رمزارز دوباره بحرانی شده است. ظرف سه روز تقریبا 200 میلیارد دلار از این بازار خارج شد، چون سومین صرافی بزرگ جهان ازنظر حجم معاملات، در خطر فروپاشی کامل قرار دارد.
بیتکوین به تنهایی بیش از ۷۵ درصد از اوج قیمت سال گذشتهاش سقوط کرد و به پایینترین قیمت خود از اواخر سال ۲۰۲۰ رسیده است، اما این در مقایسه با زیانهای وارده بر افتیتی (FTT)، رمزارز ابداعی صرافی افتیایکس (FTX)، ناچیز است.
توکن کریپتو که در هفته گذشته بین ۲۰ ارز دیجیتال برتر دنیا قرار گرفت، با پایین آمدن ارزش افتیایکس تنها در مدت چهار روز نزدیک به ۹۰ درصد کاهش یافت.
دلیل این بحران چه بود، آیا به پایان رسیده است و بازار ارز دیجیتال از اینجا به کجا میرسد؟
با پایان یکی از طولانیترین دورههای ثبات در تاریخ ارزهای دیجیتال، آخر هفته گذشته که رئیس بزرگترین صرافی رمزارز جهان اعلام کرد این شرکت کل داراییهای افتیتی خود را میفروشد، سقوط شروع شد.
چانگپنگ ژائو، مدیرعامل بایننس، معروف به سیزد، به «افشاگریهای بازگوشده اخیر» درمورد نقد صدها میلیون دلار افتیتی اشاره کرد. این امر بعد از انتشار گزارشی در کویندسک (CoinDesk) رخ داد که رابطه میان افتیایکس و شرکت تجاری آلمدا (Almeda) که هر دو را سم بنکمن-فراید تاسیس کرد، زیر سوال برد.
این نشریه رمزارز ادعا کرد که یک «سند مالی خصوصی» نشان میدهد ۴۰ درصد ترازنامه ۱۴.۶ میلیارد دلاری آلمدا از داراییهای افتیتی تشکیل شده است، به این معنی که این غول تجاری «به جای دارایی مستقل مثل بیتکوین یا دلار آمریکا، برپایهای عمدتا برساخته از سکه ابداعی شرکت خواهر بنا شده است.»
نگرانی درمورد سلامت مالی افتیایکس، به خروج میلیاردها دلار ارز دیجیتال ظرف چند روز انجامید و موجب سقوط کل بازار ارزهای دیجیتال شد و نیز برای افتیایکس بحران نقدینگی به وجود آورد.
بنکمن-فراید پیش از تماس با سیزد که پذیرفت با یک معامله غیرالزامآور توافق نجاتبخش را برعهده بگیرد، از سرمایهگذاران کمک خواست؛ اما او ظرف ۲۴ ساعت خارج شد و سقوط بیشتر بازار را به بار آورد.
بایننس در بیانیهای که در توییتر منتشر کرد، نوشت: «ابتدا امیدوار بودیم که بتوانیم از مشتریان افتیایکس برای تامین نقدینگی حمایت کنیم، اما کمک به [حل] این مشکلات فراتر از کنترل یا توان ما است.»
آینده افتیایکس همچنان متزلزل است و بنکمن-فراید روز پنجشنبه تلاش کرد موقعیت شرکتش را در یک رشته توییت طولانی در توییتر توضیح بدهد.
او نوشت: «متاسفم. این ضرر بزرگی است. من خراب کردم، باید کارم را بهتر انجام میدادم.»
اکنون اولویت شماره یک من -تا این لحظه - این است که به نفع کاربران عمل کنم. در این راه هرکاری از دستم بربیاید انجام میدهم... ما این هفته هر کاری میکنیم تا نقدینگی را افزایش بدهیم. نمیتوانم قولی بدهم؛ اما تلاشم را میکنم.»
برخی تحلیلگران هشدار میدهند میزان رکود ناشی از این امر به حدی است که خطر بیثباتی اقتصادی گستردهتری را به همراه دارد.
فادی مسیح، نایب رئیس خدمات سرمایهگذاری مودی، گفت: «ضررهای نهادهای سرمایه دیجیتالی و خردهفروشی تاکنون تا حد زیادی در فضای رمزارز محدود مانده است، این اعتباری مثبت برای بانکها و گواهی بر رویکرد نسبتا محتاطانه آنها به ارزهای دیجیتال در پرتو محیط نظارتی نامشخص است.»
«با این حال، چنانچه دوباره این اهرم بر سیستم مالی رمزارز فشار اساسی بیاورد، سیستم بانکی را آشفته میکند، حتی اگر بانکها همچنان فاصله خود را با تعامل مستقیم با اقتصاد رمزارز حفظ کنند.»