قیمت برنج از ابتدای سال تا اوایل تیرماه با افزایش قیمت روبه‌رو شد به‌طوری‌که دو نمونه طارم و هاشمی قیمت 120هزار تومان به‌ازای هر کیلوگرم را نیز تجربه کردند ولی در وضعیت فعلی، قیمت این محصول با کاهش محسوسی در بازار روبه‌رو است و به نظر می‌رسد روند کاهش قیمت برنج تا اواسط پاییز سال‌جاری ادامه داشته باشد.
در این خصوص قاسمعلی حسنی، دبیر بنکداران موادغذایی در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: در وضعیت فعلی قیمت برنج کاهشی بوده و انتظار می‌رود با توجه به لغو ممنوعیت صادرات و افزایش تولید و برداشت برنج در کشور بزودی شاهد کاهش 20درصدی قیمت برنج در بازار باشیم.
وی افزود: بازار تاب و تحمل افزایش قیمت‌ها را ندارد و در رکود به سر می‌برد به همین دلیل شاهد آن هستیم فروشندگان به دنبال افزایش مشتری برای کالاهای خود هستند.
میزان تولید و مصرف برنج در کشور
میزان مصرف سالیانه برنج در کشورمان 3میلیون و 200هزار تن است که از این میزان به طور متوسط سالانه 2میلیون و 200هزار تن آن در کشورمان تولید شده و یک میلیون تن آن نیز از طریق واردات تأمین می‌شود ولی با وجود این در سال گذشته به دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی یک میلیون و 800هزار تن برنج در کشور تولید شد و میزان واردات این محصول به بیش از یک میلیون تن رسید.
به همین منظور با اقدامات صورت‌گرفته در امر تولید توسط وزارت جهاد کشاورزی و حمایت از کشت این کالای اساسی تولید برنج در سال‌جاری با وجود خشکسالی گسترده و ممنوعیت کشت در برخی از مناطق کشورمان با رشد 20درصدی به 2میلیون و 200هزار تن رسیده است.
قیمت مصوب برنج بزودی اعلام می‌شود
مجید حسنی‌مقدم، معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه قیمت مصوب برنج به زودی اعلام می شود، اظهار کرد: به طور متوسط ماهیانه حدود ۲۵۰هزار تن برنج نیاز داریم که نزدیک به دوسوم آن از طریق تولید داخل (حدود ۱۶۰ تا ۱۶۵هزار تن) و یک‌سوم (حدود ۹۰هزار تن) از طریق واردات تأمین می‌شود.
وی با بیان اینکه برنج تولید داخل سال گذشته با نرخ مناسبی قیمت‌گذاری شده بود، افزود: هر چه از فصل برداشت برنج فاصله می‌گیریم، حجم موجودی برنج کاهش می‌یابد و طبیعتاً به دلیل آنکه عرضه کاهش می‌یابد، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
حسنی‌مقدم پیش از این با بیان اینکه برنج مرغوب داخلی جایگزین ندارد، تصریح کرده بود که برنج داخلی و برنج خارجی دو بازار متفاوت و مکمل هم هستند.
معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی گفت: از دو هفته قبل که وارد فصل برداشت شدیم قیمت‌ها نزولی شده است و امیدواریم این روند ادامه‌دار باشد و قیمت‌ها به نرخ‌های مناسب و متعادلی برسد.
وی بیان کرد: طبق گزارش معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی، امسال حداقل ۲۰درصد افزایش تولید را خواهیم داشت. به عبارتی سال گذشته حدود یک میلیون و ۸۰۰هزار تن میزان تولید کشور بوده و امسال با توجه به شرایط مناسب حدود ۲میلیون و ۲۰۰هزار تن تولید برنج خواهیم داشت.
حسنی‌مقدم تصریح کرد: امسال میزان برنج تولید داخل در وضعیت مطلوبی است و شاخص‌های بازار هم نشان‌دهنده نزولی بودن قیمت‌ها است.
معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی گفت: سال گذشته حدود ۴۵هزار هکتار کشت قراردادی در قالب برنامه‌های تولید بازار‌محور، برنامه‌محور و افزایش بهره‌وری اجرا شد.
وی با اشاره به توسعه مکانیزاسیون برداشت برنج با کمباین افزود: در استان گیلان حدود ۷۵درصد و مازندران بیش از ۹۰درصد برداشت با کمباین انجام می‌شود که حداقل ۳ تا ۵درصد تولید را افزایش می‌دهد.
لغو ممنوعیت و واردات بیش از 500 هزار تن برنج به کشور
برای مهار قیمت برنج در بازار وزارت جهاد کشاورزی علاوه بر کشت قراردادی و حمایت از کشاورزان واردات برنج به کشور را در فصل برداشت این محصول آزاد کرد تا کشورمان دچار هیچ گونه خللی در واردات این محصول نشود.
به همین دلیل تاکنون بیش از 500 هزار تن برنج توسط بخش خصوصی و بیش از 100هزار تن از این محصول نیز توسط شرکت بازرگانی دولتی به کشور وارد شده، این در حالی است که میزان ثبت سفارش این محصول به بیش از یک میلیون تن می‌رسد.
به همین دلیل این امر علاوه بر تأمین برنج خارجی در بازار به میزان کافی و ثبات قیمتی آن، سبب شده قیمت برنج داخلی نیز با کاهش روبه‌رو شود.
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است که لغو ممنوعیت واردات برنج علاوه بر کاهش قیمت برنج و تنظیم بازار این کالای اساسی به دلیل افزایش افسارگسیخته قیمت این محصول در بازارهای جهانی پس از فصل ممنوعیت واردات صورت گرفته است.
کشت قراردادی در اراضی شمال کشور
وزارت جهاد کشاورزی از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون اقدام به کشت قراردادی در بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله برنج کرده است که این امر طبیعتاً در آینده‌ای نزدیک سبب کنترل بهتر بازار برنج در کشور خواهد شد.
با این حال هنوز یک درصد اراضی کشاورزی کشورمان به زیر کشت قراردادی رفته، این در حالی است که متوسط جهانی 40 درصد بوده و در برخی کشورها این میزان به 90 درصد هم می‌رسد با این حال وزارت جهاد کشاورزی در نظر دارد تا افق 1404 بیش از 20 درصد از اراضی کشاورزی را به زیر کشت قراردادی برود.
در وضعیت فعلی کشت قراردادی برنج در 26 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان مازندران، 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گلستان و 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گیلان صورت گرفته است.
از طرف دیگر با توجه به زهکشی اراضی کشاورزی در این سه استان باید شاهد افزایش تولید برنج و رسیدن به خودکفایی در این محصول طی سالیان آینده باشیم.
حمایت وزارت جهاد کشاورزی از افزایش تولید برنج
شایگان ادیبی، مجری طرح برنج وزارت جهاد کشاورزی نیز با اشاره به میزان تولید برنج در سال زراعی 1401، گفت: کشت قراردادی برنج، برای نخستین بار در سال‌جاری از سوی وزارت جهادکشاورزی در 45 هزار هکتار از اراضی استان‌های شمالی کشور ابلاغ شد. این مقام مسئول از استقبال شالیکاران شمال کشور از کشت قراردادی خبر داد و افزود: 46 هزار هکتار از اراضی شالی شمال کشور تحت پوشش کشت قراردادی قرار گرفت.
وی هدف از این طرح را افزایش بهره‌وری، تکمیل زنجیره ارزش، تأمین نهاده‌های مورد نیاز کشت برنج، کم کردن فاصله قیمت برنج در بازار و تأمین بخشی از ذخایر استراتژیک کشور از محل تولید داخلی، عنوان کرد و افزود: وزارت جهادکشاورزی علاوه بر در اختیار قرار دادن نهاده‌‌ها به کشاورزان توصیه‌های لازم برای افزایش تولید را به آنها ارائه داد از این‌رو این طرح با پیشرفت فیزیکی 100 درصدی در استان‌های شمالی اجرا شد.
مجری طرح برنج وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که خشکسالی در سال‌جاری باعث شد تولید برنج در برخی استان‌ها از جمله خوزستان متوقف شود آیا این مسأله تأثیری در میزان تولید برنج در کشور گذاشته است؟ گفت: کشت برنج و برنامه‌ریزی تولید برنج را در 3 استان شمالی کشور دنبال کردیم. کشت اول برنج در 3 استان شمالی کشور در سطح 500 هزار هکتار صورت گرفت و کشت مجدد 50 هزار هکتاری که در مازندران اتفاق خواهد افتاد. با در نظر گرفتن این حجم کشت برنج در استان‌های شمالی را به 550 هزار هکتار خواهیم رساند.