فردای اقتصاد: چند روز پیش مرکز آمار ایران گزارش بازار مسکن کشور در پاییز سال گذشته را منتشر کرد. مرکز آمار در بخشی از این گزارش به بررسی بازار زمین مسکونی و کلنگی در استان‌های مختلف کشور پرداخته است. طبق این گزارش متوسط قیمت زمین در پاییز سال گذشته در سراسر کشور رشد فصلی تنها ۲ درصدی را داشت و در قیاس با پاییز سال گذشته رشد حدودا ۲۴ درصدی. البته این اعداد در شرایطی است که تهران به عنوان سنگین‌وزن‌ترین استان کشور در میانگین‌گیری پارسال در رکود به سر می‌برد و تورم مسکن در آن تا حدی فروکش کرد. اما در بقیه استان‌های کشور چه خبر بود؟
فاصله عجیب قیمت زمین در تهران با سایر استان‌ها
در پاییز سال گذشته متوسط قیمت زمین در استان تهران از مرز ۳۷ میلیون تومانی عبور کرد. این در حالی است که متوسط قیمت زمین مسکونی در دومین استان گران کشور یعنی البرز تنها ۵.۵ میلیون تومان بوده است، یعنی تقریبا یک هفتم قیمت زمین در تهران. فاصله عجیب قیمت زمین در تهران با سایر استان‌ها در کنار داغ بودن معاملات ملکی در تهران و حجم معامله بیشتر، باعث شده تا میانگین وزن‌دار قیمت و رشد قیمت در کل کشور بسیار به تهران نزدیک باشد و واقعیت بازار مسکن کل کشور را نشان ندهد. به طوری که متوسط قیمت زمین در کل کشور از دومین استان هم بیشتر شده است و بعد از تهران در بالاترین سطح است. قم، اصفهان و آذربایجان شرقی دیگر استان‌هایی بودند که قیمت زمین در آن‌ها به نسبت بالا بوده و بعد از کرج در جایگاه سوم تا پنجمین استان گران کشور برای خرید زمین قرار گرفته‌اند.
کهگیلویه و بویراحمد تنها استانی بوده که در پاییز سال گذشته متوسط قیمت زمین مسکونی در آن کمتر از یک میلیون تومان بوده است. بعد از این استان هم کمترین قیمت زمین مربوط می‌شود به ایلام، لرستان، بوشهر و کرمان.
جهش قیمت زمین در استان‌ها
بررسی روند یک ساله قیمت زمین مسکونی در استان‌های مختلف نشان می‌دهد که بیشترین رشد قیمت در استان بوشهر بوده است. بوشهر با جهش ۱۰۶ درصدی قیمت زمین در بازه پاییز ۹۹ تا پاییز ۱۴۰۰، تنها استانی بوده که قیمت زمین در آن بیش از دو برابر شده است. بعد از بوشهر هم ایلام، کرمان، مازندران و آذربایجان‌ها بیشترین رشد قیمت زمین در یک ساله منتهی به پاییز پارسال را تجربه کردند.
البته برخی از استان‌ها مانند سمنان، خراسان جنوبی و یزد به علت کمبود معامله در برخی از فصل‌ها، داده قیمتی ندارند و تورم آن‌ها محاسبه نشده است. اما در سمت پایین جدول استان تهران قرار گرفته است که به نوبه خود این که تهران کمترین تورم در زمین مسکونی داشته است جالب توجه است. رشد سالانه قیمت زمین در حالی در استان‌های مختلف به طور متوسط (حسابی و غیروزن‌دار) حدود ۵۷ درصد بوده که این عدد در استان تهران تنها ۲۰ درصد بوده است. البته این به معنی عقب ماندن تهران در رشد قیمت نیست. زیرا که در سال‌های قبل‌تر این پایتخت بود که با سرعت بیشتری رشد قیمت را تجربه می‌کرد. در واقع می‌توان گفت جهش قیمت زمین در استان‌های دیگر تا حدی جبران جاماندگی رشد این استان‌ها نسبت به تهران بوده است. به طور معمول هم تلاطمات بازار ملک از تهران شروع می‌شود و سپس به استان‌های دیگر می‌رسد. بعد از تهران هم کمترین رشد را کهگیلویه و بویراحمد، فارس و قزوین داشته‌اند.
در مقیاس فصلی اما ترتیب تغییر می‌کند و استان‌های شمالی با تورم بیشتری مواجه می‌شوند. به طوری که در فهرست ۵ استانی که در پاییز سال گذشته بیشترین رشد فصلی قیمت زمین را تجربه کرده‌اند هر سه استان شمالی قرار دارند. مرکزی، گلستان، خوزستان، مازندران و گیلان استان‌هایی بودند که پاییز پارسال بیشترین رشد قیمت زمین را تجربه کردند. کمترین رشد هم مربوط می‌شود به کهگیلویه، چهارمحال بختیاری و بوشهر. به نظر می‌رسد بعد از جهش عجیبی که قیمت زمین در بوشهر طی فصل‌های پیشین تجربه کرده باعث شده تا رشد قیمت در این استان در پاییز سال گذشته تقریبا متوقف شود.
