فردای اقتصاد: دو روش قانونی برای خرید ارز از کشور وجود دارد: خرید دلار با سهمیه کارت ملی و با سهمیه ارز مسافرتی. قیمت فروش ارز در هر دو روش ارزان‌تر از بازار آزاد است. با این حال، هر فرد در سال تنها از یکی از دو روش فوق می‌تواند ارز بخرد. اما انتخاب آنکه دلار مسافرتی بخرید یا از سهمیه کارت ملی استفاده کنید، با شماست.
تفاوت دلار مسافرتی و دلار با کارت ملی
ارز مسافرتی و سهمیه‌ای (با کارت ملی) سه تفاوت دارند:
۱- نرخ دلار مسافرتی ارزان‌تر از دلار با کارت ملی و دلار در بازار آزاد است.
۲- سهمیه دلار با کارت ملی بیشتر از ارز مسافرتی است. چنانکه هر کد ملی امکان خرید ۲ هزار دلار در سال را دارد. اما سهمیه ارز مسافرتی برای مسافران کشورهای بدون ویزا (همچون ترکیه) تنها ۳۰۰ یورو و برای کشورهای با ویزا ۵۰۰ یورو است.
۳- برای خرید دلار مسافرتی نیاز به ارائه مدارک سفر است، شامل: اصل بلیط، گذرنامه، ویزا و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور. اما برای خرید دلار با کارت ملی تنها حضور شخص متقاضی با کارت ملی و کارت بانکی و سیم‌کارت به نام شخص کافی است.
قیمت دلار با کارت ملی
نرخ فروش ارز با کارت ملی توسط نهاد خاصی تعیین نمی‌شود. بلکه در هر صرافی و در هر روز ممکن است متفاوت باشد. چراکه هر صرافی در مذاکره با صادرکنندگان ارز اسکناس آن‌ها را به یک نرخ توافقی از آن‌ها می‌خرد و سپس با اعمال حاشیه سود یک درصدی خود بر آن نرخ، آن را به متقاضیان خرید ارز با کارت ملی می‌فروشد. به همین دلیل قیمت فروش در صرافی‌های مختلف ممکن است کمی متفاوت باشد. اما این اختلاف معمولا کمتر از ۱۰۰ تومان است.
بر اساس اعلام کانون صرافان، قیمت فروش دلار با کارت ملی تا روز گذشته (چهارشنبه ۴ آبان ۱۴۰۱) ۳۱۷۸۵ تومان بود که هزار تومان کمتر از بازار آزاد است و با توجه به سهمیه دو هزار دلاری سود ۲ میلیون تومانی برای خریداران به همراه دارد.
قیمت دلار مسافرتی
نرخ دلار و یورو مسافرتی را هر روز وبسایت صرافی ملی ایران به آدرس mex.co.ir اعلام می‌کند. قیمت یورو و دلار مسافرتی در حال حاضر حدود ۲۹ هزار تومان است که نزدیک به ۴ هزار تومان ارزان‌تر از بازار آزاد است.
بنابراین، هزینه خرید دلار با سهمیه ۳۰۰ یورویی برای کشورهای بدون ویزا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کمتر از بازار آزاد خواهد بود. سود مسافران کشورهای با ویزا با سهمیه ۵۰۰ یورویی هم حدود ۲ میلیون تومان است.
سود ۲ میلیون تومانی خریداران دلار سهمیه‌ای
اختلاف قیمت دلار سهمیه کارت ملی و آزاد در گذشته سودهای چندین میلیون تومانی برای آن‌هایی به همراه داشت که با کارت ملی در صف می‌ماندند و سپس با فروش ارز آن در بازار آزاد، سودهای قابل توجه به جیب می‌زدند. اتفاقات عجیبی همچون اجاره کارت ملی یا آوردن افراد با اتوبوس به تهران برای استفاده از کارت ملی آن‌ها محصول همین رانت ارز سهمیه‌ای بودند. اما از آذر ۱۴۰۰، بانک مرکزی این نوع فروش دلار را به مسافران محدود کرد. ارائه بلیط، گذرنامه، ویزا و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور شرط جدید دریافت دلار ارزان به نرخ صرافی ملی بود.
حالا بار دیگر از سال ۱۴۰۱ رانت خرید ارز با کارت ملی احیا شده است. اختلاف ۱۰۰۰ تومانی قیمت دلار سهمیه‌ای با بازار آزاد، در حال حاضر سود ۲ میلیون تومانی برای افراد به ارمغان می‌آورد. این سود در ماه‌های قبل تا ۳ میلیون تومان نیز بود.
چطور ارز سهمیه‌ای بخریم؟
برای دریافت ارز با کارت ملی توجه به ۴ نکته ضروری است:
۱- الزامی بودن حضور شخص
۲- ارائه کارت ملی هوشمند (در صورتی که کارت ملی هوشمند شما صادر نشده باشد، برخی صرافی‌ها این امکان وجود دارد که با در دست داشتن شناسنامه و برگه تعویض کارت ملی مراجعه کنید. پیش از مراجعه به صرافی از آن‌ها این موضوع را جویا شوید.)
۳- پرداخت با کارت بانکی به نام شخص (با توجه به آنکه سقف تراکنش روزانه با هر کارت بانکی ۵۰ میلیون تومان است، برای پرداخت مبالغ بیشتر از ۵۰ میلیون تومان یا باید از انتقال وجه پایا یا ساتنا استفاده کرده یا باید دو کارت بانکی به همراه داشته باشید. برای مثال، اگر ۲ هزار دلار با نرخ کنونی حدود ۳۰ هزار تومان بخرید، مجموعا باید ۶۰ میلیون تومان بپردازید که پرداخت آن با استفاده از دو کارت بانکی ممکن است. البته پیشتر گفته می‌شد برخی صرافی‌ها نیز اجازه می‌دهند که ۱۰ میلیون تومان مازاد را به صورت اینترنتی کارت‌به‌کارت کنید.)
۴- سیم‌کارت به نام شخص
