برخلاف گفتههای وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهوارهای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهرهای ایران آغاز شده و حتی برخی آگهیها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر میدهند.
به نظر میرسد تجهیزات استارلینک از قائله کالاهای قاچاق مستثنی نبوده و اکنون وارد کشور شده است. این خبر را عضو سابق اتاق ایران و عراق اعلام کرد و گفت تجهیزات استارلینک با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق میشود.
دیاکو افخم گفت:«در شهرهای مرزی تجهیزات استارلینک با قیمتهای نجومی به فروش میرسد و فروشندگان ادعا میکنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور میرسانند. آنطور که میگویند هر یک دستگاه مودم میتواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد. همچنین این مودمها تا شعاع ۴۰۰ متری نیز قابل استفاده هستند.»
آنطور که تجربههای مختلف در سالهای گذشته گویاست محدودسازی یا مسدودسازی راههای قانونی ورود تجهیزات مورد نیاز فناوریهای نوین، موجب توسعه بازار قاچاق آن محصول میشود. حالا هم به نظر نوبت به اینترنت ماهوارهای رسیده است.
تجهیزات استارلینک در بانه، ۶۰ میلیون!
پیگیریها از افرادی که ادعا دارند میتوانند تجهیزات استارلینک به کشور وارد کنند، هم نشاندهنده این است که برخی به صورت قاچاقی تعداد محدودی از تجهیزات را وارد ایران کردهاند.
یکی از این افراد میگوید که برای وارد کردن تجهیزات استارلینک به کشور در ابتدا ۳۵۰ دلار (۱۱ میلیون تومان) به عنوان پیش پرداخت از مشتریان دریافت میکند و پس از ۱۵ روز تجهیزات را تحویل میدهد. اگر مشتری بخواهد میتواند حضوری به شهر بانه و دیگر شهرهای مرزی جهت دریافت تجهیزات مراجعه کند یا ارسال تجهیزات در بستهبندیهای جعلی بهوسیله اتوبوسهای برون شهری ممکن است!
دریافت تجهیزات با هزینه ۳۵۰ دلاری تمام نمیشود. این فرد میگوید مشتری استارلینک باید ۱۵۰۰ دلار (۴۹ میلیون تومان) علاوه بر ۳۵۰ دلار پیشین برای دریافت کامل تجهیزات بپردازد. همچنین، طبق ادعای این فرد هزینه اشتراک اینترنت ماهوارهای در ایران تا دو ماه رایگان است.
بنابراین، طبق ادعای این افراد اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهوارهای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد میشود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه میشود.
برخی آگهیهای دیگری هم وجود دارد که در آن ادعا میشود «اینترانت را به اینترنت» تبدیل میکنند.
این در حالی است که دستگاه استارلینک در آمریکا با قیمت ۴۹۹ دلار به فروش میرسد. در حال حاضر هم کاربران عادی برای دریافت اینترنت ماهوارهای، باید ماهانه ۹۹ دلار پرداخت کنند. البته ۴۹۹ دلار نیز برای خرید تجهیزات اولیه از قبیل روتر و بشقابک استارلینک نیاز است.
به گفته این فرد، اینترنت ماهوارهای اکنون در دسترس تعدادی از افراد داخل کشور قرار دارد و سرعت دانلود آن چیزی حدود ۳۰۰ مگابایت برثانیه است.
با اینکه قرار بود که این فرد برای اثباث ادعای خود فیلم و عکس ارسال کند، اما هیچ مستندی مبنی براینکه تجهیزات استارلینک وارد کشور شده و قابل استفاده است، وجود ندارد.
همچنین، تعدادی از کاربران نیز در شبکه اجتماعی توییتر ادعا کردند که دسترسی به اینترنت ماهوارهای و تجهیزات آن با قیمتهای متفاوت در کشور امکانپذیر شده است.
استارلینک در ایران قابل استفاده است؟
در سه هفته گذشته ایلان ماسک خبر از پیگیری معافیت تحریمهای ایالات متحده برای استارلینک داده بود. وزارت خزانهداری امریکا نیز برای این کار به ماسک چراغ سبز نشان داد. پس از آن ایلان ماسک ایران را به لیست خود در وبسایت استارلینک اضافه کرد و به کاربران اجازه داد تا برای خود نمایه کاربری ایجاد کنند.
با وجود اینکه مسئولان از ابتدا اعلام کردند که فعالیت اینترنت ماهوارهای نیاز به دریافت مجوز از ایران دارد و پیش از داشتن مجوز فعالیت آن غیرقانونی محسوب میشود. اما ایلان ماسک پنجشنبه ۲۱ مهر اعلام کرد که چند پایانه اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران فعال شده.
در پروژه استارلینک، هزاران ماهواره کوچک در مدارهای پایینی زمین قرار گرفتهاند و سیگنالهای اینترنت پرسرعت را به سمت زمین مخابره خواهند کرد. بهطوری که به گفته برخی انتقال دیتا با سرعتی نزدیک به سرعت نور انجام خواهد شد. براساس آنچه ایلان ماسک اعلام کرده است نیز در حال حاضر اینترنت استارلینک در هر نقطه از زمین قابل دسترسی است.
گزارشها نیز حکایت از این دارد که شرکت اینترنت ماهوارهای اسپیس ایکس جهت فعالسازی این پروژه در ایران، دکلهایی با بُرد ۸۰۰ کیلومتر را در ترکیه مستقر کرده است.
پیش از این نیز فرامرز رستگار، دبیر سندیکای صنعت مخابرات گفته بود که تجهیزاتی که به صورت قاچاق وارد کشور شده، امکان فعال شدن را خواهند داشت. دسترسی به اینترنت استارلینک نیازمند تجهیزات است که هر کسی که آن در اختیار دارد میتواند به آن متصل شود.
با اینکه هنوز مشخص نیست که پایانههای فعال شده در دسترس کدام افراد یا سازمانها قرار دارد. اما به نظر میرسد که رونق قاچاق بار دیگر روند ورود تجهیزات را آسان و استفاده گسترده کاربران از این تکنولوژی را امکانپذیر میکند و به همین خاطر در حال حاضر هم تعدادی از کاربران این تجهیزات را در اختیار دارند./ تجارت نیوز