برابر ماده ۱۳ آئین نامه راهور مصوب ۱۳۸۴ باید به همراه یک زوج پلاک، پلاک سومِ وسیله نقلیه نیز به صورت برچسب از سوی راهنمایی و رانندگی یا اشخاص مورد تأیید راهنمایی و رانندگی صادر و بر روی شیشه جلو یا عقب وسیله نقلیه نصب شود. این برچسب دارای اطلاعات شماره پلاک، تاریخ سپری شدن اعتبار پلاک، کد واحد شماره گذاری و شماره است.
پلاک سوم با هر بار تمدید اعتبار پلاک، نقل و انتقال مالکیت و تعویض قطعات اصلی و رنگ وسیله نقلیه با اطلاعات جدید تولید و جایگزین پلاک سوم پیشین خواهد شد. پلاک سوم در قالب دو چیپ روی پلاک و زیر شیشه جلو و زیر آئینه باید نصب شود که این چیپ اطلاعات VIN و سایر اطلاعاتی که نیاز است در یک حجم مشخص (۳۰ تا ۹۰ کیلوبایت) در آن چیپ گنجانده میشود.
اطلاعات به صورت RFID در اختیار پلیس قرار میگیرد تا مأموران راهور بتوانند با دست افزارهایی که دارند این اطلاعات را بخوانند و به هویت اصلی مالک و خودرو پی ببرند که این مزیت در شناسایی خودروهای سرقتی بسیار کارآمد است چرا که اصالت خودرو باید در سرقتها ثابت شود در حالی که در شرایط کنونی ملاک اصالت خودروها پلاک خودرو است در صورتی که با اجرایی شدن قانون پلاک سوم سایر مشخصات خودرو در دست افزارهای پلیس نشان داده میشود و پلیس میتواند سرقتی بودن خودرو را احراز کند.
اجرای طرح نصب پلاک سوم پس از ۱۷ سال
فروردین ماه امسال بود که سردار سیدکمال هادیانفر در گفتوگو با خبرنگار مهر از اجرای این طرح پس از ۱۷ سال خبر داد و گفت: پلاک سوم همان پلاک الکترونیکی است که در اصل مانند یک چیپ بوده و با برچسب میتوان بر روی بدنه خودرو (روی شیشه خودرو) نصب کرد.
وی افزود: تخلفاتی مانند خودروهای سرقتی، خودروهای تحت تعقیب با نصب پلاک سوم به سرعت مشخص میشوند و همچنین میتوان به راحتی اصالت خودرو را بررسی کرد.
حال با گذشت ۱۸۰ روز از این خبر مجدد به سراغ این مقام مسئول رفتیم تا آخرین وضعیت اجرا شدن این قانون را بررسی کنیم. سردار سید کمال هادیانفر رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی در این باره به خبرنگار مهر گفت: طرح پلاک سوم در سال ۸۴ به تصویب هیئت وزیران رسیده است و باید از آن سال تاکنون مقدمات اجرایی شدن این طرح انجام میشد.
وی افزود: بخش زیادی از نرمافزارهای مربوط به تولید پلاک سوم آماده شده است و بخشی از چیپهای مربوط به آن هم ثبت سفارش شده است، آخرین جلسهای که در این باره برگزار شد مربوط به بحث «ریدر» میشود.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی بیان کرد: اگر قرار باشد این پلاکها توسط پلیس خوانده شود احتیاج به یک قطعه داریم، در حال تلاش هستیم تا بتوانیم با یک نرم افزار واسط که به آن «ریدر» میگویند، QRکدها را بخوانیم و اطلاعات اصلی را از بانک شماره گذاری کسب کنیم.
هادیانفر با بیان اینکه کار اجرایی شدن پلاک سوم در مرحله «ریدر» است، گفت: اگر این نرم افزار ایجاد شود، دیگر برای خواندن QRکدها احتیاجی نیست قطعهای برای خواندن پلاک سوم وارد کنیم و کار به اتمام میرسد.
وی با بیان اینکه برای فک و نصب پلاک فیزیکی مبلغ زیادی از سرمایه ملی به هدر میرود، گفت: با اجرای قانون پلاک سوم دیگر نیازی نیست تا پلاکهای فیزیکی را فک و نصب کنیم و وابستگی ارزی آن هم قطع میشود چراکه برای تولید پلاکهای فیزیکی نیاز به وارد کردن قطعهای داشتیم که برای کشور وابستگی ارزی ایجاد میکرد.
رئیس پلیس راهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه یعنی پلاک فیزیکی که فعلاً بر روی خودرو نصب شده دیگر با خرید و فروش خودرو تغییری نمیکند، گفت: بله دیگر پلاک تغییر نمیکند، در واقع پلاک فیزیکی که بر روی خودرو نصب است با خود خودرو جا به جا میشود.
هادیانفر با بیان اینکه پلاک سوم است که با خرید و فروش خودرو تغییر میکند، گفت: تمام اطلاعاتی که باید از خریدار در سامانه ثبت شود بر روی این پلاک سوم ثبت میشود و میتوان گفت پلاک فیزیکی دیگر جزئی از خودرو میشود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه زمانی شاهد اجرا شدن طرح پلاک سوم در کشور هستیم، گفت: بنا داریم ۲۲ بهمن این کار را در کشور اجرا کنیم و به صورت پایلوت هم از شهر تهران کار را شروع میکنیم.
وی گفت: در پایان باید بگویند برای تراشهها و QRکدها و دست افزارهای اجرایی شدن طرح پلاک سوم هیچ مشکلی نداریم و فقط باید نرمافزارهای مربوط به خواندن یعنی در واقع همان «ریدر» نوشته و آماده شود.
دانش بنیانها میتوانند تولید پلاک سوم را بومی کنند
بر اساس این گزارش، قانون نصب پلاک سوم سالهاست که تصویب شده اما اجرا نشده است. این قانون به منظور سهولت بیشتر در تشخیص خودروهای سرقتی و دریافت سریع اطلاعات بیشتر درباره هر خودرو به کمک پلیس راهور خواهد آمد. بر اساس اعلام کارشناسان، بومی کردن این پلاکها ورود شرکتهای دانش بنیان برای ساخت قسمتی از مدار را طلب میکند.