فردای اقتصاد: دانستن اینکه چه چیزی بر قیمت بیت کوین تاثیر گذار است و ارزندگی آن را تخمین می‌زند برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه‌تر در مورد خرید و سرمایه‌گذاری بیت کوین مهم است. خرید سهام مالکیت یک شرکت را به شما اعطا می‌کند، در حالی که خرید بیت کوین به شما مالکیت ارز دیجیتالی را که با پول خریداری کرده اید، می‌دهد. بیت کوین نه توسط یک دولت مرکزی صادر می‌شود و نه تنظیم می‌شود و بنابراین مشمول سیاست‌های پولی دولت نیست. عرضه بیت کوین محدود است، تعداد محدودی بیت کوین وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود که بیت کوین‌های نهایی در سال ۲۱۴۰ استخراج شوند.
چه چیزی قیمت بیت کوین را تعیین می‌کند؟
بیت کوین توسط بانک مرکزی صادر نمی‌شود یا توسط دولت پشتیبانی می‌شود. بنابراین سیاست پولی، نرخ تورم و اندازه‌گیری‌های رشد اقتصادی که معمولاً بر ارزش یک ارز تأثیر می‌گذارند، برای بیت‌کوین اعمال نمی‌شوند. بیت کوین بیشتر به عنوان یک کالا برای ذخیره ارزش عمل می‌کند، بنابراین عوامل فوق بر قیمت آن تأثیر می‌گذارد: عرضه بیت کوین و تقاضای بازار برای آن، هزینه تولید بیت کوین از طریق فرآیند استخراج، جوایزی که برای ماینرهای بیت کوین برای تایید تراکنش‌های بلاک چین صادر می‌شود، تعداد ارزهای دیجیتال رقیب، مقررات حاکم بر فروش و استفاده از آن، وضعیت حاکمیت داخلی آن، اخبار توسعه و جامعه، اثرات عرضه بر قیمت بیت کوین
عرضه یک دارایی نقش حیاتی در تعیین قیمت آن دارد. یک دارایی کمیاب به احتمال زیاد قیمت‌های بالایی دارد، در حالی که دارایی‌های غیر کمیاب قیمت‌های پایینی خواهند داشت. عرضه بیت کوین عموماً به خوبی تبلیغ می‌شود، زیرا تنها ۲۱ میلیون تولید می‌شود و تنها مقدار مشخصی در سال ایجاد می‌شود. پروتکل آن فقط اجازه می‌دهد تا بیت کوین‌های جدید با نرخ ثابت ایجاد شوند و این نرخ به گونه‌ای طراحی شده است که در طول زمان کند می‌شود. بنابراین عرضه آتی بیت کوین در حال کاهش است که می‌تواند بر قیمت در آینده تاثیرگذار باشد.
قیمت و تقاضای بیت کوین
بیت‌کوین توجه سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی و نهادی را به خود جلب کرده است. این افزایش تقاضا عمدتا ناشی از افزایش پوشش رسانه‌ای و سرمایه‌گذاری متخصصان و صاحبان کسب‌وکار است. بیت کوین همچنین در کشورهایی مانند ونزوئلا که با تورم بالا همراه هستند و درصد بالایی از ارزش پول ملی خود را از دست داده‌آند نیز محبوب‌تر است. در واقع شرایط اقتصادی حاکم در این کشورها و نامنی موجود، مردم را به سمت ارزهای جایگزین مانند رمزارزها سوق داده است. علاوه بر این، نقل و انتقالات بین المللی هزینه بالایی دارد لذا برای استفاده از آن برای انتقال مبالغ هنگفت و همچنین برای فعالیت‌های قانونی و غیرقانونی مطرح است.
این بدان معناست که کاهش عرضه در آینده با افزایش تقاضا همراه شده است تا به افزایش قیمت بیت کوین دامن بزند. با این حال، قیمت آن همچنان در دوره‌های متناوب رونق و رکود در نوسان است. به عنوان مثال، افزایش قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۷ با کاهش طولانی مدت و سپس افزایش و کاهش شدید تا سال ۲۰۲۱ همراه بوده است.
هزینه‌های تولید و قیمت بیت کوین
مانند سایر کالاها، هزینه‌های تولید نقش اساسی در تعیین قیمت بیت کوین دارد. طبق برخی تحقیقات، قیمت بیت کوین در بازارهای کریپتو ارتباط نزدیکی با هزینه نهایی تولید آن دارد. برای بیت کوین، هزینه تولید تقریباً مجموع هزینه‌های ثابت مستقیم زیرساخت و برق مورد نیاز برای استخراج ارز دیجیتال و هزینه غیرمستقیم مربوط به سطح دشواری الگوریتم آن است. هزینه غیرمستقیم استخراج بیت کوین، سطح دشواری الگوریتم آن است. سطوح دشواری متفاوت الگوریتم‌های بیت‌کوین می‌تواند سرعت تولید بیت‌کوین را تسریع یا کاهش دهد و بر عرضه کلی آن تأثیر بگذارد و در نتیجه بر قیمت آن تأثیر گذار باشد. از نظر مالی، استخراج کنندگان باید هزینه بالایی برای تهیه دستگاه‌های ماینر بپردازند. فرآیند استخراج بیت کوین به قبوض پرهزینه برق نیز نیاز دارد. بر اساس برآوردها، مصرف برق برای شبکه استخراج بیت کوین بیشتر از برخی کشورهای کوچک است.
چگونه رقابت بر قیمت بیت کوین تأثیر می‌گذارد
اگرچه بیت کوین شناخته شده‌ترین ارز دیجیتال است، صدها ارز دیگر وجود دارند که در رقابت با یکدیگر هستند. به طور کلی بیت کوین تسلط و سهم بازار بیشتری را به خود اختصاص داده اما سلطه آن به مرور زمان در حال کاهش است. در سال ۲۰۱۷، بیت کوین بیش از ۸۰ درصد از کل سرمایه بازار را به خود اختصاص داده بود. تا سال ۲۰۲۲، این سهم به کمتر از ۵۰ درصد کاهش یافت.
دلیل اصلی این امر افزایش آگاهی و قابلیت‌های رمزارزهای جایگزین است. به عنوان مثال، اتریوم به دلیل رونق گرفتن حوزه مالی غیرمتمرکز که اصطلاح دیفای (DeFi) گفته می‌شود، به عنوان یک رقیب سرسخت برای بیت کوین ظاهر شد. سرمایه‌گذاران به اتریوم به عنوان ریل جدید و زیر ساخت مالی مدرن مطرح می‌کنند و از این لحاظ سرمایه بالایی وارد این رمزارز شد. در یک می۲۰۲۲، اتریوم ۱۹.۵ درصد از کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داد.
از طرف دیگر محبوبیت رمزارزهای دیگر نیز در حال افزایش است. تتر، BNB، USDCoin و Solana چند کوین دیگر هستند که ظرفیت بازار را از بیت کوین دور می‌کنند. اگرچه آنها مقداری دلار سرمایه‌گذاری را از اکوسیستم بیت کوین خارج کرده اند. لازم به ذکر است هرچند تقاضا و آگاهی در مورد ارزهای دیجیتال افزایش یافته است اما بیت‌کوین همچنان به‌عنوان استانداردی برای اکوسیستم ارزهای دیجیتال، از این توجه بهره برده و قیمت‌های آن بالا باقی مانده است.
مقررات و قیمت بیت کوین
بیت کوین پس از یک بحران مالی ناشی از کاهش مقررات در بازار مشتقات منتشر شد و به دلیل اکوسیستم بدون مرز و مقررات شهرت خود را به‌دست آورده است. فقدان وضعیت نظارتی بیت کوین هم مزایا و هم معایبی دارد. فقدان مقررات به این معنی است که می‌توان آن را آزادانه در سراسر مرزها مورد استفاده قرار داد و مانند سایر ارزها مشمول کنترل‌های تحمیلی دولت نیست. با این حال، دولت‌ها و طرف‌های ذی‌نفع به فشار برای مقررات ارزهای دیجیتال ادامه می‌دهند. زمانی که سرمایه‌گذاران بیش از حد نسبت به دارایی هیجان زده می‌شوند، بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارند و باعث می‌شود که ارزش آن بیش از حد ارزش‌گذاری شود.
توسعه یک چارچوب نظارتی و تأثیرات آن بر قیمت بیت کوین ناشناخته است. به عنوان مثال، در ایالات متحده، حکم‌های ارزهای دیجیتال صادر شده توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) می‌تواند بر قیمت بیت کوین تأثیر بگذارد. در اکتبر ۲۰۲۱، قیمت بیت کوین چند هفته پس از تصویب نخستین ETF مرتبط با بیت کوین ایالات متحده توسط SEC به ۶۹۰۰۰ دلار رسید: ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO). با این حال، چند ماه پس از رسیدن به آن قیمت، قیمت بیت کوین در سطح حدودا ۴۰ هزار دلار قرار گرفت.
ممنوعیت معاملات بیت کوین در چین در سپتامبر ۲۰۲۱ بر عرضه و تقاضای این ارز دیجیتال تأثیر گذاشت. فارم‌های ماینینگ در چین مجبور شدند وسایل خود را جمع کنند و به کشورهای دوستدار ارزهای دیجیتال بروند. قیمت‌ها از حدود ۵۱،۰۰۰ دلار در ابتدای سپتامبر به حدود ۴۱،۰۰۰ دلار در پایان ماه کاهش یافت. اما قیمت به سرعت بهبود یافت و دوباره از سطوح قبلی قیمت پیشی گرفت.
قیمت بیت کوین، رسانه و جامعه
اکوسیستم نوپای بیت کوین به این معنی است که آپدیت و توسعه آن می‌تواند مستقیماً بر قیمت آن تأثیر بگذارد. این پیشرفت‌ها بسته به شرایط متفاوت است. اغلب در مورد مسیر این توسعه و آپدیت اتفاق نظر وجود ندارد. در برخی از موارد به قدری با اپدیت جدید مخالفت وجود دارد که به طور کلی یک شاخه و نسخه جدید ایجاد می‌شود. به این اپدیت‌ها هارد فورک می‌گویند. گاهی در نتیجه یک فورک در بلاک چیننسخه جدید با نسخه قبلی ناسازگار است. به طور کلی، یک ارز دیجیتال جدید نیز از فورک معرفی شده است. پست‌های رسانه‌های اجتماعی از افراد مشهور نیز می‌تواند بر قیمت بیت کوین تأثیر بگذارد. سیاست‌های حاکمیت بیت کوین که توسط گروهی از توسعه دهندگان اصلی تنظیم شده است، بر قیمت آن نیز تأثیر می‌گذارد. اصلاحات پروتکلی که تعداد بیت کوین موجود را تغییر می‌دهد یا اختلافات فلسفی بین توسعه‌دهندگان در مورد جهت‌گیری آینده این ارز دیجیتال، از شاخص‌های سرمایه‌گذاری می‌شود.
این موضوع باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران و کاربران نگران قیمت‌ها باشند زیرا در ابتدا مشخص نیست که چگونه قیمت‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، زمانی که بلاک چین بیت کوین در آگوست ۲۰۱۷ وارد بیت کوین کش شد، قیمت‌ها نوسان کرد و هر دو رمزارز تا حدی ارزش خود را از دست دادند.
سافت فورک‌ها تغییراتی در بلاک چین هستند که امکان سازگاری با گذشته را فراهم می‌کنند و به طور کلی همان ارز دیجیتال را حفظ می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان به ارتقاء Taproot برای بیت کوین در سال ۲۰۲۱ اشاره کرد که برای حفظ حریم خصوصی بیشتر، تراکنش‌های سریع تر و قراردادهای هوشمند طراحی شده است.
اخبار و رسانه‌های بیت کوین به ویژه بر قیمت‌های بازار تأثیرگذار هستند، زیرا سرمایه‌گذاران تحولات و نظرات را می‌خوانند و به آن گوش می‌دهند.
با وجود اینکه بیت کوین از سال ۲۰۰۹ وجود داشته است، هنوز هم یک طبقه دارایی نوپا بوده و تازه شروع به نشان دادن ظرفیت خود کرده است. این بدان معناست که قیمت آن با ترکیبی از عرضه، تقاضا، هزینه‌های تولید، رقابت، احساسات و تحولات نظارتی تعیین می‌شود. عوامل توسعه دهنده رمزارزها مانند سطح دشواری الگوریتم‌ها یا فورک‌های زنجیره‌های بلوکی نیز می‌توانند نقش اساسی در تعیین قیمت داشته باشند.
آیا بیت کوین سرمایه‌گذاری خوبی است؟
بیت کوین در مدت زمان کوتاه خود به عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری بسیار بی‌ثبات بوده است. بهتر است قبل از سرمایه‌گذاری در بیت کوین با یک متخصص امور مالی و سرمایه‌گذاری در مورد وضعیت خاص خود صحبت کنید. سهام بیت کوین وجود ندارد، اما می‌توان سهام شرکت‌هایی را که در فناوری بلاک چین یا ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند، خریداری کرد. بیت کوین در بسیاری از کشورها به عنوان نوعی ارز شناخته می‌شود، اما تنها تعداد کمی آن را ارز قانونی می‌دانند. ممنوعیت‌های آشکار در چین، الجزایر، بنگلادش، مصر، عراق، مراکش، نپال، قطر و تونس وجود دارد.
قیمت بیت کوین بی‌ثبات است، بنابراین ۱۰۰ دلاری که امروز برای بخش‌هایی از بیت کوین خرج می‌کنید ممکن است فردا یا حتی در ۳۰ دقیقه آینده ۱۰۰ دلار نباشد. با این حال، بیت کوین شما ممکن است ارزش بیشتری داشته باشد. اگر آن را به عنوان سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنید، باید در مورد شرایط مالی خاص خود با یک متخصص امور مالی و سرمایه‌گذاری مشورت کنید.