دارد.
اصلاح قیمتی، یک اتفاق پرتکرار
به نگاه این تحلیلگر حوزه مالی، اصلاح قیمتی در ارزهای دیجیتال دارای سابقه و پیشینه تاریخی است. او در این‌باره می‌گوید: «از آغاز پیدایش فناوری بلاک‌چین با دارایی بیت‌کوین، صعود و سقوط‌هایی را در این عرصه شاهد بوده‌ایم. به شکلی که تقریبا هر 4 سال با یک تعدیل 80 درصدی این بازار روبه‌رو شده است.» عباس آشتیانی در تشریح این موضوع می‌گوید: «به طور مثال این رمزارز در ارزش یک هزار دلار ریزش 80 درصدی را تجربه کرد، در ارزش 20 هزار دلاری هم باز شاهد رکود 80 درصدی این بازار مالی بودیم و این اتفاق در مرز 70 هزار دلاری این بازار مالی نیز بار دیگر رخ داد.»
توانایی بازگشت
به اذعان این تحلیلگر مالی انتشار اخبار مثبت‌ومنفی یکی از دلایل سقوط، رشد و ثبت این بازار مالی است. او یکی از دلایل رشد بیت‌کویین در سال‌های گذشته را رشد سرمایه‌گذاری موسسات در این بازار مالی عنوان می‌کند: «در نتیجه این سرمایه‌گذاری‌ها و با توجه به فرا رسیدن زمان سررسید این سرمایه‌گذاری‌ها، بازار شاهد افزایش عرضه در برابر تقاضا شد.»
بنا به گفته این تحلیلگر در دوره اصلاح قیمتی، با توجه به کاهش صبر سرمایه‌گذار حجم عرضه در بازار بیش از تقاضا رشد می‌یابد و همین موضوع باعث می‌شود که به شکل دومینوبار این کاهش قیمتی تکرار شود. به نگاه عباس آشتیانی این بازار مالی توانایی اصلاح مثبت قیمتی خود را داراست و در صورت انتشار اخبار مثبت در این حوزه شاهد این اتفاق خواهیم بود.
رئیس انجمن بلاک‌چین ایران همچنین معتقد است که کاهش قیمت بیت‌کوین در کاهش دیگر ارزهای دیجیتال نیز تاثیر می‌گذارد. او در این‌باره نیز می‌گوید: «با توجه به ارائه خدمات یکسان، ارزهای دیجیتال دارای کنش‌های رفتاری مشترک هستند.» در حال حاضر ۳۸.۲۶ درصد کل بازار ارزهای دیجیتالی در اختیار بیت‌کوین است.